1. Książka "Jakość życia i jakość szkoły" - Wydział Nauk Pedagogiki ...

26 Jadwiga Daszykowska
Powyższe założenie nakłada na pedagogikę zadanie wyzwalania potencjału
życiowego człowieka, czyli jego zasobów biologicznych, społecznych,
emocjonalnych i duchowych, które może on wykorzystać w dążeniach do
samorealizacji na każdym etapie rozwoju, co w efekcie da mu poczucie spełnienia
w życiu.
Zdolność do rozwiązywania problemów życiowych przez człowieka
związana jest między innymi z otwartością jego struktur poznawczych (rozumieniem
życia), rodzajem przyjmowanych wartości, z dążeniami, ale także
z przekazem kulturowym, doświadczeniami płynącymi z obcowania ze środowiskiem
społecznym (wychowawczym). W tej kwestii zadanie pedagogiki
sprowadza się do pomocy w odkrywaniu realnych znaczeń poprzez stwarzanie
warunków doświadczania sensu życia, w których może się on spełniać w twórczym
rozwiązywaniu kryzysów oraz poszukiwaniu „strategii” (Wojnar, 2000,
s. 45-48) i celów życia.
Na bazie dotychczasowych rozważań na temat jakości życia w perspektywie
pedagogicznej nasuwa się zasadnicza konkluzja, a mianowicie: podstawą
humanistycznej interpretacji jakości życia jest zorientowanie człowieka na
rozwój w zakresach: „wiedzieć – rozumieć – współdziałać – tworzyć”, czyli
„być” (Wojnar, 2003, s. 25). Nieocenioną rolę w tej materii od najmłodszych
lat dzieciństwa spełnia edukacja.
próba konceptualizacji terminu „jakość życia dziecka”
Badania jakości życia osób dorosłych mają dłuższą tradycję, w przypadku
dzieci i młodzieży gromadzone są dopiero doświadczenia. Można powiedzieć,
iż nauka – w szczególności pedagogika – znajduje się na początkowym etapie
eksploracji tego zagadnienia. Publikacje o jakości życia dzieci i młodzieży
powstały w ostatnim czasie w większości na gruncie psychologii i medycyny.
Pogłębienie badań nad jakością życia dziecka z perspektywy pedagogicznej
wydaje się zasadne z wielu powodów. Jednym z nich jest jego znaczenie dla
każdego człowieka. Wokół jakości życia dziecka lokują się plany i działania
rodziców, opiekunów, nauczycieli, ale oczekiwanie udanego życia jest także
nierozłącznym elementem marzeń życiowych dzieci i młodzieży. Kolejny
powód stanowi konieczność przygotowania dziecka do dorosłego życia przy
jednoczesnym, jak najwcześniejszym angażowaniu go w starania o własne