7/8

Uputsto za prelazak mosta // Udhëzim për kalimin e urës
vend ku nuk mund të flitet lehtë për të kaluarën. E kaluara në këtë
qytet të ndarë vazhdon të jetojë edhe në të sotmen.
Atmosfera në fillim të diskutimit ishte e ftohtë. Dukej hapur se në
fillim pjesëmarrësit ndiheshin parehatshëm. Megjithatë, “hapjet” e
para e nxehën diskutimin. Ana nga veriu i qytetit i rrëfeu përjetimet
e saja gjatë luftës. Pas saj u çuan edhe të tjerët. Folën për veten
e tyre, kushërinjtë, fqinjët, për padrejtësitë e përjetuara. Të gjithë
kishin shansin të futeshin në lëkurën e tjetrit, edhe nëse tjetrin në
njëfarë forme e konsideronin si armik. Moderatori i ngjarjes e kishte të
vështirë t’i ndalte emocionet e folësve gjersa fajet hidheshin nga njëri
drejtim në tjetrin. Megjithatë, u fol edhe për raste humaniteti dhe
bashkëpunimi. Një i ri nga Mitrovica veriore tregoi se si familja e tij i
shpëtoi fqinjët e tyre shqiptarë nga vdekja, kurse një shqiptar tregoi
një ngjarje të njëjtë për një familje serbe.
Përkundër fajësimit të njëri tjetrit, vërehej se pjesëmarrësit diku thellë
e kuptonin se ishin zhytur brenda një cikli padrejtësish jashtë kontrollit
të tyre. Por ishte shumë e vështirë të pranohej ndonjë faj i grupit
kolektiv. Të gjithë thoshin se janë viktima.
Jehona Serhati, koordinatorja e aksionit “Tregimet e të Vërtetës” thotë
se, përveç bindjes së të rinjve se duhet të ulen bashkë dhe të dëgjojnë
njëri tjetrin, problemi i madh me të cilin u ballafaquan organizatorët
ishte refuzimi i autoriteteve që të pranojnë përdorimin e urës e cila e
ndan veriun dhe jugun e Mitrovicës si vend për mbajtjen e diskutimit.
“Kemi dashur që diskutimin ta mbajmë në urë për shkak te rëndësisë
së madhe qe e ka ura, në kuptimin si thyerje e barrierës për ndërtimin
e paqes. Në fakt ne nuk kemi pritur që me mbajtjen e këtij debati
ne urë do te krijohet paqja menjëherë, por kemi dashur të paktën të
provojmë te konfirmojmë çfarëdo mendimi që kombësitë e ndryshme
kanë për këtë çështje”, thotë Jehona.
“Ideja ka qenë që ta krijojmë një hapësirë ku do të thuhen dhe në të
njejtën kohë do të degjohen përvojat dhe qëndrimet e kombeve të
ndryshme në kontekst të ndarjes. Qëllim tjetër ka qene që të matet
gatishmëria e te dyja palëve për t’u ballafaquar së pari me eksperiencat
e tyre personale e se dyti me përvojat e palës tjetër”
Jehona thotë se ajo beson që nismat e tilla janë ato që mund t’i
thyejnë paragjykimet mes kombeve që janë aq fort të theksuara
në Kosovë. “Kjo gjë mund te vërehet që në ditën e pare te ndonjë
kampi shumetnik, ku pjesëmarrës të kombeve të ndryshme vijnë
me tendencën që të distancohen dhe të rijnë vetëm. Me ndihmën e
organizatoreve te këtyre kampeve, ata arrijnë të ndajnë shumë gjera
me njeri tjetrin, bile edhe ato më privatet”.
Dodatak Moderno Kosovo objavljen je kao
deo projekta Inicijative u izgradnji
poverenja među mladima na Kosovu.
Projekat podržava fondacija Hajnrih Bel
(Heinrich Boll Stiftung).
Shtojca Kosova Moderne publikohet si
pjese e projektit te Nismes per
ndertimin e mirekuptimit mes te rinjve ne
Kosove. Projekti mbeshtetet
nga Fondacioni Heinrich Boll Stiftung.
/decembar/januar/2007/2008.godine/ 007/8
dodatak Rez januar.indd 45 1/6/2008 2:30:19 AM
45