Przeczytaj wydanie - Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena

LIBRARY OF CONGRESS
Matthew Brady sfotografował przygotowane do pochówku ciała konfederatów poległych w bitwie nad Antietam w stanie Maryland, stoczonej 17 wrzeÊnia 1862 r.
Tego dnia zgin´ło 23 tys. ˝ołnierzy.
den ta „The Ti mes” – miał po wie dzieć zmu szo ny
ustą pie nia Sid ney Her bert, by ły se kre tarz do spraw
woj ny.
2. Jed nak za nim rząd upadł, po raz pierw szy w hi -
sto rii na woj nę zo stał wy sła ny fo to graf. Je go ce lem
by ło po dą ża nie śla dem do nie sień Rus sel la. Na ten
ma kia we licz ny po mysł wpadł praw do po dob nie
mąż kró lo wej Wik to rii, ksią żę Al bert, en tu zja sta
racz ku ją cej sztu ki fo to gra fii; a Ro ger Fen ton, za ło -
ży ciel Kró lew skie go To wa rzy stwa Fo to gra ficz ne -
go, był przy ja cie lem ro dzi ny kró lew skiej.
To je mu przy padł ty tuł pierw sze go fo to gra fa wo jen -
ne go, cho ciaż aku rat na je go zdję ciach woj ny wła -
ści wie nie wi dać. Do ku ment z woj ny krym skiej
au tor stwa Fen to na to 350 szkla nych ne ga ty wów
– pięk ne pa no ra my, por tre ty ge ne ra łów, żoł nie rzy
opa tu lo nych w ko żu chy w cie pły wio sen ny dzień.
Nie zo ba czy my na wpół po grze ba nych zwłok, o któ -
rych Fen ton pi sał nie ofi cjal nie w li stach do żo ny.
Nie zo ba czy my cier pie nia żoł nie rzy, o któ rym do -
no sił Rus sell. W 1855 r. fo to gra fia mia ła za le d wie 15
lat. Jed nak wy star czy ło to, by do strzec jej po ten cjał
pro pa gan do wy, moż li wo ści ma ni pu lo wa nia opi nią
pu blicz ną za jej po mo cą. Jesz cze nie po przez re tusz,
jak w cza sach sta li now skich – pierw sze zdję cia pro -
pa gan do we po wsta ły po przez za nie cha nie fo to gra -
fo wa nia okrop no ści woj ny.
Ale jed na fo to gra fia jed no znacz nie mó wi o ogrom -
nej ce nie, ja ką Wiel ka Bry ta nia za pła ci ła za nie chlub -
ną woj nę. To The Val ley of the Sha dow of De ath,
uka zu ją ca miej sce za gła dy sze ściu set bry tyj skich żoł -
nie rzy, któ rzy wpa dli w ro syj ską za sadz kę. Miej sce
to zo sta ło przed sta wio ne przez Ro ge ra Fen to na ja -
ko pu sta do li na usła na ku la mi ar mat ni mi. To wy -
mow na me ta fo ra li czeb nej śmier ci bez zmar łych.
3. To pod czas woj ny se ce syj nej na ro dził się fo to -
graf wo jen ny, ja kie go zna my dziś. W cią gu czte rech
lat ame ry kań skiej woj ny do mo wej po wsta ło po -
nad osiem ty się cy fo to gra fii; akre dy to wa nych by -
ło 300 fo to gra fów.
Nie trze ba by ło dłu go cze kać na re ali stycz ne świa -
dec twa. Mat thew Bra dy zor ga ni zo wał w 1862 r.
w no wo jor skiej Broad way Gal le ry wy sta wę zdjęć
z bi twy nad An tie tam, naj bar dziej krwa we go star cia
w dzie jach USA. Kry tyk „The New York Ti mes” na -
pi sał: „Pan Bra dy po ka zał okrut ną rze czy wi stość
i po wa gę woj ny. Je go zdję cia ma ją prze ra ża ją cą wła -
ści wość. Za po mo cą szkła po więk sza ją ce go moż -
na roz po znać ry sy twa rzy za bi tych.
Nikt z nas nie chciał by się zna leźć w ga le rii w mo -
men cie, gdy któ raś ze zwie dza ją cych ją ko biet roz -
po zna ła by na fo to gra fiach swo je go mę ża, sy na czy
bra ta”.
B E E T H O V E N MAGAZINE
foto
37