Ekofiziologija (skripta) - Ishrana bilja
Ekofiziologija (skripta) - Ishrana bilja
Ekofiziologija (skripta) - Ishrana bilja
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4<br />
2.2. Abiotski činitelji<br />
2.2.1. Klimatski činitelji<br />
Svjetlost, temperatura, vlažnost i zrak.<br />
2.2.2. Edafski činitelji<br />
Fizikalna, kemijska i biološka svojstva tla, ali i matične stjene (supstrata) tla.<br />
• Koliko dugo želimo analizirati rast neke populacije pod specifičnim<br />
uvjetima?<br />
• Kakva će biti veličina populacije poslije n godina?<br />
• Kako dugo populacija može preživjeti pod nepovoljnim okolnostima?<br />
Makroklimatski uvjeti<br />
iznad usjeva<br />
FAR fluks, temperatura,<br />
vlažnost zraka<br />
Struktura usjeva<br />
LAI, SAI, kut peteljke i lista,<br />
prostorni raspored elemenata<br />
usjeva<br />
Fizikalna svojstva<br />
elemenata usjeva<br />
apsorpcija, refleksija i transmisija<br />
svjetlosti, toplinski kapacitiet itd.<br />
2.2.3. Orografski činitelji<br />
Svojstva reljefa (nadmorska visina, nagib terena, ekspozicija, razvedenost reljefa<br />
i dr.)<br />
Na rast i razvitak agrofitocenoza djelujuju, jednako kao i na prirodne biocenoze,<br />
svi ekološki faktori, ali unutar takve biljne zajednice vladaju posve specifični<br />
uvjeti. Naime, agrofitocenozu sačinjavaju jedinke iste vrste, jednake morfološke<br />
građe, starosti, zahtjeva i potreba prema vanjskim činiteljima, najčešće<br />
istog kapaciteta produkcije, te umjetnom selekcijom izdvojene i prilagođene<br />
biljke zajedničkom životu u istovrsnom okruženju i posebno prilagođenom i<br />
nadziranom okolišu. Biljke unutar takve biljne zajednice ispoljavaju specifičnu<br />
konkurenciju na faktore okoliša jer su potpomognute antropogenim djelovanjima<br />
(obrada tla, gnojidba, sklop, zaštita i dr. Stoga je kod agrofitocenoza jedino<br />
važno kakva je primarna produkcija organske tvari cijele agrofitocenoze,<br />
odnosno usjeva, a ne pojedinih <strong>bilja</strong>ka.<br />
Fizikalni zakoni<br />
Suma svih<br />
podjedinica<br />
usjeva<br />
Mikroklimatski uvjeti<br />
unutar usjeva<br />
Fotosintetski model<br />
jednog lista<br />
Fotosinteza usjeva<br />
Ekološki faktori koji djeluju unutar agrofitocenoze<br />
Fizioločka<br />
specifičnost<br />
vrste (sorte)<br />
fotosintetski<br />
kapacitet itd.<br />
2.3. Produktivnost <strong>bilja</strong>ka - rast <strong>bilja</strong>ka<br />
Rast svake populacije podvrgnut je određenim, uglavnom izrazito složenim<br />
zakonitostima. Kod populacija čiji se rast temelji na reprodukciji jedinki (npr.<br />
štetnici, mikroorganizmi i sl.) najčešće se koriste eksponencijalni i logistički<br />
model gdje je potrebno ogovoriti na slijedeća pitanja:<br />
2.3.1. Eksponencijalni model rasta<br />
Potječe od Thomas Robert Malthus (1766-1834) koji je prvi shvatio kakav potencijal<br />
rasta ima neka vrsta analizirajući njihove geometrijske serije. Npr. pojedina<br />
jednogodišnja biljka proizvodi R potomaka, tada populaciju čini broj od<br />
N <strong>bilja</strong>ka u generacijama t=0,1,2,..., što daje:<br />
N<br />
N<br />
1<br />
t<br />
= N<br />
= N<br />
0<br />
0<br />
× R<br />
× R<br />
t<br />
Kad je t velik, tada se ova jednadžba može aproksimirati slijedećom<br />
funkcijom:
Change language