Rieter İplikçilik El Kitabı

2.7.3. Hammadde gereksinimleri
Sargı liflerinin nispi olarak oldukça yüksek yüzdeye sahip
olmaları nedeniyle, hava jetli iplik eğirme prosesi 1˝ uzunluktan
itibaren %100 oranında pamuk elyafını eğirmeye uygundur.
İnce iplik numaraları için pamuk lifinin taranması gerekir,
şüphesiz, sentetik elyaf (40 mm’ye kadar) ve pamuk/
sentetik elyaf karışımları da sorunsuz olarak işlenebilir.
Ancak, ring iplikçiliğindeki gibi hemen hemen tüm iplik karakteristikleri
daha ince ve daha uzun lifler kullanılarak iyileştirilir.
Hava jetli iplik eğirme sisteminde, lifler oryantasyonlarını
tüm eğirme prosesi süresince muhafaza ederler. Özellikle öz
lifleri elyaf akış eksenine olan paralelliklerini mutlak korurlar.
Bu nedenle, eğirme sonuçlarının optimizasyonu için, çok
iyi bir şekilde paralelleştirilmiş şeritlerin işlenmesi tavsiye
edilir. Bu, aynı zamanda çekim sisteminin performansının
gelişmesine de yardımcı olur. Bunun anlamı tarama işleminden
sonra üç pasaj cer işleminin yapılmasıdır. Hava jetli iplik
makinalarında toplam çekim sınırlı olduğu için (180 – 220 kat,
teknolojik açıdan) 2.5 ktex inceliğinde ve hatta daha ince iplik
numaraları için daha da ince şeritlerin kullanılması gerekebilir.
2.7.4. Çekim ünitesi
İki düzeli hava jetli iplikçilikte olduğu gibi, hava jetli iplikçilikte
de çekim ünitesi çok önemli bir elemandır. Çok yüksek
üretim hızlarında, çok yüksek Çekimlerin çok düzgün
elyaf akışı ve liflerin mükemmel oryantasyonu ile yapılması
gerekir. Bu amaçları gerçekleştirmek için, gerek Rieter ve
Çıkış
silindiri
Üst
Alt
Apron
silindiri
Şekil 37 – Çekim ünitesi (Murata MVS)
Orta
silindir
49.0 A B
44.5 C D
Besleme
silindiri
Rieter İplikçilik El Kitabı . Cilt 6 . Alternatif Eğirme sistemleri
gerekse Murata hava jetli iplik makinalarını 4 silindirli çekim
sistemi ile dnatmıştır (şekil 37). Ön çekim bölgesinde 1.57
– 2.10 arasında bir çekim vardır. B ve D mesafeleri stapel
uzunluğuna göre ayarlanabilir. Bu birinci çekim bölgesindeki
nihai çekim mesafesi işlenen elyafın maksimum lif uzunluğundan
biraz daha fazla olmalıdır.
Ön çekim bölgesindeki çekim oranı 1.2 – 2.4 arasında değişkendir.
Burada aynı zamanda, A ve C mesafeleri de ön çekim
bölgesinde olduğu gibi işlenen materyale uygun olarak
ayarlanabilir.
Ana çekim bölgesindeki elyaf kontrolü bir çift apron ile gerçekleştirilir.
Optimum sonuçların alınabilmesi için, ana çekimin
30’dan düşük ve 60’dan yüksek olmaması gerekir.
Apronlar elyafın hızını etkin bir şekilde kontrol ettikleri
için ana çekim bölgesindeki çekim mesafesi ayarlanamaz.
Çekim silindirlerinin gerekli temizliği pnömatik olarak yapılır.
2.7.5. Düze
Düze temel olarak bir iplik oluşturma elemanıdır, diğer bir
deyişle hava jetli iplik eğirme sisteminin kalbidir. 0.6 Mpa’ya
kadar basınçlı hava 4 delikten fiili eğirme odacığına girer, ve
burada çok güçlü bir hava girdabı oluşturur (bkz. Şekil 36). Deliklerin
çıkışında, bu hava girdabının 1 000 000 dev/dak. ‘ya
ulaşan dönüş hızları vardır. Girdap bu yüksek hızda aşağıda
belirtilen iki fonksiyonu yerine getirir:
• bir vakum oluşturur ve böylece elyaf besleme kanalına
doğru bir hava akımı sağlanır,
• serbest lif uçlarının iğ ucunun etrafında dönmesi sağlanır.
Liflerin çekim sisteminin çıkış hattında tutulması ve emniyetli
bir şekilde eğirme düzesinden sabit iğe doğru kılavuzlanması
için vakum gereklidir.
Çekim ünitesi ve iğ girişi arasında ana elyaf demetinden ayrılan
lifler iğ ucu etrafında bir elyaf tacı formundadır (Şekil
36). Bu lifleri sargı liflerine aktarmak için, hava girdabı
ile döndürülürler. Bu esnada lifler 300 000 dev./dak.’lık bir
dönüş hızına ulaşırlar. Bu çok yüksek bir hızdır, ancak, mekanik
sürtünme nedeniyle şüphesiz girdap hızından daha
düşüktür.
43