jenerik

SORULARLA
KONU ANLATIMLI
BİYOKİMYA
ÇALIŞMA KİTABI
Dr. Öğr. Üyesi IŞIL YILDIRIM
NOBEL TIP KİTABEVLERİ

© 2023 Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti.
SORULARLA KONU ANLATIMLI BİYOKİMYA ÇALIŞMA KİTABI
Dr. Öğr. Üyesi IŞIL YILDIRIM
ISBN: 978-605-335-730-8
5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası hükümleri gereğince herhangi bir bölümü, resmi veya yazısı,
yazarların ve yayınlayıcısının yazılı izni alınmadan tekrarlanamaz, basılamaz, kopyası çıkarılamaz, fotokopisi
alınamaz veya kopya anlamı taşıyabilecek hiçbir işlem yapılamaz. Kitap içerisinde yer alan bilgi ve görsel materyaller
ile ilgili sorumluluk yazarına aittir.
NOBEL TIP KİTABEVLERİ TİC. LTD. ŞTİ.
Millet Cad. No: 111 Çapa-İstanbul
Tel : (0212) 632 83 33
E-posta : destek@nobeltip.com
DAĞITIM
Tel : (0212) 771 52 11 - (0212) 771 33 09
E-posta : hasannazli@nobeltip.com
Yayımcı
: Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti.
Millet Cad. No:111 34104 Fatih-İstanbul
Yayımcı Sertifika No : 50192
Baskı / Cilt
: Vadi Grafik Tasarım ve Reklamcılık Ltd. Şti.
İvedik Org. San. 1420. Cad. No: 58/1
Yenimahalle/Ankara
Matbaa Sertifika No : 47479
Sayfa Tasarımı - Düzenleme : Can Gelgeç
Kapak Tasarım
: Nobel Tıp Kitabevleri
Baskı Tarihi
: Ekim 2022 - İstanbul

ÖNSÖZ
Biyokimya canlı organizmalarda meydana gelen kimyasal olayların oluşumunu inceleyen
bilim dalıdır. Canlıların çoğalması, büyümesi, yaşlanması ve ölümlerine ilişkin tüm olaylar
biyokimyasaldır. Bu nedenle biyokimya biliminin canlılar var olduğu sürece güncel olacağı
açıktır. Biyokimya aynı zamanda tıp, veterinerlik, eczacılık, biyoloji, biyoteknoloji, kimya vb.
bölümleri için temel bilim alanıdır. Bu çoklu disiplinler arası yaklaşım bilim ve teknolojik
açıdan geleceğe yönelik tüm çalışmalar için hayati öneme sahiptir. Biyokimya gelecek vaat
eden bir bilim dalıdır.
Biyokimya ile ilgili birçok kitap olmakla birlikte, soru şeklinde hazırlanmış bir kitap bulunmadığı
görülmüştür. Bu durum bir eksiklik olarak görülmüş ve bu amaçla bir yola çıkılarak
şu ana kadar edindiğim bilgiler ışığında bu çalışma kitabını kaleme almış bulunmaktayım.
Bu kitap temel bilimler, sağlık bilimleri, lisansüstü eğitim, hazırlanan, TUS veya diğer ilgili
alanda sınava hazırlanan öğrencilere, akademisyenlere veya Biyokimya ’ya ilgi duyan herkese
önemli bir kaynak olacaktır. İlgili anabilim dalında eğitime faydalı olacaktır. Bu kitap eğitim
hayatınız boyunca karşınıza çıkacak ya da çıkması muhtemel engelleri ve zorlukları aşmanızda
size bir kılavuz olacaktır.
Kitabın ilgili alanda eğitim gören öğrencilere ve ilgili kişilere yararlı olmasını temenni eder,
en içten dileklerimi sunarım.
Dr. Öğr. Üyesi Işıl Yıldırım
iii

AİLEME…

İÇİNDEKİLER
1. BÖLÜM: TEMEL BİYOKİMYA
BİYOKİMYANIN KONUSU.......................................................................................................................1
HÜCRE VE YAPISI......................................................................................................................................5
SU BİYOKİMYASI.....................................................................................................................................35
KARBONHİDRATLAR.............................................................................................................................38
LİPİTLER......................................................................................................................................................49
PROTEİNLER..............................................................................................................................................60
ENZİMLER..................................................................................................................................................79
NÜKLEİK ASİTLER...................................................................................................................................93
VİTAMİNLER VE MİNERALLER.........................................................................................................115
HORMONLAR..........................................................................................................................................123
2. BÖLÜM METABOLİZMA
2.1. METABOLİZMAYA GİRİŞ...............................................................................................................129
2.2. FOTOSENTEZ....................................................................................................................................133
2.3. KARBONHİDRAT METABOLİZMASI.........................................................................................134
2.3.1. Glikoliz......................................................................................................................................135
2.3.2. Sitrik Asit Döngüsü (Tca: Trikarboksilik Asit Döngüsü veya Krebs Döngüsü)............143
2.3.3. Elektron Taşıma Sistemi (ETS)...............................................................................................148
2.3.4. Pentoz Fosfat Yolu....................................................................................................................153
2.3.5. Glukoneogenez.........................................................................................................................156
2.3.6. Glikojenez.................................................................................................................................159
2.3.7. Glikojenoliz...............................................................................................................................161
2.4. LİPİT METABOLİZMASI.................................................................................................................164
2.4.1. Yağ Asidi Sentezi......................................................................................................................164
2.4.2. Yağ Asidi Oksidasyonu...........................................................................................................172
2.5. PROTEİN METABOLİZMASI.........................................................................................................175
2.5.1. Amino Asitlerin Sentezi..........................................................................................................179
2.5.2. Amino Asitlerin Yıkımı...........................................................................................................181
2.6. NÜKLEOTİT METABOLİZMASI...................................................................................................184
2.6.1. Pürinlerin Metabolizması.......................................................................................................184
2.6.2. Pirimidin Metabolizması........................................................................................................187
KAYNAKLAR...................................................................................................................................................190
vii