12. sayıyı okumak için tıklayınız - TRT

48 RADYOVİZYONBir Prodüktörün KalemindenCanlar Ölesi Değil12 NİSAN 2010/30. BÖLÜM/HALDUN TANERMurat Örem ProdüktörBANT/KEŞANLI ALİ DESTANI/AĞIT/1’30”Fona düşer, biter...SES 1: Merhaba sevgili dinleyiciler... Haldun Tanerimzalı Türk tiyatro tarihinin en güçlü eserlerindenKeşanlı Ali Destanı oyununun finalinden kısa alıntıylabaşladık bugün. Oyunun bu bölümünü sizedinletmek için 1980’lerin sonunda TRT tarafındandev bir kadro ve büyük emeklerle Eskişehir AnadoluÜniversitesi stüdyolarında çekilerek televizyonauyarlanan kayıttan yararlandık... Türkiye’ninyayın kurumu TRT‘nin, kamu yayıncılığı bilinciyleüretmesinin mutluluğunu yaşadık bir kez daha...SES 2: Haldun Taner’in, Keşanlı Ali Destanı oyunudiğer eserleri gibi klasik olmuştur. Bugün çokfarklı alanlarda eserler veren, yetmiş bir yıllık ömründehikayeleri, denemeleri, oyunları, gazeteyazıları, gezi izlenimleriyle gerçek bir kalem ustasıolan Haldun Taner’i sınırlı sürede anmaya ve hatırlamayaçalışacağız Canlar Ölesi Değil diyerek...SES 1: Haldun Taner isminin bizim için öne çıkanfarklı anlamlarından biri de programımızın adıylailgili... Programa ad olan dizeler, şairliği bilgelik vedervişliğini gölgede bırakacak kadar unutulmazolan Yunus Emre’ye ait ama Haldun Taner’in debu dizelere atıf yaparak yıllar önce çıkardığı birkitabı var... Yayın dönemi başında, bize “HaldunTaner’in varislerine telif ödemek zorunda kalmayasın”diye espri yapanlara da bu gerçeği bir keredaha hatırlatmış olalım.SES 2: Sevgili dinleyiciler nasıl Yunus Emre çağlarötesinden gelen dizeleriyle Türkçe yaşadıkçaayakta kalacaksa, bugün anacağımız Haldun Tanerde, Türk edebiyatı ve tiyatrosu durdukça hergelen yeni kuşağa örnek olmaya devam edecek...Programda Haldun Taner’in kendi sesinden Konçinalarisimli öyküsünden bir bölümün yanındaTRT arşiv kayıtlarındaki görüşleri de yer alacak...Ayrıca Haldun Taner’in hikâyeciliği üzerine çalışmışismin uzmanlığına başvuracağız... Büyük ustaHaldun Taner’i andığımız Canlar Ölesi Değil’eotuzuncu kez hoş geldiniz.SES 1: Yıllar önce yönetmenliğini yaptığı KeşanlıAli Destanı isimli oyunun kitapçığında, HaldunTaner’in öğrencisi olmaktan büyük onur duyanFerhan Şensoy ; “...kendi hiç sigara içmediği halde,her akşam önünden geçtiğimiz İstanbul HarbiyeOrduevi’nin gece yarısı nöbetçileri için bilegömleğinin cebinde sigara taşımayı asla ihmaletmeyecek kadar çelebi adamdı, insan adamdı “diye anlatır Haldun Taner’i... Aynı yazıda “ HaldunTaner benim hem annemdi, hem babamdı amaannem babam bunu bilmezler “ diye de eklerŞensoy, büyük bir sevgi ve kadir bilirlikle...SES 2: Haldun Taner, Türkiye’nin sancılı bir toplumsaldönüşümü ve göç olgusunu yaşadığı1950’li yıllardan yola çıkarak yazdığı Keşanlı AliDestanı isimli oyunda, toplumun farklı katmanlarını,gecekondu hayatını, yasadışı olarak güçlenmeve zenginleşme süreçlerini ve hayatıneğitimsiz toplumlardaki bütün insanları bir andaçıkarcı ve başka biri haline dönüştürebileceğinianlatır. En önemlisi de her toplumda ve her zamanyaşayan ‘kahramanlar yaratma saplantısınıgörürüz oyunda...SES 1: Haldun Taner’i andığımız programda KeşanlıAli Destanı isimli oyuna biraz fazla yer verdikçünkü bu oyun adeta Haldun Taner’in yazdıklarının,düşündüklerinin, tekrar tekrar anlatmakistediklerinin bileşkesidir bize göre... Oyundakikarakterlerin ettiği cümlelerde, Haldun Taner’insöylemek ve eleştirmek istediklerinden beslenenbölümler de vardır ve metne çok ustaca yerleştirilmiştir.Mesela, mahallede yapılan seçimlerikazanan Keşanlı Ali kendisine seçim öncesindekivaatleri hatırlatıldığında kısa bir cümle kurar; “Demokrasiseçim olana kadardır”...SES 2: Keşanlı Ali oyununda anlatılmak istenenleriadeta çarpan etkisiyle çok güçlendiren unsurlardanbiri de, Haldun Taner’in oyuna eklediği‘koro’dur... Manyak Cafer, İzmarit Nuri, Teke Kazım,Çakal Rüstem ve Şerife Abla oyunun temel karakterlerindendir.Mahallede bir tuvaletin görevlisiolan Şerife Abla hayatta tutunamayan hatta yoksayılan insanların temsilcisi gibidir. Bakın o unutulmazrepliğinde neler söyler tuvalet görevlisiŞerife Abla: