Rishikimi funksional i Sistemeve për Koordinim të Asistencës

0. PËRMBLEDHJA
0.1. Parathënie
Rishikimi ka për qëllim të analizojnë arranzhimet ekzistuese për koordinimin të asistencës ndërkombëtare
për zhvillim në Kosovoë me qëllim që të rekomandojne sistem të koordinimit të ndihmës (KA) financiarisht
të efektshëm si dhe të mundësoj shfrytëzimin më të mirë të ANZH-së për të përkrahur zhvillimin dhe
integrimet evropiane të shtetit.
Rishikimet fokusohen në koordinimin e ndihmës ndërkombëtare që i përfiton qeveria e Kosovës (QK) si
ndihmë pa kthim në formë të asistencës teKAike, granteve dhe investimeve. Rishikimi përfshin
institucionet kyçe të administratës qendrore të qeverisë së Kosovës të cilat mirrem ne ANZH-në.
Institucionet kryesore të synuara në këtë rishikim janë institucionet ekzekutive në qendër të qeverisë si
Agjencia për Koordinim të Zhvillimit dhe Integrimeve Evropiane (AKZHIE), Ministria e Ekonomisë dhe
Financave (MEF), ministritë që merren me asistencën ndërkombëtare në fushat e tyre të kompetencës.
Shumat e ANZh në Kosovë arrijnë në nivele të rëndësishme e deri në 7 % të GDP, shumë kjo e cila
dëshmon rëndësinë e këtij financimi për ekonominë e e cila demonstron nevojë të rëndësishme për
politika që sigurojnë përdorimin e këtyre fondeve në mënyre racionale dhe të efektshme.
Përgjithësisht, nevoja për politika në fushën e KA është nevoja të cilën e pranon edhe QK dhe komuniteti
ndërkombatar. QK ka bërë zotim politik për të zhvilluar një axhendë të qartë zhvillimi për të udhëzuar
ndihmën kombëtare në mënyrë që të ngrisimin kapacitet e duhura administrative për të kordinimin dhe
thithjen e kësaj ndihme.
është arritur marrëveshje mes QK dhe komunitetit të donatorëve për të monitoruar dhe përcjellë
asistencën e premtuar për zhvillim gjatë Konferencës së Donatorëve e cila është organizuar nga Forumi i
Nivelit të Lartë (FNL). Një sërë dokumentash mbi politikat janë pregatitur në mënyrë që të rregullohet
organizimi insititucional për KA-së si dhe të ndërtohen mekanizmat kyç koordinues. Korniza e parë Afat-
Mesme e Shpenzimeve për 2009-2011 është pregatitur dhe aprovuar në 2008 si dokument i cili do të
duhej të sigurojë koherencë mes axhendës kombëtare për zhvillim dhe planifikimit të resurseve- të dyja të
nxjerra më vet resursest e Kosovës dhe ANZH-së. Organizimi institucional për KA-së në nivel qendror të
qeverisë është miratuar duke e vendosur kështu Agjenicë për Koordinim të Zhvillimit dhe Integrime
Evropiane (AKZHIE) në qendër të strukturave institucionale.
Edhepse hapa të mëparshme janë marrë për të vendorus institucione qendrore për KA, ato nuk kanë
rezultuar si të tilla. Dokumentet e politikave dhe përkushtimi politik mbi KA janë bërë deri në mes të 2008
mirëpo shumë pak prej tyre janë bërë operative apo aplikuar gjatë kryerjes së rishikimit. AKZHIE si
institucioni kyç në procesin e KA-së ka qenë i zënë në një proces të restrukturimit dhe reformimit të
vazhdueshëm të brendshëm. E si pasojë organizimi institucional me AKXHIE-në në qendër të procesit të
KA-së nuk është provuar asnjëherë në praktikë. Politikat për KA-në duket sikur janë pregatitur në baza
ad-hoc dhe zakonisht të nxitura nga incitativat e organizatat donatore.
Procesi i KA-së nuk është i dokumentaur, nuk ka kalendar dhe plan të strukturar veprimi për koordinim të
ANZH nga ana e QK-së. Ekziton rrezik real se nësë nuk ndërmirren hapat korrektuese për të përmirësuar
organizimin e procesit të KA-së si dhe të ngriten kapacitet për institucionet relevante atëherë funksioni i
KA-së rrezikon të mos ushtrohet fare në një ardhme të afërt. Realisht për QK-së është sfidë të themelojë
një sistem të vetin për KA-së i cili siguron korrelacion mes zhvillimeve kombëtare dhe axhendës së
Integrimeve Evropiane (IE) si dhe planfikim të koordinuar të resureve nga buxheti kombëtar dhe ANZH-ja.
Ky rishikim sjell një sërë rekomandimesh të lidhura ngushtë me përmirësimin e kornizës së përgjithshme
të politikave, funksioneve kyçe të sistemit të KA, si programimi, monitorumi, evaluimi dhe menaxhimi, si
dhe për institucionet në niveli qendror dhe ato periferik.
Një mesazh që del si pikë e përbashkët e tëra rekomandimeve është se QK duhet të ketë për qëllim
integrimin e tërësishëm të funksioneve të KA-së me IE dhe planifikimin e politikave zhvillimore kombëtare
dhe cikëlin ekzekutues.
KA-së nuk duhet të shikohet si politikë e ''izoluar'' në vete. Si nga këndëvështrimi i procesit të KA-së
ashtu dhe nga ai i institucioneve të KA-së duhet të ketë plotësueshmëri të qartë.
Sa i përket kornizës së përgjithëshme të politikave është rekomanduar se duhet të punohet në drejtim të
themelimit të kornizës rregullative dhe procedurale për KA-së. është këshilluar poashtu që të
4