toplumun İçİnDe Daha mutlu bİr İnsan ve Daha İyİ bİr anne

&
Anneler Kızları
iki kültür içersindeki kadınlar
Aktİf olun
Var olan İmkanlardan
yararlanın!
Toplumun
İçİnde
Daha mutlu bİr
İnsan ve daha
İyİ bİr anne
Dİyalog
İçİndekİ kızlar
sankİ İkİ İşİm
varmış gİbİydİ
Gün boyu
rol model
Bİrbİrİmİz İle
konuşabİlmek önemlİ
Bİlgİye gİden yol
kütüphane benİm
kurtuluşum oldu
Mouna´nın dünyası
Kabuslar ve mucİzeler

İÇERİK
Danİmarka´da
anneler ve
kızları
6
12
6
Anneler & Kızları
iki kültür içersindeki kadınlar
Yayınlayan
Entegrasyon Bakanlığı
Holbergsgade 6
1057 København K
Kökenleri ne olursa olsun anneler Danimarka toplumunda önemli bir rol
oynarlar. Aile içerisinde anne tabii ki çocukların yetiştirilmesinde, onlara
sevgi ile bakılmasında yer alır. Ve anne çocuklara toplumda nasıl ayakta
durabileceklerini gösteren çok önemli bir rol modeldir.
14
33 92 33 80
inm@inm.dk
www.nyidanmark.dk
ISBN
978-87-92522-02-3
Elektronisk ISBN
978-87-92522-03-0
Geliştirme ve düzenleme
ALS Research
Umloud Untd
Grafik dizayn
Umloud Untd
Basım
Stibo Graphic
Ön sayfa foto
Tom Lindboe, Stilleben
Model: Saima Shahzad
Ailenin dışarısında annelerin işyerlerinde, kültürün içersinde ve politik
yaşamda aktif vatandaşlar olmalarından toplum büyük istifade etmektedir.
Bu şekilde anneler aile ve toplum arasında köprü oluşturmaktadırlar.
Özellikler kızlar için anneler çok önemlidir. Modern bir toplumda başarılı
bir şekilde ayakta durmak özgüven ister. Ve bu özgüveni genç kız, annesi
okulu, eğitimini ve işini desteklediğinde, -ve boş zamanlarını ve gençlik
dönemini aktif olarak geçirmesinde yardım ettiğinde, kazanır.
4
10
8
Tercüme
Flygtningehjælpens
Tolkeservice
Kızını en iyi şekilde nasıl destekleyeceğini bilmek her zaman kolay değildir.
Özellikle siz kendiniz Danimarka´da yetişmediyseniz. Belki gençlerin
yaşamında beğenmediğiniz yada anlamadığınız şeyler vardır. Bu yüzden
diğer annelerin neler yaptığını duymak bir yardım olabilir. Bu size esin
kaynağı olabilir ve yeni çözüm olanakları verebilir.
Dergide beş rol model ile karşılaşacaksınız. Her biri farklı kökene sahip –
Filistinli, Faslı, Somalili, Pakistanlı, Türkiye Kürdü – ve hepsi kız annesi. Her
biri zor ve iyi deneyimler geçirmiş, hem kadın olarak hem de anne olarak.
Ayrıca kızların bakış açısından Danimarka´da farklı bir kökene sahip biri
olarak yetişmenin nasıl olduğunu anlatan iki genç kız ile de karşılaşacaksınız.
İyi okumalar!
İlticacılar, Göçmenler ve Entegrasyon Bakanlığı
İÇERİK
4
Toplumun içinde. Daha mutlu
bir insan ve daha iyi bir anne
Saima Shahzad evde oturmanın sıkıcı
olduğunu düşünüyordu, ve bu onun moralini
ve özgüvenini etkiliyordu. Bu sebeple
bir sürü kursa katılmaya başladı ve bugün
yüzme antrenörü, sağlık elçisi ve kadınlar
için bir klüpte proje yardımcısı görevlisi.
6
Diyalog içindeki kızlar
Sanki iki işim varmış gibiydi
Imran ve Lina Danimarka´ya yerleşen
ailelerin kızları. Her ikisi de sürekli olarak
ailenin beklentileri ve toplumun beklentileri
arasındaki dengeyi sağlamanın zor olduğunu
düşünüyorlar. Anne ve babalarının endişelerini
iyi anlıyorlar, ama genç kızken sürekli
hayır cevabı almaktan nefret etmişler.
8
Gün boyu rol model . Birbirimiz
ile konuşabilmek önemli
Rol model olarak yaşamı, dil okulunun
kantininde işe alındığı zaman başladı.
Her gün konuşmak isteyen genç, yaşlı kişiler
tarafından aranıyor. Saziye, her ne kadar
konuşulması zor da olsa, günlük yaşantısındaki
problemleri birisi ile paylaşmanın
ne kadar önemli olduğunu biliyor.
10
Mouna´nın dünyası
Kabuslar ve mucizeler
Mouna´nın trajik kayıplar ve büyük zaferler
hakkındaki etkileyici hikayesini okuyun.
Şiddet içeren bir evlilik, boşanma ve çocuklarının
kaçırılmasını yaşadı – ve bugün altı
çocuklu gururlu bir anne ve tecrübeli bir
tercüman ve kültür elçisi olarak yaşıyor.
12
Aktif olun. Var olan
imkanlardan yararlanın!
10 yıl Danimarka´da yaşadıktan sonra
Danimarka´ca öğrenmek ve bir eğitim
almak kararı alan Khadija ile tanışın.
Khadija önündeki engellerden çok
olanakları görüyor. Ve bu olanaklardan
yararlanmayı hem bir özgürlük hem de
bir yükümlülük olarak görüyor.
14
Bilgiye giden yol . Kütüphane
benim kurtuluşum oldu
Khadija kendisine Danimarka toplumuna
giriş imkanı veren, kitap ve müzikle dolu
bir dünya olan kütüphanenin büyük bir
´hayranı. Bilgi ve enformasyonun herkesi
daha toleranslı insanlar ve kadınları daha
iyi anneler yapacağına inanıyor.
2 Anneler & Kızları iki kültür içersindeki kadınlar iki kültür içersindeki kadınlar Anneler & Kızları 3

Saima Shahzad
Saima
Shahzad
Yaş: 31
Çocuk: 3 (2 kız ve 1 oğlan)
Yaşadığı yer: Amager,
Kopenhag
Kökeni: Pakistanlı
Doğum yeri: İngiltere,
14 yaşında
Danimarka´ya geldi.
İşi: Çevre elçisi, sağlık
elçisi, yüzme antrenörü,
spor antrenörü, yaşlı
kadınlar kulübü proje
görevlisi.
Toplumun
İÇİNDE
DAHA MUTLU BİR İNSAN
VE DAHA İYİ BİR ANNE
Saima Shahzad hayatın ”hem”lerden ibaret olduğunu
biliyor. Hem başkaları için hem de kendin için bir şey olmak.
Çocuklarına hem anne-baba hem de arkadaş olmak.
Hem sınırlar koymak hem de izin vermek. Hem Danimarkalı
olmak hem de Pakistanlı. ”ne ekersen onu biçersin, hem
genel anlamda dünya için hem de çocuklar ile ilgili olarak.”
Saima üç çocuklu bir anne, bir eş ve
aynı çatı altında barınan 85 yaşındaki
kayınbabasına bakıyor. 18 yaşında
evlendikten ve ilk doğumundan sonra
birkaç yıl evde kalmış ve hayatının yalnız
ve tek tip olduğunu düşünmeye başlamış.
Bunun moralini ve özgüvenini de etkilemeye
başladığını hissetmeye başlamış.
Bu nedenle bulduğu her kursa katılmaya
başlamış, ve bugün yüzme antrenörü,
sağlık elçisi, kadınlar için bir kulüpte proje
yardımcısı ve kendi konut şubesinde konut
sakinlerine konut danışmanlığında yardım
ediyor. Saima gülümseyerek ”Meşgul
olmayı seviyorum,” diyor.
Saima´nın felsefesine göre dışarıya
çıkıp uğraşacak çok şeylerin olması sağlıklı.
12, 9 ve 6 yaşındaki çocukları da onun
izinde gidiyorlar. Her biri yüzme, hentbol,
ve futbol ile boş zamanlarını aktif bir şekilde
geçiriyor. Saima ”Bu çok önemli, çünkü
bu şekilde başkaları ve kendileri hakkında
çok şey öğreniyorlar,” diyor.
Ve Danimarka´da kadınlar hem iyi
birer anne olabilir hem de kendilerini
geliştirebilirler. ”Danimarka´da hayat çok
kolay. Kreşler ve yuvalar var, ve kadınlar
çocuklar yuvadayken çocukların yanı sıra
bir hayat ve kendilerine göre bir günlük
yaşam sürebilirler. Pakistan´da kadınlar
kocalarına çok bağımlılar, dışarı çıkacakları
zaman bile -Danimarka´da kadınlar
kendi yaşamları üzerinde kendileri karar
verebilirler.”
Sürekli yeni şeyler öğreniyorsunuz
Saime ”Toplumun içindeyken hergün yeni
bir şeyler öğreniyorsunuz.,” diyor. ”Mutlu
oluyorsunuz ve bilgi ve çevre ediniyorsunuz.
Herkesin buna ihtiyacı var. Ve eğer
toplumu ve dili anlamıyorsanız, çok çabuk
korkabilirsiniz.”
Kendisi nasıl yeni şeyler öğrendikçe
bir çiçek gibi açıyorsa, çocuklara da bu
imkanın verilmesinin önemli olduğunu
düşünüyor. ”Çocukların başkaları ile tanışmaları
ve başka şeyler öğrenmeleri önemli.
Dışarıda Danimarka toplumunun nasıl
işlediğini, evde de bizim kültürümüzün
nasıl olduğunu öğreniyorlar. Bu sebeple
küçük yaşta evden çıkmaları ve diğer Danimarkalı
çocuklar ile birlikte Danimarka
toplumunun bir parçası olmaları önemli.”
Diyor.
Kendi anne ve babası sertmiş. Kendisi
genç kızken gezilere ve kamplara katılmasına
izin verilmediğini hatırlıyor. ”Çok
üzülürdüm. Çünkü diğerleri kampdan
gelip te yaptıkları her şey hakkında konuşurken,
ben bunun dışında kalıyordum.”
Etnik kökenli çocukların daha güçlü
hale geldiklerini görüyor. ”Bugün tartışabiliyorlar.
Benim çocuklarım daha çok tartışıyor
ve sınırlarını yokluyorlar. Ben de daha
anlayışlıyım, çünkü kendilerini dışlanmış
gibi hissetmemeliler. Dışarı çıkıp sınıf
arkadaşları ile birlikte olmanın nasıl olduğunu
görmeleri önemli. Ve öğretmenlerin
de çocukları sadece sınıfta görmek yerine
başka yönlerden de tanımaları önemli,”
diye düşünüyor Saima.
Kızının sırdaşı
Çocukların daha güçlü olması ve beklentilerinin
olması anne ve babalara da fazla
görev düşürüyor. ”Benim annem babam
böyle yapıyordu deyip geçiştiremezsiniz,”
diyor Saima. ”Anne ve babalara, ama özellikle
anneye, çocuğun eğitimini daha çok o
üstlendiği için, büyük sorumluluk düşüyor.
Çocuklarınızla çok birlikte olmalısınız ve
onlarla konuşmalısınız,
yorgun olsanız
bile. O kadar meşgulüz
ve günler o kadar
çabuk akıyor ki. Ama
oturup çocuklarınızla
doğru dürüst
bir şekilde konuşun,
günde sadece 15-20
dakika bile yeterli.”
Anne olarak
insanın kızları ile
güzel bir arkadaşlık
kurması daha önemli.
Eğer bunu evde bulamazlarsa
farklı yerlerde
ararlar. Saime
”Benim kızım bana
güvenmeli. Ve bana bir şey anlatığında
onu asla azarlamam. Eğer bir hata yaparsa,
onu anlamaya çalışıp, neyin yanlış neyin
doğru olduğunu, ve neden üzüldüğümü,
anlatırım. Ben kızmam veya bağırmam.
Ve eğer bir hata yaparlarsa, ne olursa olsun
annelerine gelip bunu anlatabileceklerini
hissetmeleri çok önemli,” diyor.
Çocukları karşılaştırmayın
Saime çocuklarına oldukları gibi sevildiklerini
hissettirmeye çalışıyor. ”Çocuklarım
iyi ve düzgün insanlar oldukları sürece
diğerlerinin ne söylediği yada düşündüğü
beni ilgilendirmiyor. İnsanlar her konuda
dedikodu yapıyor, bundan kaçamazsınız.
Ama bunun sizi yönetmesine izin vermemelisiniz.”
Saima´dan
3 güzel
tavsiye
• Çocuklarınızı başkalarının çocukları
ile karşılaştırmayın. Diğer herkesin
çocuğunun kendilerinden
daha iyi ve daha başarılı olduğunu
duymaları onları üzer.
• Çocuklarınız hata yaptığında
kızmayın ve sinirlenmeyin, ikinci
kez hata yaptıklarında size gelmezler.
Ne olursa olsun her zaman
gelebilecekleri kişi siz olmalısınız.
Kızgınlık sizi onların en kötü düşmanı
yapar.
• Çocuklarınıza şans verin ve onlara
güvenin. Onları okuldaki topluluktan
dışlayacak sınırlar koymayın.
”Toplumun içindeyken,
her gün bir
şeyler öğrenirsiniz.
Mutlu olur, bilgi ve
çevre edinirsiniz.
Ve eğer toplumu ve
dili anlamıyorsanız,
bilinmeyenden
korkan biri olarak
kalabilirsiniz.”
Saime, genç kızken annesi onu diğerleri
ile karşılaştırdığında çok kızardı. ”Anneme
´o zaman o kızı kızın olarak al ´derdim,
anne ve babaların yapabilecekleri en kötü
şeylerden biri çocuklarını başkaları ile
karşılaştırıp ´ bak o
ne kadar iyi´ demek.
Her çocuk farklıdır
ve sizin çocuklarınızda
farklı. Anne ve
babalar diğer anne ve
babalarla yarışma gibi
görüyorlar bunu, ama
bu daha çok anne ve
babaların kendileri
ile ilgili. Çocukları
ile hava atıp kendi
çocuklarının diğer
çocuklardan daha iyi
olduklarını göstermek
istiyorlar.”
Saime çocuklarına
baskı yapmama
konusunda çok dikkatli. Anne ve babaların
çocuklarından beklentileri yüksek, ama bu
ters tepki verebilir. ”örneğin çocuklar eve
gelip okul yorgunu olduklarını söylediklerinde.
Sanki bu kelime anne ve babaların
sözlüğünde bulunmuyor. Okul yorgunu?
Ne demek istiyorsun? Onlara, baskı yapıp
zorlamak yerine, eğitimin ne kadar önemli
olduğunu anlatın, bu şekilde daha iyi anlarlar.
Ve eğer çok zorlarsanız, sadece kızgınlığınız
ve hayal kırıklıklarından kurtulmak
için her şeyi söylerler ve söz verirler.”
Entegrasyon – ve motosiklet
Saima yoğun hayatından memnun. İnsanlarla
uğraşmak ve entegrasyon üzerinde
çalıştığı için memnun. Özellikle kadınlara
evden çıkıp yaşanılması ve öğrenilmesi için
sunulan imkanlardan yararlanmaları için
yardım etmenin önemli olduğunu düşünüyor.
Bu şekilde hem daha mutlu bir insan
hem de daha iyi bir anne olursunuz. Saima
”insanlara mutlu olmaları ve daha iyi bir
yaşam sahibi olmaları için yardım etmek
istiyorum,” diyor.
Kızlarının mutlu ve kendi ayakları
üzerinde duran kişiler olmalarını istiyor.
Ve ilerde onların eşlerinin ekstra bir çocuk
gibi bakılacak yardım edilecek kişiler
olmamalarını umuyor. Saime ”Eğer erkek
dili ve kültürü tanımıyorsa, kadına bağımlı
olması çok zor olabilir. Kadın çok kısıtlanır,”
diyor. Çocuklarının Pakistanlı birileri
ile evlenmesi şart değil, ama kesinlikle
Müslüman olmalı.
Ya Saimenin gelecek için istekleri?
Saime gülerek ”Motosiklet ehliyeti alıp
motosiklet sürmek istiyorum. İkinci projem
bu” diyor.
Üzerinde
düşünülecek bir kitap:
Seviyor
- sevmiyor
12 göçmen kadın görücü usulü
evlilikler hakkındaki tecrübeleri
ve görüşlerini anlatıyorlar. Her 12
kadının birer birer aile gelenekleri ve
Danimarka’daki yaşam koşullarını
birbiri ile nasıl uyumlu hale getirmeye
çalıştıklarını anlatan çok özel portreler.
Kadınlar başörtü, görücü usulü
evlilik, İslam ve aile gelenekleri içeren
bir yaşam sürmeyi seçiyorlar. Kitap
bu kadınların yaşamları ve yaşam
koşullarında kendilerine öz ne kadar
farklılıkların olduğunu ve nasıl kendi
ölçeklerine göre bir yaşam sağlamaya
çalıştıklarını gösteriyor.
Marianne Nøhr Larsen (2000):
Elsker – elsker ikke – om kærlighed
og arrangerede ægteskaber.
Århus: CDR Forlag.
Öğretici bir kitap:
Allah´ın kızları
8 genç Müslüman kadın yaşamlarını
anlatıyor. 17 ile 28 yaşları arasındalar
ve Danimarka’ya aileleri ile birlikte
küçük yaşta gelmişler. Günlük yaşamları,
evlilik cinsellik, acı ve yalnızlık
hakkında konuşmalarının yanı sıra
İslam kültüründen gelen kadınlar olarak
bağımsız ve özgür birer Danimarkalı
kadın olarak hayatlarını kurmaya
ilişkin istek ve hayallerini dile getiriyorlar.
Kitapta Türk, İran, Pakistan ve
Fas kökenli, Filistin asıllı Lübnanlı ve
Kürt asıllı Türk kızlar yer almaktadır.
Vibeke Heide-Jørgensen (1996):
Allahs piger. København: Aschehoug.
4 Anneler & Kızları iki kültür içersindeki kadınlar iki kültür içersindeki kadınlar Anneler & Kızları 5

Lina Hashim ve Imran Erdogmus
Foto: Jeppe Carlsen
Lina Hashim
Yaş: 30
Çocuk: 1 kız
Yaşadığı yer: Kopenhag
Kökeni: Arap (Iraklı)
Doğum yeri:
Kuveyt, 14 yaşında
Danimarka´ya geldi.
İşi: DPU´da antropoloji
öğrencisi, müzisyen,
sanatçı, portre sanatçısı,
tercüman
Foto: Stillleben
Imran
Erdogmus
Yaş: 23
Çocuk: Yok
Yaşadığı yer: Holbæk
Kökeni: Türk
Doğum yeri:
Türkiye, 3 yaşında
Danimarka’ya geldi
İşi: Öğretmenlik
eğitimi alıyor
Diyalog içindeki kızlar sanki iki işim varmış gibiydi
Imran Erdogmus ve Lina Hashim değerler ve beklentileri iyi dengeleyebiliyorlar. Bütün çocukluk
ve gençlik dönemlerinde bu dengeyi sağladılar – ve bunu hala kısmen yapıyorlar. Bu
iki genç kadın Danimarka´ya yerleşen iki ailenin kız çocukları. ”Etnik kökenli” dediğimiz kızlar.
Imran Erdogmus ve Lina Hashim aslında
kendilerini diğer Danimarkalı genç
kadınlardan farklı görmüyorlar. Arada
bir “etnik kökenli” ve kültür hakkındaki
konuşmaların bıkkınlık verici olduğunu
düşünüyorlar.
Ama Imran ve Lina etnik kökenli
kızlar için durumların aslında farklı
olduğunun da farkında: İmran ”Bir kızın
nasıl olması ve davranması ile ilgili yazılı
olmayan temel kurallar var. Sürekli ailenin
beklentileri ve Danimarka toplumunun
beklentileri arasındaki dengeyi tutmak
sorundasınız,” diyor.
İki dünya
”Zor bir dönemdi,” diyor Lina. ”aslında
iki işim varmış gibi hissediyordum. Bir
işim Danimarkalı olmak, diğer işim Arap
olmaktı. Sanki evin kapısında girdiğimde
bütün kimliğimi değiştiriyordum ve kapıdan
çıktığımda başka bir kimliğe bürünüyordum.”
Imran bu duyguyu biliyor: ”Danimarka
ve Türk kültürünün en iyi özelliklerini alıp
bunları kişisel ve iyi özelliklerde birleştirmemiz
gerekiyordu. Bunu 12-13 yaşından
itibaren tamamen tek başınıza yapmalısınız,
ve bu dengeyi bulmak zordu. Hep
başkalarının beklentilerini karşılamam
bekleniyordu.”
Tek yol
”En zor olanlardan bir anne ve babaların
herhangi bir açıklama yapmadan hayır
demeleri idi. Tek yol - ´yapamazsın!´
Neden yapamam? Yapamazsın işte! Ve bu
beni deliye çeviriyordu. Çünkü okulda ve
her şeyin açıklandığı diğer yerlerde böyle
değil,” diye devam ediyor Imran.
”Ben de anlamıyordum,” diyor Lina.
”Ve arkadaşlarıma da açıklayamıyordum,
çünkü ben de neden hayır dendiğini
anlayamıyordum. Anne ve babama çok
kızıyordum. Ama kötü anne babalar olarak
algılanmalarını da istemiyordum. O yüzen
bazen yalan söylerdim, ailem şunu yapacak
bunu yapacak diye, arkadaşlarım sorup
durmasınlar diye.”
Bugün her iki kadın bunun anne
ve babaların korku ve güvensizliğinden
kaynaklandığını biliyorlar. Anne ve babalar
Danimarka toplumunu tanımıyordu. Kamp
okullarına gitme ve arkadaşların yanında
yatma gibi şeyleri kendileri denememişlerdi.
Ama genç kız olarak bunu kabul etmek
zordu, ve farklı olduğun hissi bazen acı
verebiliyordu diyor Lina: ”Kendimi yalnız
hissettim ve sınıfımdakiler ile gerçek arkadaş
olamayacağımı hissettim.”
İyi kız
Her ikisi de ’iyi kız’ beklentisinden bahsediyor.
Herkesin gözü kızın seçimleri ve
yaptıkları şeyler üzerinde kilitliydi, ve çevrenin
kınayacağı korkusu büyüktü. Imran :
”Dedikodu her şeyi yönetiyor. İyi dedikodu
yüceltir, ve kötü dedikodu diğerlerine
göre sizi bir hiç yapar. O zaman kötü bir
insansınız.”
”Evet, doğru,” diye ekliyor Lina: ”Aile
sadece anne baba ve çekirdek aile değil.
Başkalarının dedikleri de yönetiyor. ´iyi
kız´olma statüsü konusunda sadece anne ve
babanın değil, diğer herkesin düşüncesi de
geçerli.”
Anne ve baba için bütün bunlar kızları
ve aileyi haklarındaki kötü konuşmalar ve
dedikodulardan korumak ile ilgili olsa da,
kızlar için bunu anlamak yine de zordu:
”Ben 12-13 yaşında bir kızım, ve ´sen
benim nerde olduğumu biliyorsan ve yanlış
bir şey yapmadığıma güveniyorsan, gerisine
boş veremez misin anne´ diye düşünüyorsunuz.
Ve annem aslında benimle aynı
fikirdeydi, ama herkesin ağzını kapatamazdı
ki.”
Sınırlar genişleyebilir
Diğer bütün genç kızlar gibi Imran ve Lina
anne ve babaları ile sınırların tartışmasını
yapmışlar. Ve yapmalarına izin verilmeyen
çok şey olmasına rağmen, anne ve babanın
tutumları zamanla biraz değişmiş.
Lina´nın kamp okullarına katılmasına
hiç izin verilmemiş, ama daha sonra yatılı
okula gitmesine izin verilmiş. ”İzin aldığım
için çok mutluydum. Bu izni alan çok fazla
kişi yoktu, ve bu sebeple annem ve babam
etrafımızdaki insanlara karşı bu kararı
savunmak zorunda kaldılar”.
”Ama arkadaşımın olması da fayda etti.
Anne ve babalarımız bunun sanki ortak
alınacak bir kararmış gibi üzerinde çok
durdular,” diye gülerek anlatıyor Lina. ”İlk
adımı birileri atıyor, diğerleri ise arkasından
takip ediyor. Yaşlı nesilden olan yabancı
anne ve babalar ne yazık ki toplumda
neler olup bittiği hakkında çok şey bilmiyor
ve kafalarından bir sürü şey geçiyor. Onlara
Danimarka toplumunu düzgün bir şekilde
tanıtmak önemli.”
Eğitim
Hem Imran´ın hem de Lina´nın anne ve
babası eğitim üzerinde çok durmuşlar.
Imran´ın anne ve babası onun öğretmenlik
seçimini en başından beri desteklemiş,
Lina´nın anne ve babası onun sanat ve
müzik ile ilgili seçimini başta zor kabul
etmişler.
” Yıllar sürdü,” diye anlatıyor, ”özgüvenimin
kırılmasına sebep oldu bu. Ama
hemen öyle pes edemeyeceğimi biliyordum.
Buna rağmen onları örneğin bir üniversite
eğitimi alarak tatmin etmeye çalıştım.
Annem ve babamın başka planları vardı.
Kızlarının sanatçı değil de doktor olacağını
söylemek onlar için daha kolaydı. Ama
bugün sonuçtan çok memnunlar,” diye
gülümseyerek anlatıyor Lina.
Kendin olmak
Imran ve Lina güçlü birer genç kadın.
Kendileri büyürken anne ve babalarının
yaşadığı belirsizliği anlıyorlar, ama kendilerinin
anne olarak çok şeyi farklı yapabileceklerini
ve yapacaklarını da biliyorlar.
”Şimdi kim olduğumu biliyorum.” diyor
Imran, ”Ve beni tanıyanlar kim olduğumu,
sınırlarımın nereye kadar gittiğini, kültürüme
nasıl sahip çıktığımı ve aynı zamanda
Danimarka kültürünün bir parçası olduğumu
biliyor.”
Imran ve Lina anne-baba ve çocukların
birbirleri ile konuşarak büyüdüklerinin
altını çiziyorlar. Her iki kadın da bugün
anne ve babalarının mutlu olduğunu ve
başlangıçta hem fikir olmadıkları seçimler
de dahil olmak üzere kızlarının aldıkları
kararlardan gurur duyduklarını görüyorlar.
Aynı zamanda Danimarkalı anne ve
babaların da çocuklarına sınırlar koyduklarını
biliyorlar. Gençken Imran ve Line
genç Danimarkalıların her şeye kendilerin
karar verdiklerini düşünüyorlarmış. Ama
Lina´nın söylediği gibi: ”Bütün anne babalar
çocuklarını korumak ister. Ellerinden
gelenin en iyisini yapıyorlar.”
Imran ve
Lina´dan
3 güzel
tavsiye
• Orta yolu bulun! Anne ve baba olarak
kendi gelenek ve göreneklerinize
saygı gösterebilir ve aynı zamanda
kendinizi çocukların yerine koyabilirsiniz.
Sadece hayır demek yerine
neden bu tür sınırların olduğunu
açıklayın ki çocuklarınız onları
anlasın!
• Çocuklarınızın hayallerini ve ilgilendikleri
konuları destekleyin. Anne
olarak genç olmanın zor olabileceğine
dikkat edin. Ama çocuğunuzun ne
istediğini anlamanız ona yardımda
bulunabilir.
• Çocuklarınız adına cesaretli olun
ve onlara güvenin. Birisi ilk adımı
atacak ki diğerleri arkasından gelsin.
Çocuğunuzun özel istekleri varsa,
bunu deneyenin ilk siz olabileceğiniz
üzerinde düşünün. Seçim yaparken,
başkalarının ne diyeceğine değil,
çocuklarınıza ve kendinize inanın.
6 Anneler & Kızları iki kültür içersindeki kadınlar iki kültür içersindeki kadınlar Anneler & Kızları 7

Saziye Özel
Gün boyu rol model
Birbirimiz ile konuşabilmek önemli
Saziye Özel Ishøjplan’daki herkesi tanıyor, ve herkes Saziyeyi tanıyor. Rol model olmak
onun yaşantısının bir parçası, ve birilerinin ihtiyacı olur diye telefonu hep yanında:
”Herkesin konuşacak ve dertleşecek birine ihtiyacı var,” diyor.
Saziye
Özel
Yaş: 32
Çocuk:
3 (2 kız ve 1 oğlan)
Yaşadığı yer: Ishøj
Kökeni: Türkiye Kürdü
Doğum yeri: Danimarka
İşi: Dil merkezinde
resepsiyonist, gönüllü,
rol model.
Foto: Jeppe Carlsen
Saziye Özel için rol model olmak yeni
bir şey değil. Rol modelleri kullanılmaya
başlanmadan çok önce Saziye
rol modeli idi. Bu 21 yaşında iken Dil
Merkezinin kantininde biraz da tesadüfen
işe alınması ile başladı. Kantine genç yaşlı
herkes gelip irili ufaklı günlük problemler
hakkında yol yordam soruyorlardı.
Bazen sadece konuşmaya ihtiyaçları vardı.
Gülümseyerek ”gençler beni ‘abla’ olarak
çağırıyordu,” diyor. İshøj´daki bir rol
model projesinin bir parçası olarak kadınlar
ve çocuklar için aktiviteler düzenledi.
Aktiviteler Jimnastikten sağlık, beslenme
ve sosyal yardım kuralları gibi birçok
konunun tartışıldığı zevkli cuma kulüpleri
olabilirdi.
Ancak zamanının çoğunu telefonla
konuşarak geçiriyor. Herkes onu arayabiliyor,
küçük, büyük, pratik, özel her konuda,
ve Saziye sorun ve problemler varsa dinliyor,
yardım ediyor: ”en azından çözmeye
çalışıyorum. Bazıları sadece birileri ile
konuşma, günlerini birileri ile paylaşmak
ihtiyacı duyuyor.” kendisi de hayatında zor
zamanlar geçirdiği ve erken bağımsızlığını
aldığı için insanların problemlerini ve
acılarını anlayabiliyor.
Saziye sağlığı ile alakalı bir dizi
problem yaşamasına, sağlığı artık çok iyi
olmamasına, ve kendinin söylediği gibi
“doğru dürüst bir eğitimi” olmamasına
rağmen günlük hayatı kendi çocukları ve
diğer insanlarla dolu geçiyor.
Saima´dan
3 güzel
tavsiye
• Hata yaptığınızda çocuğunuzda
özür dileyin. Bu da saygı göstermektir.
• Çocuklarınızın iradesi, gücü ve
düşünceleri ile gurur duyun. Bu
onlara iyi bir yaşam verir.
• Çocuklarınızı ciddiye alın. İstekleri
olduğunda bunların avantajları ve
dezavantajları hakkında konuşun.
Araştırın, ve eğer kendiniz yapamıyorsanız,
eşiniz yada çocuklardan
bunun mümkün olup olamadığını,
neler gerektiğini araştırmalarını
rica edin. Duyulduklarını ve
görüldüklerini hissebilmeleri için
onların isteklerini ve ilgilendikleri
konuları ciddiye alın.
Arkadaş da olacaksınız
Saziye dinlemeye ve konuşmaya alışık, ve
bunun ne kadar önemli olduğunu ve yapmazsa
ne kadar sorun ortaya çıkabileceğini
biliyor. Anne ve kızlar arasındaki ilişkide
de bu böyle.
Çoğu anne ve kızı için her şey hakkında
konuşmak alışkanlıkları ve gelenekleri
yıkmak demektir: ”geleneklerimiz nedeni
ile anneler kızları ile çok konuşmaz, yada
kızlar anneleri ile konuşmaya cesaret edemez.
Bunun dinle bir alakası yok. Bazıları
böyle yetişiyor, yani evde herşey konuşulmuyor.
Ama annelerin sormaması bence
yazık, çünkü kızlar kendileri anlatmıyorlar.
Anne olarak herşeyi konuşmalısınız.
Ve bazen sadece anne olmanız yetmiyor,
arkadaşta olmalısınız, ve herşeyi açıkça
konuşmalısınız.”
Çocukları ile arkadaş olmak bazı
insanların hoşlanmadığı bir şey. Kendisine
defalarca çocuklarına çok ”büyüklermiş”
gibi davrandığını söylenmiş. Ama Saziye
için karşılıklı saygı ve olduğun gibi olmak,
aynı zamanda çocuklarla direk, dürüst ve
onlarla eşit konuşmak önemli: ”anne için
açılmak zor olabilir, ama ufak ufak başlayabilir,
hiç bir zaman geç değildir. Bir şeyler
anlatmak için bir sürü kelime kullanmaya
gerek yok.”
Çocuklar anne ve babaları ile zor ve
yasak konularda da konuşabilirlerse, çocukların
sorunlardan uzak durmaları daha
kolay olur, hem kızlar hem oğlanlar için bu
böyledir diyor Saziye: ”Eğer kız eğlenmek
istiyorsa, ve annesinin hayır diyeceğini
biliyorsa belki bir yalan uydurup bir şekilde
eğlenceye gider. Oğlanlar daha özgür, ama
onlarda dikkatli olmalı. Benim evimde
herkes eşit” diye anlatıyor.
Kendi gençliğinizi hatırlayın
”Sevgili hayatı yaşamak, dışarı çıkıp
eğlenmek etnik kökenli kızlar için zor. Bu
sebeple anneleri ile bu konuda konuşabilmeleri
önemli. Aksi taktirde daha sonra
pişman olacakları durumlar yaşayabilirler.
Ve anneler de suçlu. Çünkü bizler onlarla
herşeyi konuşmuyoruz. Kızların böyle
şeyler istemeleri yanlış değil” diyen Saziye
çoğu annenin buna benzer şeyleri kendi
gençliklerinde yaşadığını düşünüyor.
”menstrüasyon dönemiden itibaren
küçük problemler ortaya çıkmaya başlar,
vücutları değişir, hormonlar, anlamadıkları
bir sürü şey. Birden bire erkeklerden
hoşlanmaya başlarlar – bu neden, bunun
anlamı nedir? Hiç bir kadın bunu yaşamadığını
söylemesin – hepimiz yaşadık! Siz
ne yapardınız bu durumlarda, hatırlıyor
musunuz? Bunlar tehlikeli değil, aslında
tamamen normal şeyler.”
Saziye onların evinde her şeyi konuşabildiklerini
anlatıyor. Hangi duyguların
ve konuların doğru yada yanlış olduğuna
dair hiç bir kuralları yok. Bunun kendilerini
daha güçlendirdiğini biliyor, anne
olarak, kız olarak. ”Biz herşey hakkında
konuşuyoruz. Ve kızlarım ile konuşmanın
çok önemli olduğunu düşünüyorum.
Günümüzde kızlar çok çabuk gelişiyor.
Bazı şeylerin doğru, bazı şeylerin doğru
olmadığını, ve neden böyle olduğunu
bilmeliler. Ama anlamadıkları şeyleri yada
karşılaştıkları şeyleri her zaman gelip bana
sorabileceklerini bilmeliler. Diğer gençler
gibi yeni şeyler deneyebilirler, ama sınırlarını
da bilmeliler.”
”Gençken kendiniz de
yeni şeyler denemeyi
ne kadar istediğinizi
düşünün. Ve anne
ve babanız karşı
çıktığında nasıl tepki
veriyordunuz.”
Ve Saziye güzel bir tavsiye veriyor:
”Gençken sizin yeni şeyleri denemeyi nasıl
istediğinizi düşünün. Ve anne ve babanız
hayır dediğinde nasıl tepki verdiğinizi.
Çocuklar sürekli yasaklarla karşılaştıklarında,
sadece daha meraklı olurlar.”
Önemli mücadeleleri kendiniz seçin
”Hem kendi kökeninize hem de Danimarkalıların
kökenine saygı göstermelisiniz.
Kökeninizi unutursanız, hiç bir değeriniz
kalmaz. Olduğunuzdan farklı biri olmamalısınız.
Ama her iki kültürü karıştırıp
sonuçta çok iyi şeyler ortaya çıkarabilirsiniz.
Arada bir bazı mücadelelere girmek
zorundayız. Ama küçük mücadeleler var ve
büyük mücadeleler var. Önemli olanı doğru
olan mücadeleyi seçebilmek.”
Ve Saziye´nin önemli mücadelelerden biri
kızlarını kendi ayakları üzerinde durabilecek,
bir eğitim alıp hergün severek
yapacakları bir iş bulabilecek duruma
gelmeleri için hazırlamaktır: ”Kızlarımın
güçlü ve kendi ayakları üzerinde durabildiklerinde
emin olmak istiyorum. Bağımsız
ve kocalarına bağlı olmadan kendilerini
idare edebileceklerinden emin olmak. Yeni
bir şeyler denemenin yanlış olmadığını
ve buna rağmen kendi kökenlerine bağlı
kalmayı bilmeliler.”
8 Anneler & Kızları iki kültür içersindeki kadınlar iki kültür içersindeki kadınlar Anneler & Kızları 9

Mouna El-Mouzajan Deifallah
Mouna’nın dünyası
Kabuslar ve mucizeler
Mouna 38 yıllık hayatında
çok şey yaşamış ve geçirmiş.
Onu güçlü ve kendi
ayakları üzerinde duran
21 ile 2 yaşları arasında 6
çocuk annesi yapan hayat
öyküsünde kabuslar ve
mucizeler el ele yürüyor.
Danimarka’da gayet sıradan bir Çarşamba
günü öğlen vaktinde Mouna
El-Mouzajan Deifallah’ın hayatında
geçirdiği ve ardında bıraktığı kabusları
hayal etmek mümkün değil. Ve bugün
karşımızda bu kadar güçlü, pırıl pırıl ve
gülümseyerek bu konuları anlatabilmesini
anlamak zor.
Mouna Lübnan’da doğmuş. Altı kardeşten
en büyüğü. Aile Filistinli mülteci
bir aile, ama mülteci kamplarının dışında
yaşamış. ”Çok yalnızlık ve yabancılık çekiyorduk.
Üzerimizde sürekli komşulardan
birinin bizi gösterip, burada Filistinliler
yaşıyor diyeceği korkusu vardı,” diye anlatıyor.
”Babam diğer insanlarla konuşmaktan
kaçınıyordu. Ve biz ne arkadaş edinebiliyor,
nede onları ziyaret edebiliyorduk.”
Çocukluğu savaş, izolasyon ve kaçmaktan
ibaretti. Mouna 15 yaşında iken aile,
Suriye, Polonya ve Almanya’dan Kopenhag
Danimarka’ya kaçmış.
Bir hapishaneden diğerine
Mouna Lübnan’da Lübnanlı bir gence aşık
olmuş. Nişanlanmışlar. Ve bu genç ailenin
kaçmasına yardımcı olur. Mouna ve bu
genç delikanlı Danimarka’ya geldikten 1
yıl sonra evlenirler.
”Başlangıçtan itibaren sorunlarımız
vardı,” diye anlatan Mouna ailesinin
yanından Kopenhag’ın Vesterbro semtinde
küçük bir daireye taşınır. ”Danimarka’ya
gelmek benim için iyi olmuştu. Birden
bire insanların içine girdim ve bu benim
düşünme şeklimi çok değiştirdi. Yani sanki
eşimi aşmıştım. Eşim okula gitmeme,
dil öğrenmeme ve bir eğitim almama izin
vermiyordu. Başlangıçtan itibaren şiddet
uyguluyordu. Ailem bir şey bilmiyordu, ve
beni ziyarete geldiklerinde bunu saklıyordum.”
İlerleyen senelerde Mouna ve eşinin
3 çocuğu olur, iki kız ve bir oğlan.
Ders alınabilecek bir film:
Diğer
arkadaşlar
Diğer arkadaşlar (Andre venner), Rasmus
ve Ninos’u anlatan bir film.Rasmus Danimarkalı,
Ninos ikinci nesil göçmen. Gençler
farklı kültürel kökenlerinin bir problem
Mouna´nın tek amacı çocuklarını korumaktır.
”Şiddeti görmelerini ve yaşamlarını
istemiyordum. Ama bu hiç de kolay değildi
ve kendimi yalnız hissediyordum.”
Mouna hiçbir şeyin değişmeyeceğini
Danimarka vatandaşı olduğu gün fark
eder. ”Gururlu bir şekilde dışarı çıkıp
pasaportumu eşime gösterdim. Ve eşim
beni caddenin ortasında dövmeye başladı .
Danimarka vatandaşı olman bir şey değiştirmez,
seni dövmeye devam edeceğim, ve
sen bir şey yapamazsın –dedi”.
İki yıl boyunca çift bir ayrılır bir
barışır. ”Eşime çocuklarla oyun odasına
gittiğimi söyledim, ama gerçekte sadece
kadınlar için olan ve bana güç ve özgüven
kazandıran bir okula dil öğrenmeye gidiyordum.
Bana sen güzel değilsin, sen bir
hiçsin derdi. Sık sık intiharı düşündüm.”
Sonunda Mouna olanlara dur der.
”Bu şekilde devam edemezdim. Çocuklarım
büyümüştü. Yoksa onların saygısını
kaybedecektim, ve benim onlara vermek
istediğim terbiyeyi alamayacaklardı.”
Boşanma çok korkunçtu. ”Etrafımda
hiç kimse boşanmamıştı. Arkadaşlarım
ve tanıdıklarım beni terk ettiler. Yalanlar
ve dedikodular yayıldı. Aşağılandım,
olduğunu düşünmüyorlar, ama başkalarının
önyargıları ve kısıtlamaları ile karşılaşıyorlar.
Film arkadaşlık ve önyargılardan
bahsediyor. Aynı zamanda ders aldığımız
ve bir dahaki sefere farklı yapmayı öğrendiğimiz
hatalarımızı da anlatan bir film.
Film kütüphaneden ödünç alınabilir:
Andre Venner, Danmark, 2004. yönetmen
Jannik Splidsboel (47 dakika , dili
Danimarka’ca, Arapça, Türkçe)
sokakta dövüldüm, yüzüme tükürüldü. Ve
çocuklarıma annelerinin bir fahişe olduğu
söylendi.”
”Hayatımdaki en önemli şey çocuklarımdı.
İkinci sırada kendi ayaklarımın üzerinde
durabilmek geliyordu. Üçüncü sırada
daha iyi bir yaşam geliyordu.” Mouna
yaşamını değiştirir. Çocuklarıyla birlikte
bir daireye yerleşir, ehliyet ve bir araba alır,
yarım günlük iş bulur, ve arkadaşları ile
dışarı çıkmaya başlar. ”Onların gözünde
ben tam bir Danimarkalı idim. Entegre
olmuştum, tercüman olarak çalışıyordum
ve kendi başıma dolaşıyordum.”
Kayıplar, göz yaşları ve zaferler
Eski eşi yeniden evlenmiş ve Mouna kendisi
ve çocukları için iyi bir hayata başlamış.
Eski eşi hapishaneye girdiğinde Mouna
ona avukat yardımı sağlayacak ve çocukları
ile yeni eşinin kendisini ziyaret etmelerinde
yardımcı olacak kadar güçlüdür. Avukatın
tavsiyesi üzerine, Lübnan´a gönderilmesini
önlemek için, eski eşine çocuklar üzerinde
ortak velayet sağlar.
Eski eşi hapishaneden çıktığı zaman
Lübnan´daki ailesini ziyaret etmek ister.
Normalde bütün çocukları götürmesine
izin verilmez, ama ilişkileri değişmiştir ve
rica eder, durumu açıklar, ve Mouna ona
güvenir.
Ama en çok korktuğu şey başına gelir.
Eski eşi çocukları kaçırır ve ondan sonraki
bir yıl uzun bir kabusa dönüşür. Mouna
çocuklarını alabilmek için uzun ve yalnız
bir savaş başlatır. Her yerden yardım ve
yol arar, para bulabilmek için gece gündüz
çalışır, yardım edebileceklerini söyleyen
insanlar tarafından kandırılır. Sayısız
gözyaşı ve problemden sonra her şeyi
riske sokarak Suriye´ye gider, çok tehlikeli
yollardan çocukları Lübnan´dan çıkarır ve
beraberinde Danimarka´ya getirir.
Gelenek ve din aynı şey değil
Bugün Mouna tekrar evli ve üç çocuğu
daha var, 6 çocuklu güzel bir aileye sahip.
Uzun yıllar tercüman ve kültür elçisi olarak
çalışmış, ve şu an etnik kökenli kadınlar
için proje üretimi ve girişimcilik yapıyor.
Diğer kadınlar ile konuşurken ve yol
gösterirken kendi acı tecrübelerinden yola
çıkıyor. Ve işinde kendi hikayesine benzer
hikayeler yaşayan çok kadınla karşılaşıyor.
Mouna tekrar tekrar din ve geleneklerin
ayrı tutulması gerektiğinin altını
çiziyor: ”En kötüsü, geleneklerle karıştırıldığı
için dinin insan üzerinde kötü bir
izlenim bırakmasıdır. Gelenekler, erkekler
ve kadınlar için farklı kurallar, ve kızlar ve
erkeklerin farklı yetiştirilmesi anlamına
gelir. Ama bunun sebebi din değil.”
Foto: Stillleben
Mouna kötü kadın ve anne olmak ile
ilgili dedikoduları ve suçlamaları birebir
yaşamış. Ama Danimarka´da yaşam farklı.
Ve din değil, geleneklere bilançoyu çıkarıyor:
”Danimarka´da bizler kadın olarak,
ekonomik özgürlüğümüz ve güvenliğimiz
olduğu için, güçlü olmayı öğrendik. Saygı
görüyoruz, ve boşanmak daha kabul edilir
hale geldi.”
”Anne ve kadın olarak aile, eş, gelenekler
ve din arasında sıkışmış durumdasınız.
Erkeklerin anlamaları daha zor olan konular
var, özellikle entegre olmayan bir erkek
söz konusu ise. Ama bazı anneler de neyin
doğru olduğunu bulmakta zorlanabilir.
En önemli olanı, kızları farklı yetiştirmek
adına dini yanlış kullanmamak yada yanlış
anlamamak, örneğin kızların yüksek eğitim
almasını engellemek,” diye savunuyor
Mouna.
Hatalarımızdan ders alıyoruz
Mouna dürüstlük ve güvenin anne ve
kızlar arasındaki ilişkide önemli olduğunu
söylüyor. ”Ben de bir zamanlar gençtim ve
hatalar yaptım. Ama hatalarımızdan ders
alırız. Anne olarak bunu hatırlamalıyız.
Ve biz etnik kökenli anneler bazen bunu
hatırlamakta zorlanıyoruz.”
Mouna
El-Mouzajan
Deifallah
Yaş: 38
Çocuk: 6 (3 oğlan ve 3 kız)
Yaşadığı yer: Gladsaxe
Kökeni: Filistinli
Doğum yeri: Lübnan,
15 yaşında
Danimarka´ya geldi.
İşi: Kültür elçisi,
tercüman, proje
yardımcısı ve girişimci.
”Kızınızın da Danimarka kültürünün bir parçası
olduğuna saygı gösterin. Her iki kültürün iyi taraflarını
alın ve her ikisini de anlayışla karşıladığınızı gösterin.”
”Kızlarımızın Danimarka kültürünün
bir parçası olduğuna saygı göstermeliyiz.
Her iki kültürün iyi tarafını alın ve her
ikisini anlayışla karşıladığınızı gösterin.
Bu şekilde neden bazı şeylerin serbest olduğunu
ve diğerlerinin olmadığını daha kolay
açıklarsınız. Tabii ki gençleri korumalıyız.
Ama hata yapmaları dünyanın sonu değil,”
diye konuşmasını tamamlıyor Mouna.
Mouna’dan
3 güzel
tavsiye
• Yalandan kaçının – karşılıklı güvenin
en iyi yolu bu.
• Hem Danimarka hem de kendi
kültürünüz hakkında bilgili ve
sağgörülü olun, bu sayede saygı
duyulan açıklamalar yapabilir ve
sınırlar koyabilirsiniz.
• Kültürlerin ortak yönlerini kabul
edin, örneğin Danimarka’nın
pek çok değeri İslamın da temel
direklerindedir: dürüstlük, şefkat,
eşitlik.
10 Anneler & Kızları iki kültür içersindeki kadınlar iki kültür içersindeki kadınlar Anneler & Kızları 11

Khadija Y. H. Abdi
Khadija
Y. H. Abdi
Yaş: 51
Çocuk:
3 (2 kız ve 1 oğlan)
Yaşadığı yer:
Nørrebro, Kopenhag
Kökeni: Somali
Doğum yeri: Somali,
35 yaşında
Danimarka’ya geldi
İşi: Sosyal ve sağlık
hizmetleri yardımcısı,
okul aile birliği üyesi
Aktif olun
Var olan İmkanlardan
yararlanın!
Khadija Y. H. Abdi beş yıl içersinde Danimarka’cayı öğrendi, bir diploma aldı, iş buldu,
çocukların okulunda yönetim kurulu üyesi oldu ve aynı zamanda bir dernek başlattı.
On yıl hasta olan annesine baktı. Fakat Khadija ondan sonra 45 yaşında hayatında yeni
bir sayfa açtı. Khadija ”İnsanın çocukları için bir örnek olması önemlidir,” diyor.
Khadija Y. H. Abdi Danimarka’ya
1992’de geldiğinde, bu ilk gelişi
değildi. Kız kardeşi 45 yıl önce
Danimarka’ya gelmiş, ve Khadija defalarca
buraya kardeşini ziyarete gelmişti.
Ama şimdi her şey farklıydı. 1992’de
Somali’de savaş vardı, ve Khadjia karnı
burnunda oğluna gebe, anne ve babası ile
buraya mülteci olarak geldi. Büyük kızı
yıllar önce Somali’den çıkıp Kanada’da
dahil olmak üzere farklı yerlerde ailesinin
yanında kaldığı için, uzun zamandır Onu
görememişti. Kızı da şimdi Kopenhag’a
gelmişti.
Danimarka’ya gelişinden kısa bir süre
sonra kız kardeşi öldü ve Khadija’nın
annesi ciddi olarak hastalandı. Bu dönem,
ülkeyi ve dili tanıyamama duygusunun,
ve aile, hastalık ve yeni bir yaşam ile ilgili
kaygıların büyük olduğu bir dönemdi.
Hastalık annesini engelli ve bu sebeple
kendi bakımını yapamaz hale getirdi.
Khadija ve ailesine şans eseri
Kopenhag’ın Nørrebro semtinde aynı blokta
ev çıktı. Ondan sonraki on yıl boyunca
Khadija, sessizce ve pek fazla yardım almadan,
hasta annesi ve çocuklarına baktı.
Arada bir Khadjia bunun yanı sıra biraz
para kazanmak için iş aradı, ama tekrar
tekrar hayır cevabı ile karşılaştı. ”Çok iş
aradım ama imkansızdı. Dilim olmadığı
için, baş örtüm nedeni ile yada pantolon
giymelisin gibi sebepler önüme sürüyorlardı…”
Annesi 2003 ağustosunda vefat etti,
ve annenin son üç ayında Khadija belediyeden
gelen bir ev yardımcısı ile birlikte
özel ev yardımcısı olarak işe alındı. Annesi
öldükten sonra Khadija’nın hayatında yeni
bir sayfa başladı.
Yeni yaşamı
”Ve düşünmeye başladım: Şimdi ne
yapacağım?” diye anlatıyor Khadija. ”Önce
dili öğrenmek ve kendi işimi kendim
yapmak istedim. 3 yıl sonra dil eğitimi
hakkınız olmadığına dair yeni kurallar
gelmişti. Ama yetkililer anneme baktığımı
anlayışla karşıladılar, ve Danimarkaca 3
sınavının da dahil olduğu hızlandırılmış
bir Danimarka’ca kursuna katılmaya izin
aldım.”
Dili öğrenince Khadija bir eğitim
almak istediğini biliyordu, ve seçimi
kolaydı: ” Uzun yıllar anneme bakmıştım,
ve bunu kullanmayı düşündüm. Bu sebeple
sosyal ve sağlık hizmetleri yardımcısı
eğitimini seçtim. Somali’de 12 sene okula
gitmiş olmama rağmen, fen dersleri ve
İngilizce diplomalarım olmadığından
dolayı, SOSU okuluna başlayabilmek için
Foto: Stillleben
ekstra kurslar almak zorundaydım.” Khadjia
bugün bir bakım hizmetleri bürosunda
çalışıyor. Bu şekilde yalnız yaşayan bir
anne olarak çalışıyor ve hem iş saatleri,
hem ekonomisi ve hem de hasta ve kendi
bakımını yapmakta zorlanan babasına
bakmayı başarabiliyor.
İmkanlar, Özgürlük ve endişeler
Khadij önündeki engellerden çok olanakları
görüyor. Ve şikayet etmek yerine gülümsüyor.
Danimarka´da olanak çok. Bunu
hem bir özgürlük hem de yararlanması
gereken bir yükümlülük olarak görüyor.
“Danimarka´da aktif olmak zorundasınız.
Bu şekilde okulda neler olduğunu ve
ülkede işlerin nasıl yürüdüğünü daha iyi
anlarsınız. Aktif değilseniz bunları takip
edemezsiniz.”
Khadjia bu nedenle 3 sene önce okul
aile birliğine katılmaya evet dedi. “katılım
açısında iyi bir yol. Bu çocukların
okullarını takip etmeyi ve sorunlarını dile
getirmeyi kolaylaştırıyor.´´
Gülümseyerek anlatıyor: ”herkes soruyor:
neden bu kadar çok şeye gidiyorsun –
toplantılar, kurslar, partiler, kulüp, yönetim
kurulları - onlara şunu söylüyorum:
Elinizdeki bütün enformasyon ve bilgilerden
sadece kendiniz temin ettiğiniz zaman
emin olabilirsiniz. Örneğin öğretmenleri
tanımaya başlıyor ve onlar yoluyla yeni
tanıdıklar ediniyorsunuz.
”Aktif olmak istiyorum-ve Çocuklarıma
iş piyasasına,boş zamanlarında ve
okulda aktif olarak katılmaları gerektiğini
göstermek istiyorum. Bana bakıp tamam
diyorlar. Benim mücadele ettiğimi ve
başardığımı görüyorlar. Güzel bir örnek
olmak önemli. Çocuklar da o zaman
başarılı olmayı, bir eğitim ve meslek almayı
düşünürler. Oturup boş boş bakamam, bu
benim tarzım değil. Yeni şeyler öğrenip
anlamak istiyorum, ve yardıma ihtiyacı
olan insanlara yardım etmek istiyorum.”
Birlikte izlenebilecek bir film:
Zezil’in
dünyası
Zezils verden Danimarkalı Cecilie ve
iki Filistinli kız arkadaşı Tanja ve Mia
hakkında bir film. Cecilie Filistinli
arkadaşlarına uyum sağlamaya ve onlar
”Ben mücadele ederek buraya
ulaştım. Bir örnek olmak önemli.”
Aktifseniz, yeni bilgiler ediniyor ve
katılıyorsanız, daha az endişelenirsiniz,
özellikle içinde doğup büyümediğiniz ve
kendi ülkenizden farklı kural ve değerlere
sahip bir ülkede yaşayan bir anne olarak:
”Danimarka’daki çocuklar yüzde 100
özgürler, alışkın olduğumuz gibi onlara
göz kulak olamazsınız. Somali’de olduğu
gibi çocuklar üzerinde fazla kontrol yok.
Eğer doğru yol seçerlerse, ve doğru şekilde
etkilenirlerse sorun yok. Ama yanlış yolu
seçerlerse onları bu yoldan geri çevirmek
zor. Ama onları iyi bir şekilde bilgilendirisen
ve onlara iyi bir örnek olursan, başarılı
olma şansları da artar.”
Tabular hakkında konuşun
Çocukları yetiştirirken bazı konularda
kendi geleneklerinizi de aşmanız gerekiyor.
Örneğin cinsellik konusunda. Khadija’nın
söylediği gibi: ”bu asla benim yetiştirilmemin
bir parçası olmadı, bu sebeple
cinsellik konusunda konuşmak zor olabilir.
Ama çocukların doğru bilgileri almaları,
ve hayatları, eğitimleri ve işleri için
hangi sonuçları doğurabileceğini bilmeleri
önemli.”
”Aileler gençlik dönemlerinde kızlarının
yanlış seçim yapacağından korkabilirler.
Kızlar için durum biraz zor, çünkü
dışarı çıkmak, yüzmeye, sinemaya gitmek
isterler, ve bu nedenle kendilerini hapishanedeymiş
gibi hissedebilirler.” Ama
Khadija gençlerin içeride tutulamayacağı
konusunda çok bilinçli. Onlarla konuşmalı,
onları hazırlamalı ve hayatlarının bir parçası
olmalısınız - eğer dışarıdalarsa “onları
telefonla sürekli arar, nerede ne yaptıklarını
sorarım,” diyor Khadija.
gibi Müslüman olmaya çalışıyor. Ancak
göçmenlerin normlarını bilmiyor ve bu
nedenle hatalar yapıyor. Film tersine
entegrasyondan, arkadaşlıktan ve kendisinden
daha güçlü olanlara hayır demekten
bahsediyor. Ayrıca Internet kullanımı ve
özellikle, kızların yazışmak için kullandıkları,
www.arto.dk sitesinden bahsediyor.
Film kütüphaneden ödünç alınabilir:
Zezils verden, Danmark, 2005. yönetmen
Cathrine M. Asmussen (34 dakika; dili
Danimarka’ca, Türkçe, Arapça)
Pozitif yönleri gösterin
Khadija ”Bazı aileler çocukların kendi
gelenek ve göreneklerini unutacağından
korkuyorlar,” diyor. ”ama çocukların ailenin
geleneklerini ve göreneklerini unutması
sizin hatanız, çocukların değil! Çocuklarınıza
geleneklerinizi, yemeklerinizi ve
kültürünüzü anlatın. Bunu kendi dilinizde
yapın. Danimarka kültürünü öğrenirken
nerden geldiklerini öğrenmeleri önemli.”
Khadija çocukların bazen kafalarının
karışmasının ve kendilerini arada kalmış
hissetmelerinin önüne tamamen geçilemeyeceğini
düşünüyor. Ama o zaman
Danimarka’nın onların da ülkesi olduğunu
anlatmalı, aynı zamanda onlara nerden
geldiklerini ve özgeçmişlerini göstermeliyiz:
”Kendilerinin şanslı olduklarını onlara
anlatmalısınız. Sadece bir değil iki kültürleri
var, ve sadece bir değil iki dilleri var.”
Saima´dan
3 güzel
tavsiye
• Çocuklar adına karar almak yerine,
onlara ne istediklerini sorun.
• Okulda neler yaptıklarını sorun
– Hem bilgi almak için hem de ne
yaptıklarını anlattırarak hatırlamalarında
onlara yardımcı olmak için.
• Çocukların okuldaki yaşamına
katılın. Toplantılara katılın, ders
yardımı verilen kafeler yada kütüphanelerde
yardım edin.
12 Anneler & Kızları iki kültür içersindeki kadınlar
iki kültür içersindeki kadınlar Anneler & Kızları 13

Foto: Jeppe Carlsen
Khadija Al Mohammadi
Bİlgİye gİden yol
Kütüphane benİm kurtuluşum oldu
Enformasyon ve bilgi
Khadija Al Mohammadi’in,
anne, sağlık elçisi ve vekil
öğretmen olarak, yaşamının
önemli bir parçası.
Khadija´nın hayat felsefesi,
insanın bilgi, zaman ve
hoşgörü ile her şeye ulaşılabileceği.
Bu hem çocuklara
hayattaki en iyi olanakları
sunmak, hem de iyi bir insan
olmak açısından geçerli.
Khadija Al Mohammadi Danimarka´da
farklı etnik kökene sahip bir kız
olarak kendisi de bunu biliyor. İki
ayrı dünya hissini çok iyi anımsıyor – evde
Fas, dışarıda Danimarkalı bir dünya, ve
farklı biri olarak kendisine bakılması hissi:
”Okulda Danimarkalı olmaya çalıştım,
ama hep farklı etnik kökenli biri olarak
görüldüm. O zamanlar caddede çok
bağırıldı – ”kendi ülkene defol git” bugün
deneyimlerini ve peygamberin sözlerini
çocuklarına yol göstermek için kullanıyor
ve aynı zamanda çok okuyor ve yeni şeyler
öğreniyor. Onun söylediği gibi “bilgi sahibi
olmak ve öğrenmek için yüksek bir eğitime
sahip olmanız gerekmiyor”.
Bilgi, enformasyon –ve sorumluluk
”Çocukların, örneğin okulda başarılı olarak,
özdeğerlerini kuvvetlendirmeleri çok
önemli. Eğer başarılı olduklarını hissederlerse,
diğer her şeyin üstesinden gelebilirler.
Ve velilerin çocukların yaşamına katılması
çok önemli,” diyen Khadija anne ve vekil
öğretmenlikten edindiği tecrübelerinden
yola çıkıyor.
Sorumluluk almak Khadija’nın çok
önem verdiği bir erdem. Hem insan olarak
hem de toplumsal açıdan, ama yakın
ailemize karşı da sorumluluk almak lazım.
Bu çocukları iyi hazırlamak, onların dünyalarını
anlamak, günlük mücadelelerini
anlamak demek.” Çocukluklarından itibaren
çocuklarla konuşmalısınız ki onlarla
doğal olarak her konuda konuşabilesiniz,
bu sorunları olabilir, önem verdikleri şeyler
olabilir, bu şeyler bazen size garip yada
uzak gelebilir. Çocuklar ile, anne ve baba
rolünü kaybetmeden, konuşmayı ve sınırlar
koymayı öğrenmelisiniz. Bir çok genç belli
bir çağa gelince başka yönlere kayıyor.
Anne ve babalar sanki ölü yada ümitlerini
kaybetmişler gibi davranıyorlar”
Araştırırsanız,gerekli bilgileri ararsanız
ve bir girişimde bulunursanız, çözüm
yakınınızda. ”anneme soramazdım, çünkü
kendisi Danimarka´da yeniydi. Toplumu
tanımıyordu, dili bilmiyordu. Ama kütüphaneden
olağanüstü bir kütüphaneci vardı.
O benim Danimarka toplumuna giriş
kapım oldu. Kütüphanede kitaplar, sesli
kitaplar ve müzik vardı. Ve kütüphaneci
ilgimi çeken konuları açıklıyor ve gerekli
enformasyonları buluyordu,” diye anlatıyor
Khadija. ”günümüzde ücretsiz yararlanabileceğiniz
kültürel hizmetler ve ders yardımı
veren ders kafeleri var. Arkadaşlarınız ve
çocuklarınız ile gidip katılın. Annelere ve
çocuklara bir sürü hizmet sunuluyor,” diye
devam ediyor ve gülüyor Khadija. ”hep
şunu söylüyorum: kütüphane benim kurtuluşum
oldu!”
İç huzurunuz olsun
”Gençler medya ve medyanın farklı etnik
kökene sahip kişiler hakkında söyledikleri
üzerinde çok duruyorlar. Medyada neden
bu kadar olumsuz bir resim çizildiğini
anlayamıyorlar. Gençler konu ile daha çok
ilgileniyorlar ve haklarını ve toplumdaki
yerlerini talep ediyorlar. Daha bilinçliler,
neyi neden istediklerini biliyorlar. Bu
gençlerin gücünü gösteriyor. Ama anne ve
babalarında bu konuda kılavuzluk yapmaları
gerekli.”
”Bizim evimizde ten rengi, milliyeti ve
dini ne olursa olsun herkesin eşit olmasının
ne kadar önemli olduğu üzerinde çok
konuşuyoruz. Bu çok önemli, ve bu bizim
dinimizin farzlarından biri. Ne zaman
medyada böyle bir konu işlense çocuklarımla
konuşuyorum, ve hoşgörüyü, bu
kızgınlık ve yanlış anlaşılmaların nereden
kaynaklandığını açıklıyorum. Peygamber
hoşgörüye davet ediyor, ve ben de çocuklarıma,
onun örneğini takip etmelerini öğretmeye
çalışıyorum.”
Çocukların düzgün ve içinde yaşadıkları
topluma aktif olarak katılan insanlar
olarak eğitilmelerinde anne ve babalara
büyük sorumluluk düşüyor. ”Bu değerlerle
ve ve bütün insanların eşit olduğuyla
ilgilidir. Gençler bizden sonraki nesil, ve
eğer birlikte bir masanın etrafında toplanamıyorlarsa,
hangi eğitimi aldıkları, hangi
etnik kökene sahip olduklar yada hangi
dine inandıkları hiç önemli değil.”
Sürekli tetikte olmak
Khadija mücadeleler ve endişeler farklı olsa
da, Danimarka´da ve Fas´ta iyi bir anne
olmak arasında fark olmadığını düşünüyor.
Belki Fas´ın küçük bir köyünde uyuşturucu
maddeler yada gençlerin Internet’te yanlış
insanlarla yazışmasına ilişkin çok fazla
endişelenmezsiniz. Ama anne-baba olarak
göreviniz aynıdır.
”Neler yaptıkları, arkadaşlarının kim
olduğu, nelerle ilgilendikleriyle, yaşantılarıyla
ilgilenmezsem, o zaman anlaşıldıklarını
hissetmezlerd. Ve eğer düzeltmeye
çalışırsam, beni ciddiye almazlar. Annebaba
olmak denge sağlamaktır. Anlayış
ve parmak kaldırmak arasındaki dengeyi
sağlamak.”
”Bu denge kıl kadar ince, ve sürekli
tetikte olmanız gerekli. Ve yorgun
olduğunuzda, çocukların dünyalarını
anlayamadığınızda bu dengeyi sağlamanın
zor olduğunu biliyorum. Ama çocuklar
çok hızlı, ve onların hızına yetişebilmek
için toplumdaki eğilimleri takip etmek
zorundasınız,” diyor Khadija. ”Evden bir
birikimleri olmayan gençler gerçekten
gelişmeler kaşısında yenilgiye düşme tehlikesi
ile karşı karşıya.”
Çocukların yaşamlarını takib etmek,
Khadija´nın da çok üzerinde durduğu bilgi
ve enformasyon ile ilgilidir. Toplumda
neler olduğunu anlamak anne ve babaların
yapabileceği en iyi yardım, bu şekilde
gerekli açıklamaları yapabilir ve çocuklara
farklı seçenekler sunabilirler. Khadija´nın
çocukları diskoteğe gitmek için izin alamıyorlar,
o zaman kendilerine başka bir şey
sunulmalı: ”biz evde alkol içmiyorsak, alkol
içilen başka yerlere de gitmemeliler. Başka
aktiviteler yada eğlenceler ile onları bu tür
yerlerden uzak tutmalıyız.”
”Ortada kalan, ne yapacağını bilemeyen
gençler kendilerine farklı seçenekler
sunulmayan gençlerdir,” diyor Khadija.
”unutmayın, Danimarkalı gençler de izin
almadan hiçbirşey yapamazlar. Onların
anne ve babaları da çocukların önüne
uymak zorunda oldukları kurallar koyuyorlar.
Ama çocukların baskı karşısında hayır
diyebilecek güçte olmalarını sağlayın. Her
iki dünyayı tanıyorsanız, değerler, kültür ve
gelenekleri açıklayabiliyorsanız,ve gelenek
ve din arasındaki farkı görebiliyorsanız,
çocuklar size daha çok saygı gösterir.”
”Evden bir birikimleri olmayan gençler
yaşadıkları sorunların altından kalkamama
tehlikesiyle yüz yüze kalabilirler.”
Bebekler ve ergenlik dönemi gençleri
Khadija anne ve babaların bebekler ve
ergenlik dönemi gençlerine karşı rollerinin
birbirine çok benzediğini düşünüyor. Her
iki gelişim döneminde ”zaman, zaman
ve zaman. Enerji. Eğer iyi bir başlangıç
istiyorsak, onlarla birlikte olmamız önemli,
ergenlik dönemlerinde de.”
Khadija çocuklar küçükken hem
çocukların hayal güçlerini geliştirmek hem
de onları sosyal olarak güçlendirmek için
oyun odaları, oyun bahçeleri, kütüphaneler,
orman ve tiyatroya çok gitmiş. ”Aynı
şekilde ergenlik döneminde de gençlerin
onlara yatırım yapmanıza, yol göstermek
Khadija´dan
3 güzel
tavsiye
• Kütüphaneye gidin! Burada soru
sorabilir, kitap ve sesli kitaplar
ödünç alabilirsiniz. Ve değişik
aktiviteler hakkında enformasyon
bulabilirsiniz.
• Çocuğunuzun okuldaki durumunda
siz de sorumluluk sahibisiniz.
Dinlenmelerini ve düzgün beslenmelerini
sağlayın, okul ve dersler
hakkında onlarla konuşun.
• Kızınızın farklı aktivitelerden
faydalanmasına izin verin. İlk seferinde
siz ve kızınız arkadaşlarınız
ve onların kızlarıyla katılabilirsiniz,
endişeleniyorsanız, kızınızın
antrenörü yada diğer kişiler ile
konuşun. Sadece kızlar için olan
bir dizi güzel aktivite de bulunmaktadır.
için zaman ayırmanıza ihtiyaçları var.
Eğer ergenlik döneminde güçlü bir kimlik
oluşturmamışlarsa, Küçük yada büyük
fark etmeden kendi çocuklarının hayalleri
ve istekleri konusunda Khadija´nın hiç
şüphesi yok: ”Umarım kim olduklarını
kendileri bilirler. Özgüvenlerini ve ortak
söz hakkına sahip olmayı elde ederler. Ve
kendilerinin de buraya ait oldukları hissini.
Ve umarım bir eğitim alıp ne yapmak
istediklerini bulmaya çalışırlar. Mutlu
olmalarını, iyi birer Müslüman ve düzgün
birer insan olmayının ne anlama geldiğini
anlayacaklarını umuyorum.”
Khadija Al
Mohammadi
Yaş: 36
Çocuk:
3 (2 kız ve 1 oğlan)
Yaşadığı yer:
Sydhavn, Kopenhag
Kökeni: Faslı
Doğum yeri: Fas,
4 yaşında
Danimarka´ya gelmiş
İşi: Sağlık elçisi,
vekil öğretmen.
Eğitim hakkında bunları biliyor muydunuz...
• göçmen ve Danimarkalıların,
Danimarka’da eğitimlerini tamamladıktan
sonra aynı maaşı aldığını
• yüksek eğitim alan etnik kökenli kızların
sayısının giderek arttığını
• etnik kökenli kızların çoğunun çocuk
sahibi olmadan önce bir yüksek eğitim
almak istediklerini
• etnik kökenli gençlerin çoğunun gelecekte
iş sahibi olmak için eğitimin şart
olduğunu düşündüğünü
• etnik kökenli gençlerin, saygı görmek
ve maaşın, eğitim almak için en önemli
sebepler olduğunu düşündüğünü
• etnik kökenli öğrencilerin yarısının eğitimleri
için ders yardımı verilen kafelerden
yardım aldığını
• eğitiminiz esnasında eğitim bursu (SU)
alabileceğinizi
• www.ug.dk adresinden eğitim, staj yerleri
ve daha pek çok konuda bilgi ve danışmanlık
hizmeti bulabileceğinizi
14 Mødre & Døtre kvinder i to kulturer iki kültür içersindeki kadınlar Anneler & Kızları 15

Gelecek için
hayaller ve istekler
”Ben okumak ve kendimi idare edecek kadar para
kazanmak istiyorum”, Dorine 15 yaşında.
”Psikolog olmak ve zor durumdaki çocuklara yardım etmek
istiyorum”, Seghen 14 yaşında.
”Futbol oynamak ve kik-boks yapmak istiyorum”,
Sabrina 17 yaşında.
Gelecekle ilgili isteklerinde
annen sana nasıl yardım etmeli
”Benim kendi sınırlarımı bildiğime ve hayır diyebileceğime
güvenmeli”, Sabrina, 17 yaşında.
”Bana daha fazla özel hayat vermeli ve kendi mesleğimi
seçmeme izin vermeli”, Atiyo, 15 yaşında.
”Onunla herşey konuşulabilmeli”, Khaird 17 yaşında.
”Internet’e arama yaparken annemin yanımda olması yardım
ediyor. O zaman aradığım konu hakkında konuşuyoruz”,
Dolly 14 yaşında.
Annelere Kızlarına günlük yaşantılarında
yardımcı olmaları ile ilgili güzel tavsiyeler
”Kızı ile iyi bir ilişkisi olmalı ve iyi ve zor günlerde ona
güvenmeli”, Seghen 14 yaşında.
”Çocuklarının yargılarına güvenmeli ve kendi hatalarını
yapmaları için onlara fırsat vermeli”, Sabrina 17 yaşında.
”Çocuklarınızı dinleyin ve onlara saygı duyun”,
Vanessa 13 yaşında.
”Çocukların uğraşıları ile ilgilenmeli ve nasıl gittiğini, yardım
edip edemeyeceğini sormalı”, Khaird 17 yaşında.
”Çocuklar ile okul hakkında çok konuşmalı ve yatılı gezilere ve
spora katılmalarına izin vermeli”, Dolly 14 yaşında.
FINFO – her sorunuza
cevap bulabileceğiniz yer
www.finfo.dk sitesinde iş, eğitim, sağlık,
aile, kültür, politika, dernekler ve
Danimarka’daki yabancılar için kurallar
hakkındaki sorularınıza cevap bulabilirsiniz.
Bu sitede Arapça, Somali’ce, Türkçe
ve Urdu dilleri de dahil olmak üzere 11
dilde bilgi bulabilirsiniz. Sitede kendi belediyenizi seçebilir ve sadece
oturduğunuz bölge için geçerli olan bilgiler elde edebilirsiniz.
Yardıma
ihtiyacınız varsa...
Ailevi problemler, şiddet, oturma izni, v.b gibi
konularda yardım almak için ücretsiz ve anonim
olarak başvurabileceğiniz değişik yerler mevcuttur.
Danimarkalı’dan farklı etnik kökene sahip
kadınlar ve aileler için özel hazırlanmış hizmetler
bulunmaktadır. Ana dilinizde, gerekirse tercüman
yardımı ile yardım ve danışmanlık alma imkanı
bulunmaktadır, ve danışmanlar yeminli olarak
çalışmaktadır.
Kadın danışmanlığı
Kadın danışmanlığının göçmen, mülteci ve etnik
kökene sahip diğer kadınlar için ülke çapında telefon
danışmanlık hattı mevcuttur. Telefon danışmanlığı,
Pazartesi saat 10-13 arası, ve Çarşamba
17-20 arası. 70 20 49 09 nolu telefondan hizmet
vermektedir.
LOKK
Kadın kriz merkezleri ülke organizasyonu, etnik
kökenli kadınlar, gençler ve ebeveynlere bir dizi
hizmet sunar:
Ebeveynler telefon hattı: Etnik kökenli ebeveynlere
kız-erkek arkadaş, okul, eğlenceler, kültür,
sorunlar v.s gibi ebeveyn-genç problemleri konusunda
profesyonel danışmanlık hizmeti. Ebeveyn
telefon hattı Pazartesi saat 12-14 ve Çarşamba saat
20-22 arası 70 27 03 66 nolu telefondan hizmet
vermektedir.
Şiddete uğramış kadınlar hattı: Şiddet ile ilgili
problemler için yardıma ihtiyacı olan kadınlara
profesyonel telefon danışmanlık hattı.
Telefon hattı 24 saat boyunca 70 20 30 82
nolu telefondan hizmet vermektedir.
Gençlik danışmanlığı, krizde olan etnik genç:
Ailevi sorunlar v.s. gibi konularda gençlere profesyonel
danışmanlık hattı. Salı saat 9-12 ve Perşembe
saat 19-22 arası 70 27 03 06 nolu telefondan hizmet
vermektedir.
Göçmen danışmanlığı
Göçmenlerin aile birleşimi ve oturum izni v.s.
gibi davalarda göçmenlere danışmanlık hizmeti
sunduğu özel danışmanlık. Kamu makamları ile
toplantılara sizinle birlikte katılabilecek bir destek
kişi de sağlanması mümkündür.
26 22 36 11 nolu telefondan arayabilirsiniz.
Rehberlik hizmeti
Yabancılar dairesi zorla evlilik yada istenmeyen
görücü usulü evlilik riski olan 24 yaş altındaki
gençlere ücretsiz danışmanlık ve yardım hizmeti
sunar. 70 26 28 18 nolu telefona her gün saat
9.00-15.00 arası telefonla başvuru yapılabilir.
ALS RESEARCH & Umloud untd
16 Anneler & Kızları iki kültür içersindeki kadınlar