29.07.2013 Views

SEKTOR I PADENJE - Gazeta Express

SEKTOR I PADENJE - Gazeta Express

SEKTOR I PADENJE - Gazeta Express

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

E enjte, 20 shtator 2012<br />

Sipas portalit NME, kështu<br />

quhet singli i parë i grupit<br />

Soundgarden, i cili pas<br />

më shumë se një dekade<br />

paralajmëron albumin e ri<br />

të grupit, që kultivon stilin<br />

new age.<br />

Singlin e parë që do t’i para-<br />

oxhës<br />

Ishim larg tepër gjatë<br />

kam ditur dhe që e kam parë<br />

(vizituar) atë apartament<br />

gjatë ndërtimit, kështu që, si<br />

ndëshkim (nënkuptohet) nuk<br />

do të ma japin.<br />

Ju e dini, shoqja Nexhmije,<br />

se edhe një herë tjetër keni<br />

ndërhyrë, është e njëjta histori,<br />

e cila më ka detyruar të vij<br />

te ju. Unë nuk e kuptoj përse<br />

disa njerëz me kaq këmbëngulje<br />

vazhdojnë të më mërzisin<br />

vite me radhë për këtë<br />

apartament. Nuk e teproj po<br />

të them se, për mua është një<br />

gjë shumë dëshpëruese që,<br />

pasi kam pritur shumë vite<br />

në kondita të vështira strehimi,<br />

me shpresë se më në<br />

fund do të kem një dhomë<br />

për të punuar, tani më njoftojnë<br />

refuzimin e saj. Gjendjen<br />

time të vështirë e shton<br />

fakti se unë, me qëllim që<br />

kur të hyja në shtëpinë e re,<br />

të mos humbisja muaj të tërë<br />

me rregullimin e dhomës së<br />

punës, qysh prej kohësh kam<br />

porositur (bërë) pajisjet e nevojshme<br />

(si bibliotekë etj.)<br />

sipas dimensioneve të apartamentit<br />

të premtuar. Por në<br />

rast ndërrimi të apartamentit,<br />

ato do të më dalin jashtë<br />

përdorimit, meqenëse është<br />

i vetmi apartament në atë godinë<br />

me një dhomë pune, me<br />

dimensione më të mëdha se<br />

dhomat e zakonshme.<br />

Edhe në qoftë se vizita e<br />

godinës në ndërtim konsiderohet<br />

një gabim (në fund të<br />

fundit, unë kam shkuar për<br />

arsyet që tregova më lart), nuk<br />

ma merrte kurrsesi mendja se<br />

për këtë gabim duhet të meritoja<br />

një kundërveprim të tillë.<br />

Të them të drejtën, më shumë<br />

se arsye, kjo më duket vetëm<br />

pretekst sa për t’ia dhënë<br />

apartamentin dikujt tjetër,<br />

(aq më tepër kur dihet që për<br />

atë godinë ka shumë kërkesa<br />

dhe ndërhyrje).<br />

Ju kërkoj edhe një herë<br />

ndjesë që detyrohem për të<br />

dytën herë të kërkoj ndihmën<br />

tuaj për këtë gjë. E ndjej veten,<br />

në një farë mënyre, fatkeq që<br />

në vend që t’ju drejtohesha<br />

për probleme më të rëndësishme,<br />

detyrohem t’ju shkruaj<br />

prapë për çështje strehimi.<br />

Por, besoj se ju do të më kuptoni<br />

drejt, që kjo është vërtetë<br />

diçka e rëndësishme për<br />

punën dhe jetën time.<br />

Me respekt,<br />

Ismail Kadare<br />

Tiranë, më 26 korrik 1973<br />

prijë albumit, dhe që mban<br />

një emër tejet adekuat,<br />

“Been Away Too Long”, grupi<br />

Soundgarden do ta publikojë<br />

në fund të këtij muaji.<br />

Ndryshe, pas një pauze<br />

mjaft të gjatë, grupi Soundgarden<br />

u tubua në vitin<br />

2010, dhe që nga ajo kohë<br />

ka publikuar një album ‘live’<br />

dhe një album/retrospektivë<br />

të këngëve të mëhershme.<br />

Në muajin prill të këtij viti,<br />

grupi publikoi singlin “Live<br />

to Rise”, ndërkohë që tani<br />

po përgatitet të rikthehet<br />

JEZUSI KISHTE GRUA?<br />

Një fragment nga shekulli i 4’të, i shkruar në gjuhën kopte, përmban fjalinë:<br />

“Jezusi iu tha, gruaja ime”. Shkencëtarët konsiderojnë që kjo është dëshmia<br />

e parë se të krishterët e hershëm besonin që Jezusi ishte i martuar.<br />

Sipas agjencisë Reuters,<br />

fragmenti i shkruar në papirus,<br />

në gjuhën e vjetër kopte,<br />

përmban fjalinë: ““Jezusi<br />

iu tha, gruaja ime”, e cila,<br />

me gjasë, do të nxis debate<br />

të ashpra brenda botës së<br />

krishterë lidhur me atë nëse<br />

Jezusi ishte i martuar, apo jo.<br />

Fragmenti, që i takon shekullit<br />

të 4’të, është prezantuar nga<br />

profesoresha e Teologjisë,<br />

në Harvard Divinity School,<br />

Karen King, gjatë një konference<br />

të organizuar në Romë.<br />

“Tradita e krishterë për shumë<br />

kohë ka konsideruar se Jezusi<br />

nuk ishe i martuar, edhe<br />

pse nuk ekzistojnë dëshmi<br />

historike që e mbështesin këtë<br />

pohim”, thekson King në një<br />

komunikatë të publikuar nga<br />

Harvard. Sipas saj, zbulimi i<br />

fragmentit nuk e vërteton se<br />

Jezusi ishte i martuar, por na<br />

e zbulon se kjo çështje ishte<br />

pjesë e debateve të ashpra për<br />

seksualitetit dhe martesën.<br />

Përkundër insistimit të Kishës<br />

Katolike se, Jezusi nuk ishte<br />

i martuar, kjo çështje rihapet<br />

vazhdimisht. Kështu, bestselleri<br />

i Dan Brown, “Kodi i<br />

Da Vincit” zemëroi shumë të<br />

krishterë, sepse bazohet në<br />

idenë se Jezusi ishte i martuar<br />

me Maria Magdalenën, me<br />

të cilën kishte edhe fëmijë.<br />

‘BIN LADEN’ TEJKALON<br />

ROMANET EROTIKE<br />

Libri “No Easy Day”, që fl et për vrasjen e terroristit, Osma bin<br />

Laden, javën e kaluar ishte më i shituri në SHBA. Libri la pas edhe<br />

romanin e njohur erotik “50 Nuancat e të Hirtës”.<br />

New York, 19 shtator - Memoaret<br />

e Mark Owen (emri i<br />

vërtetë i të cilit është Matt<br />

Bissonnette), që ishte njëri<br />

prej pjesëmarrësve në operacionin<br />

ushtarak për vrasjen e<br />

udhëheqësit të rrjetit Al-Qaeda,<br />

u publikuan më 4 shtator,<br />

dhe menjëherë e pushtuan<br />

tregun librar në SHBA, njofton<br />

revista amerikane ‘Time’.<br />

Pas një promovimi aktiv<br />

në media, ky libër u radhit<br />

i pari në listën e botimeve<br />

më të shitura të web-faqes<br />

Amazon.com, ku muajve të<br />

fundit ‘sundonte’ romani<br />

“50 Nuancat e të Hirtës”.<br />

Është interesante se libri i<br />

Owen është paralajmëruar<br />

para më tepër se një muaji,<br />

dhe se në fund të muajit gusht<br />

radhitej në mesin e dhjetë<br />

botimeve më të porositura<br />

për blerje. Veç kësaj, në<br />

javën mes 4 dhe 11 shtatorit,<br />

mediat fl inin për të për<br />

çdo ditë, duke e lidhur atë<br />

me shënimin e 11-vjetorit të<br />

sulmeve terroriste në SHBA.<br />

Përpos në Amazon.com, libri u<br />

gjend edhe në krye të listës së<br />

librave në gazetën ‘USA Today’.<br />

Ishte planifi kuar që botimi<br />

i parë i memoareve të ketë<br />

300,000 ekzemplarë, por, për<br />

shkak të interesimit të madh,<br />

tirazhi është shtuar, dhe ka<br />

arritur në mbi 500,000 kopje.<br />

Ndryshe, edhe në listën e<br />

bestsellerëve, të gazetës ‘The<br />

New York Times’, e cila do të<br />

publikohet më 23 shtator, libri<br />

“No Easy Day” radhitet i pari.<br />

në skenë me një album<br />

krejtësisht të ri. Albumi, që<br />

do të quhet “King Animal”,<br />

është i pari që nga “Down<br />

on the Upside” (1996). Sipas<br />

NME, ai do t’i ketë 13 këngë,<br />

dhe në shitje do të dalë më<br />

13 nëntor.<br />

A thua pse këto koka janë pa<br />

veshë, enigmatike, melankolike,<br />

të heshtura, pa zhurmë, pa zë?<br />

Ngaqë janë ngopur me zhurmë<br />

dhe nuk duan asgjë të dëgjojnë.<br />

Gjenialiteti qëndron pikërisht në<br />

kryqëzimin e realizmit dhe idesë;<br />

tek lëvizja e ngjyrës, kufizimit të<br />

figuracionit, dhe psikologjisë ballkanike<br />

- duke identifikuar popujt,<br />

por jo edhe psikologjitë; duke unifikuar<br />

mendimet që çojnë në një<br />

globalizim efektiv , egocentrik,<br />

kalamendës, me plotë shpresë<br />

e magmë poetike. Krejt kjo<br />

kërkon pjekuri në perceptim dhe<br />

konkretizim. Ky është Kaleshi. I<br />

sinqertë, si një fëmijë që shpreh<br />

tërë realitetin objektiv e subjektiv.<br />

Ne pranojmë, dëgjojmë, ngacmohemi,<br />

prekemi nga arti i tij, por e<br />

vërteta sillet rreth kokave që na<br />

vështrojnë me sy të padefinuar.<br />

Si duket, krijuesi gjymtoi shpirtin<br />

eskilian tragjik dhe e shndërroi<br />

në një qetësi absolute, që bredh<br />

mes galaksisë enigmatike. Kokat<br />

e piktorit Kaleshi zbrazen nga një<br />

kokë qiellore e një universi, që<br />

shtrydhet nga ngjyrat e ngrohta<br />

dhe neutrale, që vërshohen dhe<br />

aterojnë mbi pëlhurë. Punimet<br />

e ekspozuara në Kolegjin<br />

Iliria janë një meritë e madhe e<br />

këtij kolegji, ngaqë në emër të<br />

mjeshtrit aty u inaugurua galeria<br />

e përhershme Omer Kaleshi,<br />

dhe u përurua monografia e<br />

Jordan Plevnesh dedikuar atij.<br />

Pse janë këto koka? Çfarë<br />

përmbajtje kanë ato në thelb? A<br />

mos shpalosin forcën morale dhe<br />

historike, meloditë antike, apo<br />

tragjeditë e Sofokliut? Gjymtimi<br />

i tyre, i krijuar në treshe - si<br />

apostujt e Jezu Krishtit, edhe pse<br />

mes tyre mungon Juda - paraqesin<br />

realitetin ballkanik. Gjërat që i<br />

shohim janë po ato që ekzistojnë<br />

brenda nesh. S’ka asnjë realitet<br />

jashtë asaj që kemi brenda vetes.<br />

Portretet nuk jetojnë jashtë nesh,<br />

por e rrokullisin realitetin e botës<br />

së dukshme dhe të padukshme.<br />

Nuk duhet të jemi kundër kërkimeve<br />

të thelluara e të përparuara,<br />

që puqen mbi egon tonë.<br />

Arti shpesh provon thelbësoren<br />

brenda nesh, që nuk lidhet me<br />

botën e jashtme. Të ngjanë rrezatimet<br />

e brendshme që projektohen<br />

jashtë. Pra, nuk ka rëndësi<br />

ARTE<br />

21<br />

Kokat qiellore të Kaleshit<br />

Ajo që më bënë të kontaktojë me pikturat e krijuesit Omer<br />

kaleshi është ngjyra, ideja, koncepti dhe mesazhi. Kokat janë<br />

një emër kuptimplotë, ngaqë çdo gjë rrjedh nga kokat, vërtitet e<br />

shërbehet me ndihmën e kokës.<br />

Ilir Muharremi<br />

të madhe objektive nëse e ndërtojmë<br />

në formë miteash, kënaqësish,<br />

zotash, dervishësh, të<br />

humburish, të gjykuarish... sepse,<br />

kjo është mimika dhe pantomima<br />

e heshtur e kokave të Kaleshit.<br />

Ato kanë kujt t’i binden, kanë një<br />

e pavarësi artistike të bindjes.<br />

Pavarësia e tyre nuk i nënshtrohet<br />

ligjeve objektive, por subjektive,<br />

ndërsa bindja e tyre i bindet<br />

ligjeve të unit. Arti i tyre është<br />

shpirt i gjakut, dhe krijohet nga<br />

diçka e prekshme që nuk na çon<br />

në abstraksion, por ateron në<br />

rrënjët e realizmit shpirtëror dhe<br />

në përkthimin ideor të ndjenjës.<br />

Kokat nuk buzëqeshin rrezikshëm,<br />

por vështrojnë si engjëjt<br />

mbi mishërimin ballkanik kohor<br />

të një globalizmi postmodern.<br />

Gjëja më qetësuese është bukuria<br />

e tyre. Të gjithë që jemi të<br />

dhënë pas kësaj dukurie, arrijmë<br />

ta harrojmë vetveten, dhe mbi të<br />

gjitha dhimbjen përvëluese të një<br />

bote artistike. Lumturia kthehet<br />

tek vetëdija e një uni të dhimbjes,<br />

kokat shpërthejnë nga paqja -<br />

por të kapluara nga një trishtim,<br />

e qielli i tyre vezullues ngjanë në<br />

një luginë të humbur e të errët,<br />

që ekziston vetëm në hapësirën<br />

dy dimensionale të figuracionit.<br />

Tingujt nuk janë belbëzues, e as<br />

gjestet nuk janë të reja, sepse<br />

u ka ardhur në maje të hundës.<br />

Sepse, gjuha e së shkuarës<br />

përpëlitet mbi sytë e padefinuar,<br />

dhe shprehë një melodi<br />

vallëzuese me kapelë të mbrapshtë<br />

ballkanike të një kulture të<br />

vjetër. Ne luajmë muzikën tonë<br />

moraliste dhe intelektuale me<br />

monedha mbi kapele. Çdo rrugë<br />

që krijohet mes hapësirës së<br />

madhe, të çon tek arti i qetë i<br />

një nevoje dhe lëvizjeje që sjell<br />

siguri artistike. Ashtu si ylli<br />

dritën, ta sjellë ndërmend idenë<br />

e rregullit, harmonisë, orientimit<br />

të një kaosi, pa peshë e gravitet.<br />

Ne ballkanasit s’jemi aq të zotë<br />

që të depërtojmë në misterin e<br />

bashkësisë. Aftësia jonë bazohet<br />

në aftësinë e vlerësimit subjektiv,<br />

duke pohuar gjithnjë se s’ka<br />

art, por Kaleshi artin e bashkon<br />

dhe e krijon në bashkësi, jo në<br />

individualitet figurativ. Pra, individualiteti<br />

- vetmia e Nietzches<br />

- dominon prapa syve të tij, dhe<br />

dhurohet pa definim e kuptim.<br />

Shpirti i piktori Kaleshi është<br />

fisnik, ngaqë i bindet së vërtetës<br />

subjektive. Krijon rregull<br />

në parregullsinë galaktike.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!