You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Uluslararası Mülteci Hukuku AÜHFD, 62 (4) 2013: 1007-1061<br />
2011’den bu yana devam eden ve giderek şiddetlenen iç çatışmalar<br />
nedeniyle sınırlarımızda uluslararası koruma talep eden kişi sayısının<br />
300.000’e yaklaştığı son kitlesel sığınma olayları, 107 geçici koruma statüsüne<br />
ihtiyacı göstermektedir.<br />
YUKK, geri göndermeme ilkesini, 1994 Yönetmeliği’nden farklı<br />
olarak, Kanun kapsamına giren bütün yabancılar bakımından, temel bir ilke<br />
olarak kabul etmiştir. Buna göre, “Bu Kanun kapsamındaki hiç kimse,<br />
işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye tabi<br />
tutulacağı veya ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti<br />
veya siyasi fikirleri dolayısıyla hayatının veya hürriyetinin tehdit altında<br />
bulunacağı bir yere gönderilemez”. 108 1951 Sözleşmesi'nin geri göndermeye<br />
ilişkin hükmünü aynen kabul eden YUKK, 1951 Sözleşmesi'nden farklı<br />
olarak bu hakkı sadece “mülteci” statüsündekilere değil, Kanun<br />
kapsamındaki uluslararası korumadan faydalanan herkese; mülteci, şartlı<br />
mülteci ve ikincil koruma statüsü tanımaktadır. YUKK'daki düzenleme,<br />
AĐHM'nin, Türkiye hakkında verdiği ihlal kararlarındaki ölçütlere de<br />
uymaktadır.<br />
AĐHM'ye göre uluslararası hukukbir devletin, kendi ülkesine giriş ve<br />
ülkesinden sınır dışı edilme koşullarını, 1951 Sözleşmesi çerçevesinde<br />
serbestçe belirlemesine izin vermektedir. AĐHS ve ona Ek Protokoller, taraf<br />
devletlere, siyasi sığınmayı tanımak gibi bir yükümlülük<br />
yüklememektedir. 109 Yine AĐHM'ye göre, hükümetler, uluslararası hukuktan<br />
kaynaklanan haklarını kullanarak sığınmacı ya da mülteci ayrımı<br />
yapabilecekler ve bunun sonucunda, 1951 Sözleşme'sine yönelik coğrafi<br />
World’s Refugees: In Search of Solidarity (2012), 15.05.2013 tarihinde<br />
http://www.unhcr.org/4fc5ceca9.html adresinden erişildi.<br />
107 Supra dn. 12.<br />
108 YUKK md. 4; Ancak 1994 Yönetmeliği’nin sınır dışına ilişkin 29/1 maddesine göre,<br />
Türkiye'de bulunan sığınmacı, milli emniyet ve kamu düzeni sebebiyle, 1951 Sözleşmesi<br />
hükümleri çerçevesinde, Đçişleri Bakanlığı tarafından sınır dışı edilebilir. Bu halde, sınır<br />
dışı işlemleri, 1951 Sözleşmesi’nin 33/1 maddesinde yer alan geri göndermeme ilkesine<br />
uygun gerçekleştirilmek zorundadır. Herhalde geri göndermeme ilkesi, insan haklarını<br />
temin eden bir ilke olduğuna göre, Anayasa’nın 90/5 maddesine uygun olarak, 1951<br />
Sözleşmesi hükümleri ile herhangi bir iç hukuk kuralının çatışması halinde, 1951<br />
Sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. 1951 Sözleşmesi’nin 33/2<br />
maddesinde, geri göndermeme ilkesinin uygulanamayacağı haller belirtilmektedir.<br />
109 ECHR, Case of G.H.H. and Others v. Turkey, 31.08.1999, Application no. 43258/98,<br />
parag. 34.<br />
1040
Change language