29.07.2013 Views

AKP NE BLLOKADE - Gazeta Express

AKP NE BLLOKADE - Gazeta Express

AKP NE BLLOKADE - Gazeta Express

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

20 ARTE<br />

Richter bëhet piktori më i shtrenjtë<br />

Artisti gjerman Gerhard Richter<br />

është bërë piktori i gjallë me<br />

veprën më të shtrenjtë në botë.<br />

Një pikturë abstrakte e tij ka<br />

thyer rekordin e shitjes në një<br />

ankand, duke u blerë për 34,2<br />

milionë dollarë. Piktura është<br />

shitur të premten mbrëma në<br />

E<br />

gjitha kjo ndodh gjashtë<br />

dekada pas largimit nga<br />

jeta të shkrimtarit të njohur.<br />

Ky proces restaurimi,<br />

ka nxjerrë në pah edhe të<br />

pathëna të Heminguej-it. Mes<br />

atyre që i kanë shkruar letra janë<br />

edhe fi gura të njohura të Hollivudit<br />

si Ingrid Bergman dhe Marlene<br />

Dietrich, shkrimtari F. Scott Fitzgerald<br />

dhe Gertude Stein, por<br />

edhe botuesi i tij, Max Perkins.<br />

Në njërën nga letrat e gjetura e<br />

të restauruara është edhe ajo e<br />

aktores Ingrid Bergman, e cila në<br />

shtëpinë e ankandeve në Londër<br />

“Sotheby”, e cila edhe ka dhënë<br />

lajmin nëpërmjet një komunikate<br />

për medie. Kjo pikturë, e cila<br />

mban titullin “Abstraktes Bild<br />

(809-4)”, ka qenë pjesë e koleksionit<br />

të rock kitaristit Eric Clapton<br />

i cili e kishte vlerësuar atë si një<br />

vitin 1950 i ka shkruar Heminguej-it<br />

nga Roma e Italisë. “Do të<br />

kujtoj njerëz si ju dhe do ta harroj<br />

pjesën tjetër të botës”, kishte<br />

shkruar aktorja në letrën drejtuar<br />

shkrimtarit. Restaurimi i letrave<br />

po bëhet në një laborator në New<br />

England. Myku, kakërdhitë e minjve<br />

dhe lagështia janë paraqitur<br />

gjithmonë si problem për Bibliotekën<br />

dhe Muzeun JFK në Boston,<br />

e cila kishte tentuar të ruante nga<br />

dëmtimi letrat të cilat po prisheshin.<br />

Të nxjerra nga kutitë ku janë<br />

ruajtur, aty kanë qenë mijëra le-<br />

kryevepër që shpërfaq kaosin.<br />

Atë e ka blerë një koleksionist i<br />

cili ka kërkuar të mbetej anonim.<br />

Rekordin e veprës më të shtrenjtë<br />

të një artisti i cili ende jeton e<br />

mbante piktura “Flag” e artistit<br />

Jasper Johns, e cila në vitin 2010<br />

ishte shitur për 28,6 milionë<br />

tra të cilat janë dërguar për në<br />

Qendrën e Konservimit të Dokumenteve,<br />

baza e së cilës ndodhet<br />

në verilindje të Andover. Qendra<br />

është një organizatë jofi timprurëse,<br />

e cila ka marrë në dorë edhe<br />

procesin e gjetjes së letrave të tjera<br />

që mund të jenë në bibliotekë. Kjo<br />

qendër ka restauruar edhe letra<br />

të Abraham Lincoln dhe të George<br />

Washington. Walter Newman,<br />

drejtor i qendrës, ka thënë se<br />

qëllimi i këtij projekti është mbi<br />

të gjitha ndalja e degradimit të<br />

letrave të shkrimtarit. Ekspertët<br />

dollarë në shtëpinë e ankandeve<br />

në New York, “Christie”. Piktura e<br />

Richterit, ku dominon e kuqja, e<br />

verdha dhe e zeza ishte nxjerrë<br />

në ankand me një çmim fi llestar<br />

prej 14 deri 19 milionë dollarësh.<br />

“Kombinimi i artit të piktorit dhe<br />

kualitetit të lartë artistik të veprës<br />

e qendrës kanë kërkuar 18 muaj<br />

kohë që krejt puna e përzgjedhjes<br />

së letrave të përfundojë. Drejtuesja<br />

e këtij grupi të ekspertëve,<br />

Claire Grund, ka thënë se ekipi<br />

po mundohet që fi llimisht të bëjë<br />

një përzgjedhje të letrave. Deri më<br />

tani në procesin e restaurimit<br />

kanë hyrë më shumë se gjysma e<br />

7 mijë e 500 letrave. Ndonëse jo të<br />

gjitha paraqesin të njëjtën shkallë<br />

dëmtimi, është përllogaritur që<br />

kostoja mund të shkojë deri në 5<br />

mijë dollarë secila. Sipas ekspertëve,<br />

përfundimi i procesit të re-<br />

E hënë, 15 tetor 2012<br />

ka bërë që adhuruesit e pikturave<br />

të bëjnë ‘luftë’ për ta blerë<br />

këtë vepër. Shitja e saj përbën,<br />

natyrisht, një moment historik<br />

për shtëpinë tonë të ankandeve”,<br />

ka thënë Alez Branczik, drejtor i<br />

shitjes në shtëpinë e ankandeve<br />

“Sotheby”.<br />

Sekretet e Heming<br />

Gjashtë dekada më vonë dosjet e librarisë dhe muzeut “Xhon F. Kenedi” në Boston, që mbajnë mijëra<br />

letra dhe dokumente të Ernest Heminguej-it, janë hapur. Prej më shumë se dy javësh i janë nënshtruar<br />

procesit të restaurimit. Specialistët kanë vetëm një synim: “t’i shpëtojnë nga degradimi”.<br />

staurimit mund të kërkojë deri në<br />

tre vjet punë dhe pritet të kushtojë<br />

në total rreth 300 mijë dollarë.<br />

Është hapur edhe një fondacion<br />

për të mundësuar sigurimin e<br />

mjeteve, i cili menaxhohet nga<br />

biblioteka dhe muzeu JFK. Si kanë<br />

mbërritur letrat e tij në këtë muze?<br />

Edhe pse Presidenti Kennedy<br />

dhe shkrimtari nuk ishin takuar<br />

asnjëherë, ai kishte shprehur<br />

vlerësimin e tij për Heminguejin<br />

dhe veprat. Në vitin 1961 ata e<br />

ftuan të ishte pjesë e përurimit të<br />

bibliotekës, por shkrimtari ishte

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!