1. Książka "Jakość życia i jakość szkoły" - Wydział Nauk Pedagogiki ...

32 Jadwiga Daszykowska
stawia w centrum zainteresowań działań szkoły pojęcie jakości (Nowosad,
2003, s. 130-131).
W praktyce „jakość edukacji” oznacza zmierzanie w kierunku dobrej
szkoły, która zapewnia jej członkom wielostronny rozwój, egzystencję w społeczeństwie,
a co za tym idzie, wprowadza w życie sensownie, pozwala na
docieranie do prawdy, wzrastanie w dobru i odczuwaniu piękna (por. Denek,
2005, s. 21). Podejście to wyraźnie wskazuje na fakt, iż w przypadku dziecka,
(o którym mowa w niniejszym opracowaniu) kształtowanie osobowości jest
niejako połowicznym celem szkoły, bowiem podstawą jej działań jest uczynienie
go odpowiedzialnym za własny rozwój, przygotowanie do autokreacji
i wykorzystywania zasobów osobowościowych na wszystkich etapach rozwoju,
w różnych sytuacjach i okolicznościach codziennego życia. Na tej podstawie
można postawić tezę, iż od jakości edukacji będzie zależała jakość jego życia,
przy czym zakłada się, że tę zależność można odwrócić.
Nad optymalizacją działań szkoły zastanawiają się znawcy tematu w zasadzie
od początków jej istnienia. Datuje się, że pierwsza europejska teoria
szkoły powstała w Rzymie w I wieku n.e., a jej autorem był Marek Fabiusz
Kwintylian, który określił warunki gwarantujące dobrą pracę tej instytucji.
Od tych zamierzchłych czasów w szkole dokonano szeregu przeobrażeń (zob.
Kuźma, 2008; Nowosad, 2001). Niezależnie od epoki, szkoła poddawana była
nieustannej krytyce ze strony teoretyków edukacji szkolnej, jak chociażby:
J. Illich, Ph. Cooombs, H. von Schoenebeck, E. E. Geissler i inni (Kuźma,
2008, s. 17, 23).
Współcześnie również nie brakuje krytycznych głosów o szkole, jednak
widoczny jest kierunek tej krytyki, której autorzy negują jej nakazujące, narzucające,
manipulujące, pozorujące, formalizujące działania (Denek, 2005, s. 69),
izolację szkoły od rzeczywistości i życia, nienadążanie za wymaganiami epoki
w dobie ponowoczesnej, realizację zbyt wielu działań, itp. (Kuźma, 2006, s. 69).
Powstaje coraz więcej strategii przebudowy szkoły, wśród których dominują
koncepcje „organizacji uczącej się” i doskonalącej.
W pojęciu „organizacja ucząca się” zawarty jest proces powstawania
szkoły przez uczących się: nauczycieli, uczniów. Proces ten charakteryzuje się
subiektywnymi znaczeniami i ocenami inicjujących go osób, bowiem w programie
szkoły uczącej się indywidualne cele i normy uczących się pokrywają