Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
E enjte, 20 shtator 2012<br />
Fjalët e Botës<br />
SHKURT E SHQIP 25<br />
Heqja e imunitetit,<br />
arritje historike.<br />
SALI BERISHA,<br />
Kryeministri i Shqipërisë, i cili<br />
u shpreh se votimi unanim<br />
në Kuvend për heqjen e<br />
imunitetit është një lajm<br />
pozitiv që Shqipëria u dërgon<br />
partnerëve ndërkombëtarë.<br />
BE-ja do t’i përgjërohet<br />
Turqisë për anëtarësim<br />
në union.<br />
ZAFAR CAGLAYAN,<br />
Ministri turk i Ekonomisë,<br />
i cili deklaroi se BE-ja ka<br />
tashmë pesë dekada që është<br />
jokorrekte ndaj Turqisë dhe<br />
porositi se do të vijë dita, kur<br />
Brukseli do t’i përgjërohet<br />
Turqisë që të anëtarësohet<br />
në union.<br />
Shtetet myslimane duhet të<br />
mbrojnë amerikanët.<br />
BARACK OBAMA,<br />
Presidenti i SHBA-së, i cili i bërë<br />
thirrje vendeve myslimane<br />
që të bëjnë më shumë në<br />
mbrojtjen e amerikanëve jashtë<br />
shtetit, pas një serie sulmesh<br />
mbi ndërtesat diplomatike<br />
amerikane.<br />
Duhani - lehtë i arritshëm për të miturit<br />
Abaz Krasniqi<br />
Aprovimi i ligjeve te njëpasnjëshme<br />
për duhanin nuk po<br />
arrin të ndikojë te mentaliteti i duhanpirësve<br />
e as te shitësit e duhanit.<br />
Edhe pse sipas ligjit të ri, është<br />
ngushtuar rrethi i mundësive për<br />
konsumimin dhe shitjen e duhanit,<br />
ndryshimet ende nuk kanë<br />
fi lluar. Prapë vazhdon të mbetet i<br />
njëjti ritëm dhe po ashtu të njëjtat<br />
mundësi të arritjes deri te duhani.<br />
Përjashtim nuk bëjnë as të miturit.<br />
Një i mitur kosovarë shumë<br />
lehtë mund të arrijë deri te konsumimi<br />
i duhanit. Atë nuk e ndalon<br />
askush që të blejë duhan nëpër të<br />
gjitha dyqanet, kafenetë apo thjeshtë<br />
nëpër rrugë. Askush nuk pyet<br />
për moshën dhe askujt nuk i intereson<br />
për kë po blihen ato paqeta<br />
duhani. Si rezultat nëpër rrugët e<br />
Kosovës, çdo ditë e më shumë shihen<br />
të mitur me cigare në duar...<br />
Janari i vitit 2011 ishte një hap<br />
drejtë zbatimit të ligjit për ndalimin<br />
e duhanit në vendet publike.<br />
Ndonëse ky ligj nuk gjeti zbatim të<br />
dukshëm, Ministria e Shëndetësisë<br />
e pa të nevojshme nxjerrjen e<br />
një ligji të ri. Këtë herë, të miturit<br />
mendohet se do ta kenë më të<br />
vështirë të blejnë duhan.<br />
Por, në Kosovë një ligj i tillë nuk<br />
mund të hyjë lehtë zbatim. Duhani<br />
vazhdon të shitet dhe të konsumohet<br />
nëpër të gjitha hapësirat,<br />
madje edhe nëpër ato ku është i<br />
ndaluar. Po ashtu, të miturit pa<br />
asnjë pengesë mund të blejnë duhan<br />
nëpër të gjitha pikat e shitjes.<br />
Megjithatë, barra nuk mund<br />
t’u mbetet vetëm ligjeve, të cilat<br />
gjejnë apo nuk gjejnë zbatim.<br />
Prindërit po ashtu mbajnë peshë<br />
të madhe të fajit. Fëmijët rriten me<br />
mendimin se konsumimi i duhanit<br />
është normal. Ata bashkë me<br />
blerjen e bukës e gjërave tjera ushqimore,<br />
porositen të blejnë edhe<br />
duhan. Kështu, ata fi llojnë afrimin<br />
me duhanin e pastaj edhe fi llojnë<br />
ta konsumojnë atë.<br />
Pra, të miturit në Kosovë rriten<br />
në një frymë ku të “ ndezësh një<br />
cigare” nuk përbënë ndonjë problem<br />
të madh në fi llim. Mirëpo,<br />
kur ata fi llojnë që në shkollë në<br />
vend se të blejnë ushqim, blejnë<br />
duhan, atëherë vërehen efektet e<br />
pakujdesisë.<br />
Prandaj, trajtimi i çështjeve të tilla<br />
duhet të bëhet me më seriozitet<br />
nga institucionet tona. Pikërisht<br />
ky seriozitet duhet të fi llojë, së pari<br />
me zbatimin e ligjeve që aprovohen.<br />
Dhe së dyti, fëmijët duhet<br />
të vetëdijesohen se duke blerë<br />
duhan nëpër pika të ndaluara të<br />
shitjes, duke qenë edhe vetë të<br />
ndaluar për të blerë, dhe duke<br />
konsumuar duhan nëpër hapësira<br />
publike, po bëjnë trefi shë shkelje<br />
të ligjit. Pra, ata duhet të mësohen<br />
me përgjegjësitë që i mbajnë mbi<br />
supe, e jo të ndihen të lirë pasi që<br />
janë nën moshën 18 vjeçare.<br />
Deri tani, të gjitha ligjet e duhanit<br />
kanë mbetur thjeshtë në letra,<br />
e zbatimi i tyre nuk është parë<br />
askund. Prandaj, ndryshimet duhet<br />
të fi llojnë nga gjeneratat e reja.<br />
Të miturit duhet të arrijnë të kuptojnë<br />
përgjegjësitë dhe obligimet<br />
Dinamika mes lirisë së fjalës e lirisë së besimit<br />
Elisabeth Arrott<br />
Dhuna e ditëve të fundit në Libi,<br />
Egjipt dhe Jemen ka sjellë përsëri<br />
në qendër të vëmendjes tensionet<br />
që ekzistojnë mes fjalës së lirë,<br />
sado ofenduese dhe dinjitetit fetar.<br />
Disa analistë politikë në Kajro<br />
thonë se e vetmja kurë për këtë<br />
situatë është zgjerimi i dialogut.<br />
Sulmet ndaj misioneve diplomatike<br />
amerikane në Libi, Egjipt<br />
dhe Jemen tregojnë se sa e lehtë<br />
është të ndizen emocionet kundër<br />
një vendi aleat të këtyre popujve.<br />
Një realizim fi lmik amator, thuajse<br />
i panjohur, që vë në lojë Profetin<br />
Muhamet, u prit me revolta dhe<br />
përfundoi me vrasje.<br />
Said Sadek është professor i Sociologjisë<br />
Politike në Universitetin<br />
Amerikan në Kajro:<br />
“Ky është çmimi që paguhet për<br />
ekstremizmin. Nëse ata që realizuan<br />
fi lmin kërkonin një reagim ekstremist,<br />
e arritën me sukses”.<br />
Profesor Sadek arsyeton se<br />
ekstremistët në të dyja skajet<br />
arritën atë që deshën: për njërën<br />
palë - të provonin se Islami është<br />
i dhunshëm dhe për palën tjetër<br />
se Amerika është armiku i fesë së<br />
tyre. Ata shënuan pikë në kurriz të<br />
atyre që janë në qendër të spektrit,<br />
përfshirë ambasadorin që u vra<br />
Chris Stevens:<br />
“Shumica e njerëzve, myslimanë<br />
dhe të krishterë nuk janë<br />
ekstremistë, por janë pengje të<br />
ekstremistëve në të dyja skajet.<br />
Secila anë po provokon diçka dhe<br />
pala tjetër përgjigjet duke u përpjekur<br />
të shtyjë shumicën drejt<br />
ekstremizmit dhe dyshimeve<br />
e intolerancës”. Profesor Sadek<br />
thotë se kjo është një agjendë anti-perëndimore<br />
që vihet me lehtësi<br />
në zbatim: “Ekziston një keqinterpretim<br />
në vendet myslimane<br />
lidhur me marrëdhënien mes qeverisë<br />
dhe medies. Në këto vende<br />
njerëzit ende mendojnë se gjërat<br />
janë si në regjimet autokratike:<br />
Qeveria i jep urdhra medies për<br />
të bërë njërën apo tjetrën. Presidenti<br />
Obama nuk dha urdhër që<br />
të realizohej fi lmi kundër Islamit.<br />
Në fakt ai akuzohet në Amerikë se<br />
është pro-myslimanëve”. Qeveria<br />
libiane e dënoi haptazi sulmin<br />
në Bengazi. Përgjigja fillestare e<br />
Egjiptit nuk përmendte vdekjen e<br />
ambasadorit Stevens, megjithëse<br />
një ditë më pas Egjipti dënoi “aktet<br />
e jashtëligjshme” kundër ambasadave<br />
të huaja. Ziad Akl Moussa<br />
është analist politik në Kajro:<br />
“Nuk mendoj se qeveria ka kapital<br />
të mjaftueshëm politik që t’i<br />
kundërvihet atij vizioni. Ata nuk<br />
mund të thoshin se thjesht bëhej<br />
fjalë për një fi lm ofendues që nuk<br />
ka ndonjë rëndësi dhe nuk përfaqëson<br />
administratën amerikane<br />
dhe që bëhet fjalë thjesht për lirinë<br />
e fjalës”. Nuk kishte si ta thoshin<br />
këtë”.<br />
Kjo dinamikë është vërejtur disa<br />
herë gjatë viteve të fundit, si në<br />
rastin e karikaturistit danez i cili<br />
tallej me Profetin Muhamet si dhe<br />
me imazhe të tjera perëndimore<br />
që konsiderohen si ofenduese dhe<br />
shkaktuan revolta të hapura.<br />
“Është tensioni që ekziston mes<br />
krijimtarisë që Perëndimi e vë në<br />
piedestal dhe caqeve që ekzistojnë<br />
në Lindje. Nuk do të thotë që njëra<br />
është mirë e tjetra është gabim,<br />
është thjesht një mospërputhje<br />
pikëpamjesh të cilën nuk e kemi<br />
analizuar kurrë”.<br />
Ai argumenton se deri kur qeveritë<br />
të arrijnë ta parashtrojnë<br />
bindshëm këtë çështje si diçka<br />
që lidhet me lirinë e fjalës dhe<br />
jo me sulme kundër fesë, akte<br />
të tilla dhune do të vazhdojnë të<br />
shfaqen.