894 - Senat RP - Senat Rzeczypospolitej Polskiej

– dzia∏alnoÊci opozycyjnej, m.in. manifestacje, happeningi, demonstracje i strajki,
– nadu˝yç w funkcjonowaniu wy˝szych uczelni.
Opracowany zbiór poza dokumentacjà aktowà liczy 810 zdj´ç operacyjnych z manifestacji
w Warszawie, Radomiu i Lublinie, a tak˝e zawiera kartotek´ dzia∏aczy i sympatyków Studenckich
Komitetów SolidarnoÊci (SKS).
W okresie sprawozdawczym rozpocz´to prace archiwalne zwiàzane z rozszyfrowywaniem kryptonimów.
Sporzàdzone przez UOP/ABW spisy zdawczo-odbiorcze wymieniajà jedynie kryptonimy
lub pseudonimy i nie informujà kogo i jakiego obiektu lub zdarzenia dotyczà akta. Rozszyfrowanie
tych informacji w sposób znaczàcy u∏atwi korzystanie z akt operacyjnych do celów s∏u˝bowych i kwerend
naukowo-badawczych. W wymienionym zbiorze dotyczàcym sprawy sàdowej o niszczeniu akt
Departamentu III rozszyfrowano ok. 1500 kryptonimów spraw. Prace te b´dà kontynuowane.
Rozpakowane zosta∏y pakiety przekazane przez archiwum WSI, a na teczki naniesiono aktualnà
sygnatur´. W ten sposób uporzàdkowano 143,69 m.b. akt.
Kontynuowano sporzàdzanie elektronicznej ewidencji do ksiàg wi´êniów Êledczych i karnych
Wi´zienia Warszawa I (Mokotów), rok 1945. Opracowanych zosta∏o 6523 teczek aktowych przed
ich udost´pnieniem. Praktycznie ca∏oÊç zasobu Instytutu stanowià dokumenty na papierze nietrwa∏ym,
tzw. kwaÊnym. SpoÊród przyj´tych materia∏ów cz´Êç wymaga pilnych zabiegów konserwatorskich
ze wzgl´du na zniszczenia mechaniczne i post´pujàcà kruchoÊç papieru. Jak wykaza∏y badania,
cz´sto wyst´puje ska˝enie mikrobiologiczne przej´tych przez Instytut akt, niew∏aÊciwie
dotychczas przechowywanych. W zdecydowanej wi´kszoÊci akta wymagajà przeszycia, reperacji
(laminowanie, podklejanie filmoplastem, zak∏adanie nowych obwolut tekturowych), paginacji.
Na potrzeby strony internetowej Instytutu przygotowano elektroniczny wykaz opracowanych zespo∏ów
aktowych przej´tych z Archiwum Ministerstwa Spraw Wewn´trznych i Administracji, wszystkich
zespo∏ów z G∏ównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, materia∏ów u˝yczonych
przez Archiwum Paƒstwowe m.st. Warszawy, przekazanych z prokuratur i sàdów
powszechnych i organów wi´ziennictwa do BUiAD w latach 2000–2003 oraz przechowywanych
w Delegaturze IPN w Radomiu. Wykaz ten jest istotnà pomocà ewidencyjno-informacyjnà dla u˝ytkowników
pragnàcych skorzystaç z zasobu BUiAD – podaje dok∏adnà nazw´ zespo∏u, daty roczne,
to jest okres pochodzenia materia∏u archiwalnego i sygnatur´ IPN oraz ogólnà liczb´ spraw (teczek).
Do ustawowych zadaƒ Instytutu nale˝y ukazanie prawdy historycznej o roli, jakà odgrywa∏ aparat
bezpieczeƒstwa w okresie istnienia Polski Ludowej. Jednà z form realizowania tego zadania jest
umo˝liwienie pokrzywdzonym przez ten aparat dost´pu do dokumentów. Osobom, które wyra˝à
wol´ zapoznania si´ z zawartoÊcià „teczek” na drodze realizacji „wniosków o udost´pnienie dokumentów/zapytanie
o status pokrzywdzonego na podstawie ustawy o Instytucie Pami´ci Narodowej
– Komisji Âcigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu” sà udost´pniane materia∏y s∏u˝b aparatu
bezpieczeƒstwa.
Pierwsze wnioski zosta∏y przyj´te w dniu 7 lutego 2001 r. Od tego czasu do dnia 30 czerwca
2004 r. 15 485 osób wyrazi∏o ch´ç wglàdu do materia∏ów, jakie zgromadzi∏y na nie s∏u˝by bezpieczeƒstwa,
a zatem by∏o to o 1968 osób wi´cej ni˝ rok wczeÊniej. Efektem finalnym przeprowadzonej
na wniosek wnioskodawcy kwerendy archiwalnej jest wydanie zaÊwiadczenia okreÊlajàcego jego
status. Zgodnie z ustawà o IPN, opierajàc si´ tylko na dokumentach znajdujàcych si´ w zasobie
IPN, wydaje si´ zaÊwiadczenie, i˝ osoba jest pokrzywdzona przez organy bezpieczeƒstwa paƒstwa,
gdy zbierano na jej temat w sposób celowy i tajny informacje, lub zaÊwiadczenie, i˝ osoba nie jest
pokrzywdzona. W przypadku wydania tego drugiego zaÊwiadczenia zachodzà dwie przes∏anki.
Pierwsza, wynikajàca z art. 6 ust. 1, w którym jest mowa o braku w zasobie IPN dokumentów zbieranych
w sposób tajny przez s∏u˝by bezpieczeƒstwa, druga zaÊ z art. 6 ust. 3, zgodnie z którym osoba
nie jest pokrzywdzona z uwagi na odnalezione dokumenty bàdê informacje, Êwiadczàce o podj´tej
przez nià wspó∏pracy z organami bezpieczeƒstwa. Wydanie zaÊwiadczenia nie oznacza, ˝e
realizacja danej sprawy jest zakoƒczona. Je˝eli w wyniku kontynuowania kwerendy odnalezione
zostanà nowe dokumenty, b´dà one udost´pnione pokrzywdzonemu.
15