Rishikimi funksional i Sistemeve për Koordinim të Asistencës

kundërproduktiv. Pa kontekst të qartë politik mbi ndihmën ndërkombëtare, projektet e AT nuk mund
të vlerësohen mirë, dhe dyfishohen me kërkesat për raportim të organizatës donatore. Praktika të tilla
janë testuar në Moldavi dhe nuk janë dëshmuar si efikase. Përvoja e Shqipërisë e përdorimit të
Strategjisë Nacionale për zhvillim dhe Integrime 2007-2013 në kombinim me dokumentin Orientues
mbi asistencën e jashtme mund të eksplorohen si model. Megjithatë, kopjimi i saktë i praktikës së
Shqipërisë duhet trajtuar me kujdes meqë dokumenti orientues duket shumë i përgjithshëm edhepse
vlera e tij e shtuar mund të vehet në dyshim.
4) AKZHIE dhe MEF duhet të punojnë përsëafërmi për raundin e ardhshëm të përditësismit të KASH-it
sepse ky dokument duhet të ofrojë korelacion të fuqishëm mes procesit të planifikimit dhe menaxhimit
të resurseve vetanake (buxhetit të shtetit) dhe ANZh. Ky dokument duhet gjithsesi të përfshijë
referenca të dokumenteve të tjera që përdorin të njejtin cikël planifikimi, duke evituar raportimin e
dyfishtë. (afati– gjysma e parë e vitit 2010)
Përmes projektimit të KASH-it, QK ka bërë një hap tejet të rëndësishëm drejt menaxhimit të integruar
të burimeve në dispozicion. Tani kjo qasje duhet të mirëmbahet dhe të zhvillohet më tutje për të
siguruar bashkëpunim të afërt mes institucioneve përkatëse (AKZHIE dhe MEF) dhe ministrive të
linjës (njësitë për koordinim të ndihmës dhe njësitë për planifikim të buxhetit). Proceset duhet
sinkronizuar deri në masë maksimale, posaçërisht në kuptimin e raportimit. Shumica e shteteve që
kanë kaluar nëpër faza të ngjashme zhvillimi si Kosova tani, shpesh kanë humbur shansin duke lejuar
procesin e menaxhimit të buxhetit nacional dhe të ndihmës ndërkombëtare të bëhen paralelisht dhe
të pakordinuara. Megjithatë, në fazat e mëvonshme të zhvillimit është dëshmuar që kjo mënyrë nuk
është efikase. Nevojitet një lidhje e fortë mes menaxhimit të KA dhe buxhetit të shtetit edhe për shkak
se është në interes të QKsë që një pjesë e madhe e ndihmës ndërkombëtare ti ofrohet Kosovës si
ndihmë direkte buxhetore. Përmes përgatitjes së KASHit institucionet duhet siguruar se shumica e
resurseve të ANZh janë të orientuara kah bashkëfinancimit të prioriteteve bazë të Integrimeve
Europiane dhe atyre Shtetërore Zhvillimore duke mundësuar kështu përshpejtim dhe efektivitet më të
lartë në arritjen e synimeve të caktuara.
5) AKZHIE dhe MEF duhet të përpilojnë në një afat të paracaktuar kohor, një cikël politikash për KASH
dhe PVPE, duke ja propozuar të njejtin QKsë për miratim, në mënyrë që veprimet dhe masat që kanë
për qëllim KA (psh cikli i programimit dhe monitorimit) të përshtaten sipas nevojës. Pas miratimit nga
ana e Qeverisë, afati kohor duhet bërë publik dhe QKja ti përmbahet në mënyrë të përpiktë (afati
kohor– gjysma e dytë e vitit 2009)
Një nga karakteristikat kyçe, që procesi i koordinimit të jetë më efikas,është që procesi të jetë i
parashikueshëm në të ardhmen dhe të gjithë partnerët të jenë të përfshirë në të, në menyrë që të
planifikojnë veprimet e tyre në mënyrë të drejtë. Procesi i KA nënkupton që gjatë procesit të
planifikimit të ekzistojë lidhje e qartë mes ciklit të planifikimit dhe raportimit të axhendave kyçe
zhvillimore të qeverisë. ( p.sh KASH dhe PVPE). Duhet pranuar se shumica e donatorëve do të
vazhdojnë të përdorin ciklet e planifikimit dhe programimit që përshkruhen nga dispozitat
institucionale të krijimit të tyre. Cikli i politikave të donatorëve mund të mos përshtatet plotësisht me
ciklin e politikëbërjes të adoptuar në Kosovë. Megjithatë, parashikueshmëria e veprimeve nga ana e
QKsë do të shtonte kualitetin e procesit të KA-së dhe do të lejonte donatorët ti përshtateshin asaj aq
sa është e mundur.
6) ShE i AKZHIE duhet të sigurojë pronësi të qartë të funksionit të “koordinimit të zhvillimit” në mandat të
agjencisë dhe në këtë mënyrë të zbatojë këtë funksion. AKZHIE si mekanizëm qëndror i QKsë duhet
të demonstrojë kapacitet për zhvillimin e strtaegjisë zhvillimore të Kosovës dhe ta ndërlidhë atë me
axhendën Europiane si dhe të organizojë raportim të integruar edhe për Integrimet Eurpiane edhe për
Axhendën Shtetërore të Zhvillimit. (afati kohor – gjysma e dytë e 2010)
Deri së voni AKZHIE është fokusuar kryesisht në udhëheqjen e procesit të Integrimeve dhe nocioni i
“koordinimit të zhvillimit” nuk është artikuluar qartë dhe specifikuar në Termat e Referencës apo
përshkrimet e vendit të punës të stafit. Dyshohet në aftësinë e këtij institucioni për të koordinuar në
mënyrë efektive asistencën ndërkombëtare si dhe ta nxisë atë ti përshatet prioriteteve shtetërore dhe
strategjisë së integrimeve Europiane nëse nuk merr nën kontroll procesin e projektimit dhe zbatimit të
strategjisë gjithëpërfshirëse të zhvillimit të vendit. Pronësia e AKZHIE mbi procesin e koordinimit të
planifikimit dhe zbatimit të procesit të zhvillimit shtetëror mund të arrihet përmes një partneriteti të
strukturuar me institucionet tjera bartëse si MEF dhe ZKM.
7) Koncepti i KZHIE i propozuar nga AKZHIE dhe aprovuar nga Qeveria duhet të sigurojë që sistemet e
KA të miratohen nga Qeveria, si çështje parimore, për së paku 2-3 vitet e para të funksionimit dhe
këto duhen mbajtur sa më të thjeshta përderisa përpjekjet e qeverisë duhet të kufizohen në një
20