6-7 <strong>EYLÜL</strong> <strong>OLAYLARI</strong>saldırıların olduğu günlerde İstanbul'da pek çok uluslararası kongre, 380 özelliklede Dünya Bankası bağlantılı kongreler düzenlenmiş bulunuyordu ve dolayısıylaolası bir prestij kaybı kadar, ülkenin kredi derecesini olumsuz yönde etkileyebilecekgelişmelerden de korkulmuş olmalıydı. 381 Gerçekten, İstanbul'daki EmniyetBaşmüfettişliği'nin de öğrendiği üzere, hükümet sınırlı bir saldırı planlamış,ancak bu plan daha sonra kontrolden çıkmıştı:"Hükümetin Yunanistan'a baskı yapmak amacıyla dün Beyoğlu'nda küçük saldırılarplanladığı, çok gizli şekilde öğrenilmiştir; saldırılar öngörülenin dışında birboyut kazanınca, şiddet eylemlerinin komünistlerin işi olarak gösterilmesinekarar verilmiştir." 381Sadece İstanbul Valisi Gökay, sonradan yapılan bir toplantıda, "sınırlı" saldırınınmümkün olmayacağını, bu nedenle de İstanbul Rumlarının 6 Eylül 1955günü evlerinden çıkmamalarının tavsiye edildiği haberini Rum patriğineulaştırdığını açıklamıştır. 383 Emniyet başmüfettişi, Başvekâlet Kalem-i MahsusMüdürlüğü ajanının bu raporu üzerine, başbakanı "saldırıların hazırlanması hususundaşüpheli durumda bırakacak" herhangi bir araştırma yapmama talimatıaldı. 384 Dışişleri Eski Bakanı Fuat Köprülü, Nisan 1960'da, İstanbul Valisi Gökayvasıtasıyla özellikle Bayar, Menderes, Zorlu ve Gedik'in saldırıların organizasyonundasorumluluğu olduğunu öğrendiğini açıkladı. 385 Fakat, saldırıların planlanmasındakatkısı olan bazı hükümet üyeleri de, siyasi olarak güç durumdakaldıklarında ya da güvendikleri kişilerle yaptıkları konuşmalarda, özellikleBaşbakan Adnan Menderes'in olayların planlanmasında sorumluluğu bulunduğunutelaffuz ediyorlardı.İstanbul Valisi Gökay çalışma arkadaşlarına, özellikle Menderes ve Gedik'inhadiselerin asıl düzenleyicisi olduklarını, sıkça tekrarlamıştır:380 Uluslararası Karşılaştırmalı Hukuk Bilimleri Kongresi, Bizans Tarihçileri Kongresi, Uluslararası Üniversite DernekleriKdngresı, Uluslararası Kriminologlar ve Polisler Kongresi; Dosdoğru, 6/7 Eylül Olayları, s. 28.381 AA PA 270 Türkiye 211-00/92.42, İstanbul Başkonsolosluğu Raporu, 10.09.1955382 AE5F, Fahri Çoker Dosyası, Emniyet 1. Şube Müdüriüğü'nce hazırlanan Fezleke, Ocak 1956.383 Yassıada, Yüksek Adalet Divanı Tutanakları, 6-7 Eylül Hadiseleri, Tanık Nevzat Emrealp, s. 122384 Yassıada, Yüksek Adalet Divanı Tutanakları, 6-7 Eylül Hadiseleri, Tanık Nevzat Emrealp, s. 122.385 Yassıada, Yüksek Adalet Divanı Tutanakları, 6-7 Eylül Hadiseleri, Tanık Nüvıt Yetkin, s 16174
BAŞ AKTÖRLER"Onlar [Menderes ve Gedik (y.n.)] düzenlediler, her şeyi yerle bir ettiler, şimdide bir kurban arıyorlar. 'Gestapo şefi' içişleri bakanı, dün akşam bana, halkı rahatbırakmamızı söyledi. Milli bir halk ayaklanmasıymış. Şimdi görsün bakalım,milli halk ayaklanması neymiş. " 386Vali Gökay, saldırıların ardından, önce istifa dilekçesi verdi. Ancak, istifaederse Menderes'in onu örfi idare mahkemeleri önünde olaylardan sorumlu tutabileceğinidüşünerek, istifasını geri çekti. Zira, dünya kamuoyunu sakinleştirmekiçin bir günah keçisi aranıyordu. 387 Ayaklanmaların bitişinden sonra Ankara'dadüzenlenen DP grup toplantısında, Menderes'in isteğiyle, "bu tarz açıklamalarsoruşturmayı tehlikeye atabıleceği'nden, olayların çıkış nedenleri üzerindetartışılmadan, sadece örfi idare ilanının oylaması yapılmıştır. 388 Ancak oturumsırasında, olayların sorumluluğunu görevinden çekilmiş bulunan İçişleri BakanıNamık Gedik'e yükleyen bazı konuşmalar olunca, Gedik şu tehditte bulundu:"Başbakan burada ifade vermemi istemiyorsa, benim hadiselerle ilgili bir sorumluluğumunolmadığını burada söylemelidir. Eğer ben sorumlu olarak görülüyorsamda, konuşmama izin verin." 389Bunun üzerine Menderes, Gedik'in hiçbir şekilde 6 Eylül'deki olaylarla ilgilisorumluluğu bulunmadığını, aksi olsaydı Gedik'i kendisinin istifaya davetedeceğini açıkladı. 390 Hükümet liderlerinin büyük oranda saldırıların hazırlanmasındapayı olduğuna dair yürütülen tahminler, özellikle bu kişilerin saldırılarınbaşında vermiş oldukları tepkiye de dayandırılmaktadır. 6 Eylül 1955 akşamıAdnan Menderes ve Celal Bayar, Ankara'ya gitmek üzere İstanbul'dan ayrıldılar.6-7 Eylül'deki olaylar daha akşam 19.00'da, yıkıcı niteliğini ortaya koymuştu;hatta Menderes, eylemleri Taksim Meydanı'nda arabasının içinden izlemişti.391 Yine de iki devlet adamı, herhangi bir müdahalede bulunmadan,
- Page 2 and 3:
Dilek GüvenCumhuriyet Dönemi Azı
- Page 4 and 5:
Dilek GüvenCumhuriyet Dönemi Azı
- Page 6 and 7:
Önsöz6-7 Eylül 1955 Olaylarına
- Page 8 and 9:
III. Perde Arkası ................
- Page 10 and 11:
6-7 EYLÜL OLAYLARItaşları olacak
- Page 12 and 13:
6-7 EYLÜL OLAYLARI2) İstanbul Eks
- Page 14 and 15:
6-7 EYLÜL OLAYLARIrik etme ya da "
- Page 16 and 17:
6-7 EYLÜL OLAYLARImümkün mertebe
- Page 18 and 19:
6-7 EYLÜL OLAYLARIBerlin'deki Dı
- Page 20 and 21:
6-7 EYLÜL OLAYLARI- Şiddet olayla
- Page 22 and 23:
6-7 EYLÜL OLAYLARIkiliseleri ve me
- Page 24 and 25:
6-7 EYLÜL OLAYLARİDaha uzak semtl
- Page 26 and 27:
6-7 EYLÜL OLAYLARIHatta, özel ara
- Page 28 and 29:
6-7 EYLÜL OLAYLAR!"Kumkapı'da bir
- Page 30 and 31:
6-7 EYLÜL OLAYLARIsolosluğu iki h
- Page 32 and 33: 6-7 EYLÜL OLAYLARI"Bizim sokağım
- Page 34 and 35: 6-7 EYLÜL OLAYLARIİzmir'deki Sald
- Page 36 and 37: 6-7 EYLÜL OLAYLARI"Olayların gitt
- Page 38 and 39: 6-7 EYLÜL OLAYLAR!Olayların Ardı
- Page 40 and 41: 6-7 EYLÜL OLAYLARI"Arkadaşlar pol
- Page 42 and 43: 6-7 EYLÜL OLAYLARIHasarMaddi Hasar
- Page 44 and 45: 6-7 EYLÜL OLAYLARIAyrıca St. Sina
- Page 46 and 47: 6-7 EYLÜL OLAYLARIiçin sistemli o
- Page 48 and 49: 6-7 EYLÜL OLAYLARI"Ahlaka aykırı
- Page 50 and 51: 6-7 EYLÜL OLAYLAR!teye Ziraat Bank
- Page 52 and 53: 6-7 EYLÜL OLAYLARInat talepleri is
- Page 54 and 55: 6-7 EYLÜL OLAYLAR]okuluna 150-500
- Page 56 and 57: 6-7 EYLÜL OLAYLARItutarlarda ödem
- Page 58 and 59: 6-7 EYLÜL OLAYLARIbinasının anah
- Page 60 and 61: 6-7 EYLÜL OLAYLARISelimiye Kışla
- Page 62 and 63: 6-7 EYLÜL OLAYLARIKadıköy Karako
- Page 64 and 65: 6-7 EYLÜL OLAYLARIya da o sırada
- Page 66 and 67: 6-7 EYLÜL OLAYLARİSimavi'ye dava
- Page 68 and 69: 6-7 EYLÜL OLAYLARIolmuştu. Sendik
- Page 70 and 71: 6-7 EYLÜL OLAYLARIistemiş ve aral
- Page 72 and 73: 6-7 EYLÜL OLAYLARIyısının çok
- Page 74 and 75: 6-7 EYLÜL OLAYLARI"Davutpaşa Kı
- Page 76 and 77: 6-7 EYLÜL OLAYLARI"Beni, Önal'ın
- Page 78 and 79: 6-7 EYLÜL OLAYLARIolduğunun bir b
- Page 80 and 81: 6-7 EYLÜL OLAYLARIgin'e, eylemi ka
- Page 84 and 85: 6-7 EYLÜL OLAYLARIAnkara yolculukl
- Page 86 and 87: 6-7 EYLÜL OLAYLARIdikkate alınmam
- Page 88 and 89: 6-7 EYLÜL OLAYLARItalep edenlerin
- Page 90 and 91: 6-7 EYLÜL OLAYLARImaktan kaçınd
- Page 92 and 93: 6-7 EYLÜL OLAYLARIFakat Kemalist m
- Page 94 and 95: 6-7 EYLÜL OLAYLARIre tercih edildi
- Page 96 and 97: 6-7 EYLÜL OLAYLARIçalışan memur
- Page 98 and 99: 6-7 EYLÜL OLAYLAR!- Türkçe dış
- Page 100 and 101: 6-7 EYLÜL OLAYLARImuştur. 449 İs
- Page 102 and 103: 6-7 EYLÜL OLAYLARIliginin oluşumu
- Page 104 and 105: 6-7 EYLÜL OLAYLARIlamıştı. 464Y
- Page 106 and 107: 6-7 EYLÜL OLAYLARIAsya ve Afrika y
- Page 108 and 109: 6-7 EYLÜL OLAYLARIulaşınca durum
- Page 110 and 111: 6-7 EYLÜL OLAYLARImek üzere, yaş
- Page 112 and 113: 6-7 EYLÜL OLAYLARIdüşünüldüğ
- Page 114 and 115: 6-7 EYLÜL OLAYLARIBir sonraki aşa
- Page 116 and 117: 6-7 EYLÜL OLAYLARIaltyapı eksikli
- Page 118 and 119: 6-7 EYLÜL OLAYLARIYürütülen gay
- Page 120 and 121: 6-7 EYLÜL OLAYLARIrılarına maruz
- Page 122 and 123: 6-7 EYLÜL OLAYLARİiki haftalık m
- Page 124 and 125: 6-7 EYLÜL OLAYLARIOdada soba dış
- Page 126 and 127: 6-7 EYLÜL OLAYLARIDevletin diğer
- Page 128 and 129: 6-7 EYLÜL OLAYLARIİstanbul Ünive
- Page 130 and 131: 6-7 EYLÜL OLAYLARI"DP'nin Varlık
- Page 132 and 133:
6-7 EYLÜL OLAYLAR]meyen yabancıla
- Page 134 and 135:
6-7 EYLÜL OLAYLARIhafta sonra 500'
- Page 136 and 137:
6-7 EYLÜL OLAYLARIDahası, her iki
- Page 138 and 139:
6-7 EYLÜL OLAYLARIları arasında,
- Page 140 and 141:
6-7 EYLÜL OLAYLARIrin bakanlıklar
- Page 142 and 143:
6-7 EYLÜL OLAYLARI1955 yazında,
- Page 144 and 145:
6-7 EYLÜL OLAYLARITürk gazeteleri
- Page 146 and 147:
6-7 EYLÜL OLAYLARIrikalarına tama
- Page 148 and 149:
6-7 EYLÜL OLAYLAR!lanmıştır. On
- Page 150 and 151:
6-7 EYLÜL OLAYLARIBurada bir yanl
- Page 152 and 153:
6-7 EYLÜL OLAYLARI"Patrik bize: 'S
- Page 154 and 155:
6-7 EYLÜL OLAYLARItanbul'daki Amer
- Page 156 and 157:
PERDE ARKASIlül'deki şiddet eylem
- Page 158 and 159:
PERDE ARKASIUlaşımı Anlaşmasın
- Page 160 and 161:
PERDE ARKASIplanları, özel sektö
- Page 162 and 163:
tedbirle, her şeyden önce hem muh
- Page 164 and 165:
PERDE ARKASItürk'ün doğduğu eve
- Page 166 and 167:
PERDE ARKASIrından çıkmış olma
- Page 168 and 169:
PERDE ARKASIrar verildi. 746 Papago
- Page 170 and 171:
PERDE ARKASIterileri düzenlenmekte
- Page 172 and 173:
PERDE ARKASIBu kez, her iki tarafa,
- Page 174 and 175:
PERDE ARKASIBu bağlamda, Yunanlar
- Page 176 and 177:
PERDE ARKASInin sürmesi daha muhte
- Page 178 and 179:
PERDE ARKASIti. 789Yunan basının
- Page 180 and 181:
6-7 EYLÜL OLAYLARİolsa da, günde
- Page 182 and 183:
6-7 EYLÜL OLAYLARIyan ve Yahudiler
- Page 204 and 205:
SummaryThis study is regarding the
- Page 206 and 207:
SUMMARYIn addition to the assimilat
- Page 208 and 209:
SUMMARYThe third party, destroyers,
- Page 210 and 211:
SUMMARYsings, Beyoglu Special Tribu
- Page 212 and 213:
SUMMARYMinister Adnan Menderes had
- Page 214 and 215:
SUMMARYin serious newspapers but on
- Page 216 and 217:
SUMMARYa complete end to the goodwi
- Page 218:
SUMMARYIn his memoirs published lat