Reklamoni bizneset dhe prodhimet tuaja në hapësirat e ... - albsuisse
Reklamoni bizneset dhe prodhimet tuaja në hapësirat e ... - albsuisse
Reklamoni bizneset dhe prodhimet tuaja në hapësirat e ... - albsuisse
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gjuhË<br />
<strong>në</strong>ntOr / nOVeMber 2011<br />
<strong>në</strong> cIlën Gjuhë të flItet me fëmIjën?<br />
Mësimi i gjuhës amtare ka rëndësi të veçantë <strong>në</strong> zhvillimin<br />
e drejtë të fëmijës. Një kohë të gjatë prindërit<br />
që jetoj<strong>në</strong> jashtë vendit të tyre ku një gjuhë joamtare<br />
mësohet <strong>në</strong> shkolla ka<strong>në</strong> menduar se është më mirë që<br />
më fëmijët të komunikoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> gjuhën e vendit ku ata<br />
jetoj<strong>në</strong>. Studimet e ndryshme <strong>në</strong> këtë drejtim tregoj<strong>në</strong><br />
se mësimi i optimal i gjuhës amtare ndihmon fëmijët<br />
ti mësoj<strong>në</strong> më mirë gjuhët tjera <strong>në</strong> këtë rast e<strong>dhe</strong> gjuhen<br />
që duhet të mësoj<strong>në</strong> fëmijët <strong>në</strong> shkolla. Pra prindër<br />
të dashur mësoni sam a mirë që është mundur fëmijët<br />
gjuhën amtare më këtë ndihmoni fëmijët që të je<strong>në</strong><br />
e<strong>dhe</strong> më të mirë <strong>në</strong> shkolla. Në Zvicër ka mundësi të<br />
shumta që të mësohet gjuha shqipe <strong>në</strong> mësimin plotësues,<br />
krahas mësimit obligativ. plotësues ku ju mundë<br />
ti dërgoni fëmijët <strong>në</strong> mësim plotësues. Fëmijët <strong>në</strong> mësimin<br />
plotësues përveç gjuhë mësoj<strong>në</strong> e<strong>dhe</strong> kulturën e<br />
histori<strong>në</strong> e vendit nga ata vij<strong>në</strong>.<br />
A jeni menduar ndonjëherë se, a është e drejtë <strong>në</strong>se<br />
ju me fëmijën tuaj komunikoni <strong>në</strong> gjuhën amtare, <strong>në</strong><br />
të cilën mund të shpreheni më së miri <strong>dhe</strong> të ndjeheni<br />
më mirë?<br />
A ju ka vrarë ndonjëherë ndërgjegjja, kur <strong>në</strong> fshehtësi<br />
keni menduar, se me fëmijën tuaj duhet të flisni gjermanisht,<br />
për arsye se ai <strong>në</strong> shkollë doemos duhet të<br />
mësojë gjermanisht?<br />
E pikërisht për këtë arsye, me fëmijën tuaj mbase e<strong>dhe</strong><br />
flisni gjermanisht/frëngjisht?<br />
Kur një fëmijë ka probleme lidhur me komunikimin<br />
<strong>në</strong> gjuhën e vet amtare, kjo do të thotë se ai ka pengesa<br />
<strong>në</strong> të folur, gjë që e parandaloj<strong>në</strong> atë ta përvetësojë<br />
gjuhën <strong>në</strong> përputhje me moshën. Fëmija i shëndoshë,<br />
i cili gjuhën e tij të parë e ka mësuar me bazë, është<br />
<strong>në</strong> gjendje që paralelisht apo njërën pas tjetrës të mësojë<br />
dy e më shumë gjuhë. Është tejet e rëndësishme<br />
pra, që ju si prindër, me fëmijën Tuaj të flisni, të bëni<br />
shaka, ta qortoni, të hidhëroheni apo e<strong>dhe</strong> të gëzoheni<br />
<strong>në</strong> gjuhën Tuaj. Për ta përvetësuar gjuhën duhet të respektohen<br />
rregullat e poshtëshënuara:<br />
• Bisedoni me fëmijën Tuaj, pa marrë parasysh se çka<br />
jeni duke bërë <strong>në</strong> atë rast jeni duke përgatitur gjellën<br />
apo duke rregulluar diçka <strong>në</strong> shtëpi. Gjuha, pa marrë<br />
parasysh se cila, mund të mësohet vetëm nga përvoja.<br />
Tentimi për të komunikuar <strong>në</strong> një gjuhë të caktuar kur<br />
duam të tregojmë diçka, ta dëgjojmë dikë apo të gëzohemi,<br />
është parakusht i rëndësishëm për ta përvetësuar<br />
atë.<br />
• Bisedoni me fëmijën Tuaj vetëm <strong>në</strong> gjuhën amtare,<br />
sipas motos: "Një person një gjuhë"<br />
Në qoftë se keni vendosur që me fëmijën Tuaj të komunikoni<br />
<strong>në</strong> një gjuhë të caktuar, kësaj duhet t’i përm-<br />
baheni <strong>në</strong> mënyrë konsekuente! Pra mos i përzieni<br />
gjuhët! Mund të ndodhë që fëmija Juaj papritmas të<br />
fillojë të flasë gjuhën e mjedisit, por Ju e<strong>dhe</strong> më tej <strong>dhe</strong><br />
qetë vazhdoni të flisni me të vetëm <strong>në</strong> gjuhën amtare!<br />
• Mundohuni t’i shmangeni përzierjes së gjuhëve!<br />
Në fillim fëmijët e vegjël shpesh i përziej<strong>në</strong> gjuhët<br />
që fliten <strong>në</strong> një mjedis të caktuar. Por Ju vetë duhet<br />
të jeni konsekuent <strong>në</strong> përdorimin e gjuhës Suaj. Me<br />
këtë i ndihmoni fëmijës Tuaj që ai të mësojë t’i dallojë<br />
gjuhët e ndryshme.<br />
• Nëse fëmija Juaj duhet t’i mësojë dy gjuhë, atëherë ai<br />
do të ketë nevojë për nxitje pozitive për të dyja gjuhët!<br />
Është e preferuar që me fëmijën Tuaj të shikoni librat<br />
me ilustrime, t’i lexoni atij tregime, të bisedoni me të<br />
për përjetimet e <strong>tuaja</strong>, t’ia thirrni shokët <strong>në</strong> shtëpi <strong>dhe</strong><br />
kjo do të ishte mënyra më e mirë për ta nxitur atë që ta<br />
mësojë gjuhën pa marrë parasysh se cilën gjuhë! Manifestoni<br />
një qëndrim pozitiv për dygjuhësi<strong>në</strong> e fëmijës<br />
Tuaj!<br />
Dihet mirëfilli se të mësuarit e themeltë të një gjuhe<br />
do të ndihmonte <strong>në</strong> zhvillimin e gjithanshëm të fëmijës<br />
Suaj. Ai i cili <strong>në</strong> një gjuhë të caktuar ndjehet mirë <strong>dhe</strong><br />
sigurt, është <strong>në</strong> gjendje të përdorë fjalë <strong>dhe</strong> të komunikojë<br />
e<strong>dhe</strong> <strong>në</strong> ndonjë gjuhë tjetër.<br />
aj<br />
Të gjithë ata që dëshiroj<strong>në</strong> që fëmijët e tyre ta ndjekin mësimin plotësues <strong>në</strong> gjuhën amtare, mund të paraqiten te kordinatorët<br />
kantonalë <strong>dhe</strong> ju do t‘i merrni informacionet e nevojshme për mësimin plotësues <strong>në</strong> gjuhën shqipe. Për më shumë<br />
informacione të mësimit plotësues i gjeni <strong>në</strong> webfaqen: http://www.lapsh-ch.com/Hyrje/Hyrje.htm<br />
KanToni<br />
aG aargau<br />
BE Bern<br />
BL Bazel<br />
FR Fribourg<br />
GE Genève<br />
GL Glarus<br />
JU Jura<br />
LU Lucern<br />
nE neuchatel<br />
nW nidwald<br />
oW obwald<br />
SG St Gallen<br />
SH Schaffhause<br />
So Solothurn<br />
SZ Schwyz<br />
TG Thurgau<br />
Ti Ticino<br />
VD Vaud<br />
VS Valais<br />
ZG Zoug<br />
ZH Zürich<br />
EmRi DHE mBiEmRi<br />
Riza Demaj<br />
Shaban Shalaj<br />
Safet Sadiku<br />
Vulnet Zulfi<br />
agim Paçarizi<br />
Sahit idrizi<br />
naser Ramabaja<br />
Halim Buqaj<br />
ali Dula<br />
Belul Bajrami<br />
Tomë Prenka<br />
Xhavit Haxhosaj<br />
Jakup Hasani<br />
Vaxhid Sejdiu<br />
Sokol Rragami<br />
Sadije nuhiu<br />
abas Fejzullahi<br />
Bejaze Fazlija<br />
Ganimete Kafexholli<br />
Tomë Berisha<br />
Bajram Shala<br />
isni idrizi<br />
Sylë Baftiu<br />
afërdita Buzuku<br />
Hasan Spahiu<br />
aDRESa<br />
mühlemattweg 3, 5034 Suhr/aG<br />
meienstr. 11, 3052 Zollikofen/BE<br />
Ebenfeldstrasse 17, 4414 Füllinsdorf/BL<br />
Rue de la Carrière 4, 1700 Fribourg/FR<br />
Lattes 39, 1217 meyrin-GE ose<br />
LaPSH-Gjenevë cp 241, 1217 meyrin-Ge<br />
ob. Säge 7, 8755 Ennenda/GL<br />
Rue du Temple 19, 2800 Delémont/JU<br />
Horwerstr. 26, 6010 Kriens LU<br />
Udelbodenstr.40, 6014 Littau LU,<br />
Rue de Jolimont 6, 2000 neuchâtel /nE<br />
am Saumweg 15, 6370 Stans/nW<br />
allmendstrasse 1, 6060 Sarnen/oW<br />
Steinackerstrasse 8, 9445 Rebstein/SG<br />
Rathausplatz 6, 8880 Walenstadt/SG<br />
Ros.str. 75, 8212 neuhausen am Rheinfall/SH<br />
Eng.str. 25, 8212 neuhausen am Rheinfall/SH<br />
Poststrasse 7, 4557 Horriwil/So<br />
Höchmattweg 3, 6030 Ebikon/LU<br />
Churerstr. 106, 8808 Pfäffikon/SZ<br />
Poststrasse 12, 8274 Tägerwilen/TG<br />
Via Quinta 42, 6710 Biasca /Ti<br />
Chemin des Triaudes 8, 1024 Ecublens / VD<br />
av. du Simplon 12a, 1870 monthey/VS<br />
Seeguetstrasse 7, 8804 au/ZH<br />
Grosswiesenstrasse 100, 8051 Zürich/ZH<br />
KonTaKTi<br />
Tel: 062 842 76 33<br />
Tel: 031 911 72 31<br />
Tel: 061 599 71 79 & 078 718 41 72<br />
Tel: 026 424 52 86<br />
Tel: 079 342 0564<br />
Tel: 055 640 54 03<br />
Tel: 032 422 20 72<br />
Tel: 041 310 47 61<br />
Tel: 076 372 21 72<br />
Tel: 032 753 87 21<br />
Tel: 041 610 09 34<br />
Tel: 041 660 69 55<br />
Tel: 071 777 64 32<br />
Tel: 081 710 26 94<br />
Tel: 052 672 41 95<br />
Tel: 052 670 19 36<br />
Tel: 032 614 25 78<br />
Tel: 041 850 71 14<br />
Tel: 055 410 72 66<br />
Tel: 071 669 28 24<br />
Tel: 091 862 2530 & 076 323 5230<br />
Tel: 079 477 1922 & 021 550 4215<br />
Tel: 024 472 32 21<br />
Tel: 044 781 42 06<br />
Tel: 044 322 63 48<br />
6 www.<strong>albsuisse</strong>.ch