Antik Çağlarda Doğu Karadeniz - Surmene.Net

Kolhalılar, gerek o yıllarda; gerekse ­MÖ.323 yılında Büyük İskender’in ölümünden 61
sonra­ onun halefi olan Lysimakhus döneminde; kendi sikkeleri dışında bol miktarda
sahte Makedonya sikkesi de basarak ülkeler arası dolaşıma sokmuşlardır. Kolha’da
basılan bu taklit sikkelerin, Makedonyalıların siyasi itibarlarından yararlanılarak,
Kuzey Kafkasyadan, Orta Avrupa’ya kadar çok geniş bir alanda piyasaya sürülmüş
olduğu anlaşılmaktadır. 62
Doğu Karadeniz ile ilgili gözlemleri dolaylı olarak günümüze ulaşmış olanlardan birisi
de, MÖ.283 yılında Mısır kralı olan Philadelphus’un 63 Timosthenes isimli donanma
komutanıdır. Plinius’un, Timosthenes’i referans olarak göstererek aktardığı bir
rivayete göre; Kolha ülkesindeki sahil kenti Dioskuria 64 , o zamanlarda, farklı diller
konuşan 300 ayrı kabilenin uğrak yeriydi ve buradaki tüccarlar, ticari faaliyetlerini
yürütebilmek için kadrolarında, 130 kişilik bir çevirmen kadrosu bulundururlardı. 65
Gerçekten de, bu yıllarda kendi sikkelerini basan, bağımsız bir Yunan koloni kenti
olan Dioskuria, bölge ticaretinin en önemli merkezlerinden birisi durumundaydı. 66
Dioskuria kentine özgü sikkelerden bir örnek 67
Bir sonraki yüzyılın başlarında basıldığı tahmin edilen ve üzerinde “Kral Akos” ibaresi
bulunan Kolha sikkeleri, Kolha krallığının, bu yıllarda da varlığını devam ettirmekte
olduğunu göstermektedir. “Kral Akos” sikkelerinin bilinen iki örneğinden birisi,
merkezî Kolha’nın iç kısımlarında, Tsulukidze civarında; diğeri ise Trabzon
yakınlarında bulunmuştur. 68 Yine aynı dönemden, MÖ.144 yılına kadar olan
gelişmeleri yazan, Yunan tarihçisi Polybius, eserinin bir bölümünde, Yunanistan ile
Karadeniz ülkeleri arasındaki ticari ilişkilere dair bilgiler vermektedir. Buna göre,
Karadeniz ülkeleri, büyük baş hayvan ve köle kaynakları açısından oldukça
bereketlidir. Aynı bölgenin diğer ideal ürünleri, “bal, balmumu ve tuzlanmış balık”
olarak sıralanır. Polybius’a göre, Yunanlılar da ithal ettikleri bu ürünlere karşılık,
bölgeye “zeytinyağı ve şarap” ihraç etmektedirler. 69 Bahsedilen tüm bu ticari
ürünler, diğer antik çağ kaynaklarında da, Doğu Karadeniz sahillerinin önemli ihraç
ürünleri olarak geçmektedir ve söz konusu ticaretin ağırlıklı olarak gerçekleştirildiği
yer de, muhtemelen Kolha ülkesidir.
61 Suzanne, B. (1998)
62 Golenko, KV. (1972)
63 Armstrong, M. A. (1996)
64 Bugünkü Sohumi
65 Rackham, H. (1942)
66 Bernhard, M.L. (1976)
67 Lang, D.M. (1955)
68 Braund, D. (1994)
69 Braund, D. ve Tsetskhladze, G. R. (1989) ; Paton, W.R. (1922)