Rishikimi funksional i Sistemeve për Koordinim të Asistencës
Rishikimi funksional i Sistemeve për Koordinim të Asistencës
Rishikimi funksional i Sistemeve për Koordinim të Asistencës
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
qëllim <strong>të</strong> <strong>për</strong>mirësimit <strong>të</strong> efektivitetit <strong>të</strong> asistencës së tyre në Kosovë. Në shumicën e rësteve organizatat<br />
e donatorëve pretendojnë se rezultatet e evaluimeve i ndajnë më QK. Nuk ka prova <strong>të</strong> qarta që autoritetet<br />
e QK janë lutur <strong>të</strong> ofrojnë mendimet e tyre gja<strong>të</strong> fazës së <strong>për</strong>pilimit <strong>të</strong> raporteve <strong>të</strong> evaluimit, megjithëse<br />
<strong>për</strong>gjithësisht donatorët pretendojnë se kryesit e evaluimit procedojnë në<strong>për</strong>mjet intervistave me<br />
<strong>për</strong>faqësuesit e QK si <strong>për</strong>fitues <strong>të</strong> projekteve.<br />
Rekomandimet<br />
Megjithëse evaluimi ësh<strong>të</strong> mjet i mirë <strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e efektivitetit <strong>të</strong> ANZh dhe menaxhimin e<br />
financave publike në <strong>për</strong>gjithësi, ai nuk ësh<strong>të</strong> elementi më esencial i KA që duhet <strong>të</strong> vlerësohet prej QK<br />
në periudhwë afat shkur<strong>të</strong>r apo afat mesme. Kësisoj rekomandimet në kë<strong>të</strong> fushë janë <strong>të</strong> kufizuara.<br />
1) AKZhIE dhe MEF duhet <strong>të</strong> propozojnë ndërtimin e sistemit <strong>të</strong> evaluimit ve<strong>të</strong>m pasi <strong>të</strong> <strong>për</strong>fundojë<br />
vënia në funksionim e sitemeve <strong>të</strong> planifimit dhe monitorimit. (afati – gjysma e parë e 2012)<br />
Mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> e këshillueshme që QK <strong>të</strong> <strong>për</strong>qëndrojë burimet e saj administrative në krijimin e<br />
sistemeve <strong>të</strong> <strong>për</strong>shtatshme <strong>të</strong> planifimkimit, raportimit dhe monitorimit <strong>për</strong> axhendën e saj <strong>të</strong> zhvillimit<br />
apo lidhur me ANZh. Evaluimi mund <strong>të</strong> funksionojë si mjet efektiv ve<strong>të</strong>m nëse ekziston një strukturë e<br />
qar<strong>të</strong> e strategjisë së planifikimit <strong>të</strong> zhvillimit si dhe ka <strong>të</strong> dhëna <strong>të</strong> besueshme mbi progresin e<br />
implementimit <strong>të</strong> kësaj strategjie. Vlerësimi i mekanizmave <strong>të</strong> realizimit <strong>të</strong> ANZh nga QK, gjithashtu,<br />
mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> efektiv ve<strong>të</strong>m kur QK <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> kontrollin e mekanizmave <strong>të</strong> menaxhimit. Prandaj, ësh<strong>të</strong> e<br />
këshillueshme <strong>për</strong> QK <strong>të</strong> kufizojë momentalisht ambiciet e saj në fushën e evaluimit.<br />
2) MEF dhe AKZhIE mund <strong>të</strong> nisin <strong>për</strong>pjekjet <strong>për</strong> evaluim, <strong>të</strong> orientuar drejt nevojave she<strong>të</strong>rore, me<br />
evaluimin e KASh pas mbylljes së ciklit tw planifikimit <strong>të</strong> strategjisë zhvillimore (2009-2011). (afati -<br />
gjysma e parë e 2012)<br />
Për zhvillimin e praktikave <strong>të</strong> para dhe kulturës së <strong>për</strong>gjithshme <strong>të</strong> evaluimit ësh<strong>të</strong> i këshillueshëm<br />
<strong>për</strong>qëndrimi në politikat e financuara prej burimesh <strong>të</strong> ndryshme nga buxheti i shtetit. Për <strong>të</strong> nisur<br />
evaluimin e axhendës së <strong>për</strong>gjithshme zhvillimore do <strong>të</strong> ishte më mirë <strong>të</strong> pritej deri në <strong>për</strong>mbylljen e<br />
ciklit <strong>të</strong> parë <strong>të</strong> mirëstruktuar afatmesëm <strong>të</strong> azhendës zhvillimore <strong>të</strong> QK. (dmth. KASh <strong>për</strong> 2008-2011)<br />
dhe <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> mundësi <strong>për</strong> <strong>të</strong> zhvilluar vlerësmimin ex-post si <strong>të</strong> strategjisë ashtu dhe <strong>të</strong> strukturës së<br />
menaxhimit.<br />
3) AKZhIE, MEF dhe ZDP në ministri<strong>të</strong> e linjës duhet <strong>të</strong> nisin <strong>të</strong> <strong>për</strong>dorin në mënyrë aktive punën<br />
vlerësuese <strong>të</strong> kryer prej organizatave <strong>të</strong> donatorëve si dhe <strong>të</strong> ndërmarrin ushtrime <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkëta<br />
evaluimi. (afati– gjysma e parë e 2010)<br />
Për sa i <strong>për</strong>ket evaluimeve <strong>të</strong> ANZh, QK duhet t‟u çojë organizatave <strong>të</strong> donatorëve sinjale <strong>të</strong> vullnetit<br />
pë <strong>të</strong> marre pjesë në evaluimet e kryera prej donatorëve. Autoritetet e QK <strong>të</strong> <strong>për</strong>fshira në sistemin e<br />
KA duhet <strong>të</strong> angazhohen <strong>për</strong> <strong>të</strong> punuar efektivisht në <strong>për</strong>caktimin e fushë veprimit <strong>të</strong> evaluimit, t‟u<br />
ofrojnë kryesve tw evaluimit informacionin dhe komentet <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se, si dhe <strong>të</strong> ftojnë organizatat e<br />
donatorëve t‟u ofrojnë komiteteve apo nën-komiteteve <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se rezultatet e evaluimit (raportet e<br />
evaluimit apo <strong>për</strong>mbledhje <strong>të</strong> raporteve) në mënyrë që rekomandimet <strong>të</strong> merren parasysh dhe <strong>të</strong><br />
sigurohet ndjekja e tyre. Pjesëmarrja e autoriteteve <strong>të</strong> QK në këto vlerësime do <strong>të</strong> shërbente<br />
gjithashtu dhe si ngritje e kapaciteteve <strong>për</strong> evaluim. Kjo praktikë ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>dorur në shumicën e<br />
shteteve anëtare <strong>të</strong> BE <strong>të</strong> anëtarësuara pas 2004, kur KE ka kontraktuar kryes tw evaluimit <strong>për</strong><br />
programet e para-anëtarësimit në BE dhe raportet e evaluimit janë shqyrtuar në komitetet <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se<br />
<strong>të</strong> monitorimit.<br />
3.3. Menaxhimi i informacionit, komunikimi dhe transparenca<br />
Arsyeja e funksionit<br />
Sistemi i KA <strong>për</strong>fshin një numër partnerësh që duhet <strong>të</strong> punojnë një një mjedis <strong>të</strong> sinkronizuar dhe <strong>të</strong><br />
mirëinformuar. Kësisoj një system i suksesshëm i KA varet nga sa efektivisht ësh<strong>të</strong> organizuar<br />
komunikimi ndërmjet palëve <strong>të</strong> interesuara (psh. administra<strong>të</strong>s qëndrore <strong>të</strong> KA, ministrive dhe agjensive<br />
<strong>të</strong> linjës, <strong>për</strong>fituesve <strong>të</strong> projekteve, partnerëve në sektorin jo-qeveritar, organizatave donatore).<br />
Menaxhimi i sh<strong>për</strong>ndarjes së informacionit në sistemin e KA duhet <strong>të</strong> mbulojë jo ve<strong>të</strong>m informacionin mbi<br />
projektet në vazhdim dhe <strong>të</strong> planifikuara <strong>të</strong> ANZh, por edhe mbi proceset e menaxhimit <strong>të</strong> ANZh dhe<br />
axhendën e zhvillimit <strong>të</strong> vendit në <strong>për</strong>gjithësi. ANZh si çdo financim publik meriton gjithashtu publicitetin<br />
dhe prezantimin e nevojshëm <strong>për</strong> <strong>të</strong> treguar para mbarë shoqërisë (si shoqërisë kosovare ashtu dhe<br />
popullsisë së vendeve donatore) që financimi i paguesve <strong>të</strong> taksave <strong>për</strong>doret në mënyrë <strong>të</strong> <strong>për</strong>gjegjshme,<br />
efektivisht dhe me kujdesin e duhur. Faktorët e hapjes dhe <strong>për</strong>gjegjshmërisë nuk duhen nënvlef<strong>të</strong>suar<br />
34