16.08.2021 Views

Enerji Panorama Ağustos 2021

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

YAKIN PLAN<br />

Deniz Suphi<br />

<strong>Enerji</strong> santralleri doğal<br />

afetlere ne kadar hazır?<br />

Tüm halkımızı derin bir üzüntüye sürükleyen orman yangınlarının bazı termik santrallerinin kapısına<br />

dayanması kaygıları daha da artırdı. Özellikle Kemerköy Termik Santrali’ne zarar veren ancak büyük bir<br />

hasara neden olmayan yangın, akla bazı soruları getirdi. Türkiye’de kritik önem taşıyan enerji santralleri;<br />

deprem, yangın, sel gibi afetlere ne kadar hazırlıklı ve hangi önlemler alınıyor?<br />

Türkiye’yi hüzne boğan, geniş bir coğrafyada yüzlerce<br />

hektar ormanı küle döndüren yangınlar, binbir<br />

çeşit endemik bitki ve ağacı, böceğinden tavşanına,<br />

kuşundan ayısına onlarca havyanı ve insanlığın paha<br />

biçilmez hazinesini yok etmekle kalmadı, dalga dalga<br />

yayılma sonucu bazı kritik enerji santrallerini de tehdit<br />

etti. Özel sektörün işlettiği Kemerköy Termik Santrali,<br />

ateşin ortasında kaldı. Santral, hasar gördü ancak gereken<br />

önlemler alındığı için korkulan olmadı. Bu büyük<br />

ve beklenmedik, günlerce kontrol altına alınamayan<br />

yangın, daha genel bir deyişle afet, Türkiye’deki<br />

santrallerin (kömürden doğal gaza, hidroelektrikten<br />

ithal kömürü dek) inşa edildiği bölgelerin ve olası zararların<br />

karşılanmasına yönelik güvencelerin sorgulanmasına<br />

yol açtı.<br />

<strong>Enerji</strong> <strong>Panorama</strong> olarak bu soruların yanıtının arkasına<br />

düştük, gerek kamu gerekse de özel sektör<br />

kontrolünde bulunan santrallerin durumunu araştırdık.<br />

Ankara’da, enerji sektörüne yön veren yetkililerle<br />

ve santral işleten şirketleri üst düzey yöneticileriyle<br />

görüştük.<br />

Önce, kısa bir teknik bilgi verelim. Türkiye’nin,<br />

elektrikte kurulu gücü, <strong>2021</strong> yılı Temmuz sonu<br />

itibarıyla 98 bin megavatı aştı. Doğal gaz yüzde 30,02,<br />

hidrolik yüzde 20,15, yenilenebilir (jeotermal, rüzgar,<br />

güneş ve atık ve çöp) yüzde 18,54, linyit yüzde 12,79 ve<br />

ithal kömür yüzde 16,40 paya sahip.<br />

Peki bu santraller kurulmadan önce çeşitli afetlerden<br />

korunması için nasıl önlemler alınıyor, yer seçiminde<br />

bunlara dikkat ediliyor mu? Yaptığımız araştırmalardan<br />

şunu öğrendik: Evet herhangi bir santral<br />

inşa edilmeden önce deprem dahil bir dizi konuyla<br />

ilgili inceleme yapılıyor, zemin etütleri gerçekleştiriliyor.<br />

Araştırmamızdan çıkan çarpıcı sonuçları okuma<br />

kolaylığı oluşturacak biçimde soru-yanıt olarak maddeler<br />

halinde sıraladık. İşte, o sonuçlar:<br />

Bölge ve lokasyonlar nasıl belirleniyor?<br />

Türkiye’de, dört temel kaynaktan elektrik üretiliyor.<br />

Yerli kömür linyit, doğal gaz, su ve ithal kömür. Yerli kömür<br />

santralleri; Afşin Elbistan, Çayırhan, Soma’da olduğu<br />

gibi kömür rezervinin bulunduğu alanlarda inşa<br />

ediliyor. Yerli kömürde temel ölçüt, rezerve yakınlık.<br />

32 • Ağustos <strong>2021</strong> • ENERJİ PANORAMA

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!