Zonguldak Bölgesinde Deli Bal Zehirlenmesi: YetmiŠİki ... - TARD
Zonguldak Bölgesinde Deli Bal Zehirlenmesi: YetmiŠİki ... - TARD
Zonguldak Bölgesinde Deli Bal Zehirlenmesi: YetmiŠİki ... - TARD
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
V. Hancı ve ark., <strong>Zonguldak</strong> Bölgesinde <strong>Deli</strong> <strong>Bal</strong> <strong>Zehirlenmesi</strong>: Yetmiş İki Olgunun Analizi<br />
GİRİŞ<br />
<strong>Deli</strong> bal zehirlenmeleri, “Rhododendron<br />
ponticum” ve “Rhododendron luteum”<br />
çiçeklerinden beslenen arıların ürettiği ve<br />
grayanotoksin içeren balın tüketilmesiyle<br />
oluşmaktadır. (1-12)<br />
Tipik zehirlenme tablosu; gastrointestinal<br />
sistem irritasyonu, kardiyak aritmiler<br />
ve nörolojik belirtilerden oluşur. Bu belirtiler<br />
arasında boğazda yanma hissi, ağız<br />
ve burunda kaşınma, deride ve gözlerde<br />
kızarıklık, vertigo ve baş ağrısı, bulantı,<br />
kusma, salivasyon, kramp tarzı karın ağrısı,<br />
idrar ve gaita kaçırma, gastroenterit,<br />
kesiklik hissi, halsizlik, görme bulanıklığı<br />
veya geçici körlük, malaryayı andıran ateş<br />
nöbetleri, derin bradikardi, hipotansiyon<br />
veya kollaps, hipereksitabilite, deliriyum<br />
hatta koma yer alabilmektedir. (1,2,8,9,12,13)<br />
Ender olgu sunumlarında da deli bal zehirlenmesine<br />
bağlı hepatotoksisiteye dikkat<br />
çekilmektedir. (14)<br />
Toksik etkiler balın içerdiği grayanotoksinlerden<br />
(GT) kaynaklanır. (1,2,12,13) Grayanotoksinler,<br />
nitrojen içermeyen polihidroksik<br />
siklik hidrokarbonlardır ve lipidde<br />
çözünen toksinlerdir. (2,12) On sekiz adet<br />
farklı grayanotoksin tipi tanımlanmıştır.<br />
(12,13)<br />
<strong>Deli</strong> bal zehirlenmesinde kardiyak<br />
etkilerden sorumlu ana toksin GT I’dir.<br />
Ayrıca, GT II’de sinoatriyal noda spontan<br />
atımı baskılama özelliğine sahiptir. (12) Grayanotoksinler<br />
hücre membranlarındaki<br />
sodyum kanallarına bağlanarak etkilerini<br />
gösterir. (1,2,8,9,12,13)<br />
Çalışmamızda bölgemiz hastanelerine<br />
2006-2009 yılları arasında başvuran toplam<br />
72 deli bal zehirlenmesi olgusunun<br />
demografik, toksikolojik ve sağaltım<br />
özelliklerinin analizinin yapılması amaçlanmıştır.<br />
GEREÇ ve YÖNTEM<br />
Çalışmamıza Karadeniz Ereğli Devlet Hastanesi<br />
ve <strong>Zonguldak</strong> Karaelmas Üniversitesi<br />
Tıp Fakültesi Araştırma Uygulama<br />
Hastanesi’ne Ocak 2006-Eylül 2009 tarihleri<br />
arasında deli bal zehirlenmesi nedeniyle<br />
başvuran hastalar retrospektif olarak<br />
değerlendirilmiştir. <strong>Deli</strong> bal zehirlenmesi<br />
tanısı yöresel olarak hazırlanmış ve işlenmemiş<br />
bal alım öyküsü ve deli bal zehirlenmesinin<br />
sersemlik, mide bulantısı, ataksi,<br />
bradiaritmi, diyaforez, hipotansiyon öyküsü<br />
gibi tipik semptom ve bulgularının<br />
olması ile konuldu. Hastaların yaş, cinsiyet<br />
gibi bireysel bilgilerinin yanında, bal alımı<br />
ile semptomların başlaması arasındaki süreleri;<br />
hastane başvurusu sırasındaki kan<br />
basıncı değerleri ve kalp atım hızları, acil<br />
serviste gözlem süreleri, acil serviste uygulanan<br />
tedavileri, yoğun bakım tedavisi<br />
ve geçici pace-maker uygulanıp uygulanmadığı<br />
gibi deli bal zehirlenmesi ile ilgili<br />
bilgiler belirlendi ve kayıt edildi.<br />
İstatistik analiz<br />
Veriler SPSS 11.5 paket programı ile analiz<br />
edildi. Hastaların yaş, hastanede kalış<br />
süreleri, kalp atım hızları, sistolik ve diyastolik<br />
kan basıncı değeri gibi devamlı değerler<br />
alan veriler ortalama±SS (en küçük<br />
- en büyük) değer olarak gösterildi. Cinsiyet<br />
dağılımı gibi sıklık belirten veriler sayı<br />
(n) ve yüzde (%) olarak verildi.<br />
BULGULAR<br />
Retrospektif analizin yapıldığı Ocak 2006<br />
- Eylül 2009 tarihleri arasında deli bal zehirlenmesi<br />
semptomları ile 72 hastanın<br />
başvurduğu belirlendi.<br />
Olguların 59’u (% 81,9) erkek, 13’ü (% 18,1)<br />
kadındı. Olgularımız 23 ile 78 yaşları arasındaydı.<br />
Olgularımızın yaş ortalamaları<br />
279
Change language