Amiga Dunyasi - Sayi 02 (Temmuz 1990).pdf - Retro Dergi
Amiga Dunyasi - Sayi 02 (Temmuz 1990).pdf - Retro Dergi
Amiga Dunyasi - Sayi 02 (Temmuz 1990).pdf - Retro Dergi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
AMIGA DOST<br />
CAN ÖZTÜRK<br />
<strong>Amiga</strong>'nın işletim sistemini incelemeye<br />
kaldığımız yerden devam ediyoruz. Bu<br />
ay DOS komutlarına geçmeden önce biraz<br />
disketlerle yapılan işlemlerden, dosyalardan<br />
ve directory'lerden sözedeceğiz.<br />
Çeşitli DOS işlemleri yaparken sürekli<br />
olarak, geçen yazımızda DEVİCE ADI<br />
başlığı altında bahsettiğimiz araçlardan<br />
birine bağlı olarak çalışırız. Bilgisayar ilk<br />
açıldığında bu araç, bilgisayarın disket<br />
sürücüsünü ifade eden DFO: olarak (bu<br />
adın en sonuna iki noktayı koymayı<br />
unutmayın) belirlenmiştir (bu aracı daha<br />
sonradan ASSIGN komutuyla değiştirebilirsiniz).<br />
DF0:'da çalışan disketlere<br />
DOS Disk adı verilir. Bir disketin sürücüde<br />
okunabilir hale gelmesi için formatlanması,<br />
boot edilebilir (bilgisayarı<br />
açıp disketi taktıktan sonra disketin kendi<br />
kendine CLI ekranını yüklemesi) hale<br />
gelmesi için de install işleminden geçmesi<br />
gereklidir. Disketi formatlama işlemi<br />
hemen hemen bütün ev bilgisayarlarında<br />
yapılır. Bir disketi formatlamaktaki<br />
amaç, önceden bomboş olan disketi belli<br />
bir şekilde bölümlere ayırıp numaralandırarak<br />
bunların içinde değişik bilgilerin<br />
saklanabileceği bölgeler yaratmaktır.<br />
Böylece bilgisayar bilgileri disketin<br />
neresine kaydettiğini bilir, gerektiğinde<br />
bu yeri hatırlayarak bilgileri bulur ve buradan<br />
tekrar geri çağırır.<br />
Amaç aynı olduğu halde, bütün bilgisayarlar<br />
disketi aynı şekilde formatlamazlar.<br />
Commodore 64 bir disketi toplam<br />
olarak 360K'lık bilgi saklayabilen 40<br />
bölüme ayırır. <strong>Amiga</strong> ise, 80 ayrı bölüme<br />
880K'lık bilgi kaydedebilir. Şimdi<br />
<strong>Amiga</strong>'da formatlanmış bir diskete daha<br />
yakından bakalım.<br />
<strong>Amiga</strong>'nın kullandığı 3.5 inçlik disketler<br />
formatlandıklarında cylinder (silindir)<br />
adı verilen 80 bölüme ayrılırlar. DF0: sürücüsünde<br />
iki ayrı kafa bulunduğundan<br />
bu kafaların herbiri disketin bir yüzünü<br />
formatlar. Bu durumda bir cylinder altlı<br />
üstlü iki track'tan oluşur. Yani track'ı<br />
yarım cylinder olarak tarif edebiliriz. Her<br />
track'ta sector adı verilen 11 ayrı bölge<br />
bulunur ve bu bölgeler asıl bilgilerin saklandıkları<br />
yerlerdir. Sector'lere bazen<br />
blok (block) da dendiği olur fakat iki terim<br />
temelde farklı şeyleri ifade ederler.<br />
Gerçekte sector, bilginin bulunduğu bölge,<br />
blok ise bu bölgenin saklayabildiği<br />
bilgi miktarı için kullanıldığı halde, iki<br />
AMIGA DÜNYASI 40<br />
terim birbirinin yerine geçmektedir. Bir<br />
block 512 bayt'lık bilgi demektir ve diskette<br />
toplam 1760 block (sector) bulunur.<br />
Ancak yukarıdaki gibi formatlanmış<br />
bir diskette dosyalar ve directory'ler<br />
oluşturulabilir. Dosya, disketin herhangi<br />
bir yerinde bulunan sectorler üzerine<br />
kaydedilebilen bilgi topluluğudur. Daha<br />
önce kaydedilmiş bir dosya yüklenirken,<br />
sectorler belli bir sırada okunurlar.<br />
Bilgisayar, dosyaları diskete gelişigüzel<br />
kaydetmez. Bütün dosyalar directory'ler<br />
içinde yeralırlar. Directory'ler sayesinde<br />
çeşitli dosyalar bir grup altında<br />
toplanabilir. Formatlanmış boş bir diskette<br />
tek bir directory vardır ve buna root<br />
directory denir. Root directory içinde<br />
kendinizde directory yaratabilir ve bunun<br />
içinde yeniden bir altdirectory açabilirsiniz.<br />
Bunu daha iyi anlamak için şöyle<br />
bir örnek verelim. Büyükçe bir gardrop<br />
düşünün. Gardrobun hemen içinde elbiselerin<br />
asılabildiği genişçe bir boşluk vardır.<br />
Bu kısmı root directory'ye, elbiseleri<br />
de dosyalara benzetebilirsiniz. Alt kısımda<br />
yine elbiselerin ve diğer eşyaların<br />
konabildiği geniş çekmeceler de altdirectory'ler<br />
olarak görülebilir.<br />
Her dosyanın ve directory'nin otuz karaktere<br />
kadar uzunlukta adı olabilir.<br />
Dosyaları ve içlerindeki bilgileri bu adlarla<br />
tanımlayıp çağırabilirsiniz. Root directory'deki<br />
bir dosyayı çağırmak için<br />
önce device adı, arkasından dosya adı yazılabilir:<br />
1> DF0: Dosya-Adı<br />
Eğer çağırmak istediğiniz dosya başka<br />
bir directory içinde yer alıyorsa araya<br />
bir bolü işareti (/) yazmanız gerekli:<br />
1> DF0: Directory-Adı/Dosya-Adı<br />
1> df0:utilities/notepad<br />
1> yazılar/temmuz/amiga-dost<br />
Başka bir directory içinde bulunan<br />
dosyayı çağırmanın bir yolu da, o directory<br />
içine girip doğrudan dosya adını<br />
yazmaktır:<br />
1>CD Utilities<br />
1 > notepad<br />
Dosya adlarını belirlerken, device adı<br />
belirten (:) ve directory belirten (/) işaretlerini<br />
kullanmayın. Ayrıca boşluk (),<br />
eşittir (=), artı (+) ve çift tırnak (") işaretlerini<br />
dosya adı içinde kullanmak isterseniz<br />
dosya adını çift tırnak içinde vermelisiniz:<br />
1>DF0: "Ahmet + Mehmet"<br />
Dosya adlarından önce ve sonra boşluk<br />
bırakmayın, çünkü bu durumda CLI,<br />
büyük olasılıkla şaşıracaktır. Bu arada<br />
dosyayı diskete kaydederken, diskette aynı<br />
isimde bir dosya varsa önceki dosya<br />
herhangi bir uyarı yapılmadan silinecektir.<br />
Ancak dosya başka bir directory içinde<br />
yer alıyorsa silinmez.<br />
Workbench disketinde bazı özel directory'ler<br />
bulunmakta. Bu directory'leri<br />
genel olarak sıralayacak olursak:<br />
: Sistem root directory<br />
C: Komut directory'si<br />
L: Kütüphane directory'si
Change language