6-7 EYLÜL OLAYLARI

6-7 EYLÜL OLAYLARİiki haftalık mühlet aşıldığında, ödeme yapamayacak durumda olan kişilerinişyeri ve evlerinde bulunan eşyalar haczediliyor ve açık artırmayla satılıyordu.Açık artırmaya çıkarılacak eşyaların sayısı o kadar çoktu ki, İstanbul'da üçyeni müzayede salonu açılmak zorunda kalınmıştı. Basın, hacizlerden ve eşyalarınsatılığa çıkarılmasından bütün "aşağılayıcı" detaylarıyla bahsediyordu; amaç,vergi mükellefi olup payına düşen vergiyi henüz ödemeyenler üzerinde baskıoluşturmaktı. Varlık Vergisi Kanununa göre, devletin, aynı binada oturmalarıdurumunda vergi mükellefinin yakın akrabalarının mallarını dahi haczetmeyetkisi vardı.1943 Şubatından itibaren özellikle gayrimüslimler ev, bina, büro, atölye vearsalarını elden çıkarmaya başladılar. Satıştan elde edilen gelirin geciktirilmedenvergi borçlarına sayılması için, satışlar Maliye memurlarının gözetiminde yapılıyordu.Bazı durumlarda alıcı, önce satıcının vergi borcunu ödüyor, ardından sözkonusu mülk kendi üzerine geçiriliyordu. Sadece 1943 yılının ilk 6 ayında, İstanbul'unaltı semtinde toplam 2.742 gayrimenkulün satışı gerçekleştirilmişti. 526Gerçi bu satışların sadece yüzde 16'sı doğrudan Varlık Vergisi ile bağlantılıdır,ama satışa çıkarılan diğer mallara kıyasla, kesinlikle daha değerli olan kısmınıoluşturur. Vergi borçları nedeniyle satılan mülklerin ortalama değeri 25.177 TLiken, satılan diğer malların ortalaması sadece 5.001 TL'dir. 527Satışlar etnisiteye göre sınıflandırıldığında, ortaya şöyle bir tablo çıkmaktadır:Satılan gayrimenkullerin yüzde 39'u Yahudiler, yüzde 29'u Ermeniler, yüzde12'si Rumlar, yüzde 10'u sahibi gayrimüslim olan firmalar, yüzde 5'iyabancılar, yüzde 2,3'ü diğer azınlıklar, yüzde 0,9'u ise Müslümanlar tarafındanelden çıkarılmıştır. Gözden kaçırılmaması gereken bir nokta, Müslüman grubuniçerisinde "dönme"lerin de yer alıyor olmasıdır. Satışa çıkarılan ve büyük orandaİstanbul'daki en değerli binalardan olan bu gayrimenkuller, yüzde 67,7 oranındaMüslüman Türkler ve yüzde 30 oranında da devlet ya da devlet kontrolündeolan Sümerbank, Toprak Mahsulleri Ofisi gibi KİT'ler, milli bankalar (İş526 Aktar, Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, s 202. Burada söz konusu olan semtler, Beyoğlu-Şişli, Eminönü, Fatih,Kadıköy ve Adalar'dır.527 Aktar, Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, s. 202.114