894 - Senat RP - Senat Rzeczypospolitej Polskiej

Sàdy orzekajàce nie podzieli∏y jednak – jak dotàd – argumentacji przedstawionej w uzasadnieniach
aktów oskar˝enia przeciwko stalinowskim s´dziom i prokuratorom sprawcom zbrodni sàdowych.
Jedyny wyrok skazujàcy stalinowskiego s´dziego zapad∏ przed Sàdem Garnizonowym w Warszawie
w dniu 18 kwietnia 2003 r. i odnosi∏ si´ do stalinowskiego s´dziego, który wymierzy∏ kar´
wieloletniego wi´zienia za rzekome rozpowszechnianie wrogiej propagandy. Wyrok skazujàcy s´dziego
zosta∏ uchylony przez Wojskowy Sàd Okr´gowy w Warszawie w dniu 3 grudnia 2003 r.,
z uzasadnieniem, ˝e oskar˝onego (od 1975 r. emeryta wojskowego) chroni stale immunitet s´dziowski,
który nie zosta∏ uchylony. Od tego wyroku zosta∏a wniesiona kasacja przez Naczelnego
Prokuratora Wojskowego, który stanà∏ na stanowisku, ˝e immunitet przys∏ugujàcy oskar˝onemu
wygas∏ z chwilà ustàpienia z funkcji s´dziego. Kasacja ta nie zosta∏a uwzgl´dniona. Izba Wojskowa
Sàdu Najwy˝szego przyj´∏a w uzasadnieniu, ˝e Naczelny Prokurator Wojskowy nie jest uprawniony
do wnoszenia kasacji w sprawach nale˝àcych do w∏aÊciwoÊci rzeczowej prokuratora IPN. Nale-
˝y przypomnieç, ˝e kasacja wniesiona w poprzednim okresie sprawozdawczym przez Dyrektora
G∏ównej Komisji jako Zast´pc´ Prokuratora Generalnego w sprawie zabójstwa sàdowego, pozostajàcego
we w∏aÊciwoÊci rzeczowej prokuratora IPN, nie zosta∏a przyj´ta przez Izb´ Wojskowà Sàdu
Najwy˝szego, ze wskazaniem, ˝e uprawnionym do wniesienia takiej kasacji jest Naczelny Prokurator
Wojskowy.
Przed Wojskowym Sàdem Okr´gowym w Warszawie toczy si´ post´powanie przeciwko by∏emu
prokuratorowi wojskowemu – Czes∏awowi ¸., któremu prokurator IPN zarzuca udzia∏ w sàdowym
zabójstwie rotmistrza Witolda Pileckiego.
W sprawach zbrodni komunistycznych w okresie sprawozdawczym zapad∏ m.in. wyrok skazujàcy
na kary od 1,5 do 3,5 lat pozbawienia wolnoÊci by∏ych funkcjonariuszy s∏u˝by bezpieczeƒstwa,
którzy w toku prowadzonych przez nich post´powaƒ karnych zn´cali si´ fizycznie i psychicznie nad
aresztowanymi cz∏onkami NSZZ „SolidarnoÊç” po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce.
W sprawie zbrodni katyƒskiej przygotowano analiz´ obowiàzujàcego obecnie w Federacji Rosyjskiej
stanu prawnego oraz skierowano do G∏ównej Prokuratury Wojskowej Federacji Rosyjskiej
wnioski o pomoc prawnà w sprawach zabójstw ˝o∏nierzy Wojska Polskiego we wrzeÊniu 1939 r. Odpowiedê
strony rosyjskiej pozwoli∏a na okreÊlenie aspektów prawnych spodziewanego postanowienia
koƒczàcego Êledztwo w sprawie zbrodni katyƒskiej, prowadzonego przez prokuratur´ rosyjskà.
Prokuratura ta pismem z dnia 17 marca 2004 r. odmówi∏a udzielenia pomocy prawnej w Êledztwie
w sprawie zabójstwa w dniu 22 wrzeÊnia 1939 r. gen. Józefa Olszyny-Wilczyƒskiego i kpt. Mieczys∏awa
Strzemeskiego, których ˝o∏nierze Armii Czerwonej rozstrzelali bezpoÊrednio po wzi´ciu ich
do niewoli. Ocena prawna tej zbrodni sformu∏owana przez prokuratora IPN wskazywa∏a na pakt
Ribbentrop–Mo∏otow z 23 sierpnia 1939 r., w którego wyniku Armia Czerwona w dniu 17 wrzeÊnia
1939 r. rozpocz´∏a faktycznie dzia∏ania wojenne przeciwko Paƒstwu Polskiemu, z tego te˝ wzgl´du
zabójstwo polskich ˝o∏nierzy po ich wzi´ciu do niewoli zakwalifikowano jako nieulegajàcà przedawnieniu
zbrodni´ wojennà. G∏ówna Prokuratura Wojskowa Federacji Rosyjskiej nie podzieli∏a tej
kwalifikacji prawnej, argumentujàc, ˝e pakt z 23 sierpnia 1939 r. by∏ w istocie paktem o nieagresji
pomi´dzy Niemcami a Zwiàzkiem Radzieckim, dlatego te˝ „w czasie wydarzeƒ wymienionych we
wniosku, a tak˝e i póêniej wojska Armii Czerwonej nie mog∏y udzieliç pomocy wojskom Niemiec
lub ich sojusznikom w dokonywaniu przest´pstw wojennych w jakiejkolwiek by to nie by∏o formie,
w tym tak˝e bioràc udzia∏ w dokonywaniu zabójstw na ludnoÊci cywilnej Rzeczypospolitej Polskiej,
˝o∏nierzy i jeƒców wojennych armii polskiej. Wobec przedstawionych we wniosku okolicznoÊci ˝o∏nierze
Armii Czerwonej mogli pope∏niç jedynie przest´pstwa pospolite”. W konkluzji stwierdzono,
˝e Êciganie pospolitych zabójstw dokonanych w okresie drugiej wojny Êwiatowej uleg∏o ju˝
przedawnieniu wed∏ug prawa karnego Federacji Rosyjskiej, co spowodowa∏o zwrócenie polskiego
wniosku o pomoc prawnà. JednoczeÊnie prokuratura rosyjska wskaza∏a, ˝e porozumienie mocarstw
z 8 sierpnia 1945 r. mia∏o na celu „pociàgni´cie do odpowiedzialnoÊci karnej niemieckich
oficerów, ˝o∏nierzy i cz∏onków partii nazistowskiej odpowiedzialnych za przest´pstwa wojenne pope∏nione
przez nich w czasie drugiej wojny Êwiatowej”.
37