B - Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie
B - Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie
B - Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
14<br />
styczeń • luty • marzec 2011<br />
Ciąża po oszczędzającym leczeniu wznowy<br />
nowotworu złośliwego jajnika<br />
Nowotwory złośliwe jajnika są olbrzymim problemem współczesnej onkologii. Według światowych<br />
statystyk obserwuje się stały wzrost zachorowalności, a wyniki leczenia pomimo udoskonalania<br />
metod operacyjnych i nowych schematów chemioterapii, są wciąż dalece niezadowalające.<br />
Odsetek 5-letnich przeżyć dla tych nowotworów<br />
nie przekracza 40%. Spowodowane<br />
jest to głównie tym, że 75% przypadków<br />
jest rozpoznawanych w późnych<br />
– III i IV – stadiach zaawansowania.<br />
Wynika to przede wszystkim z faktu nie<br />
występowania żadnych objawów klinicznych<br />
we wczesnych stopniach rozwoju<br />
tych nowotworów. Mimo wprowadzania<br />
nowych metod diagnostycznych w dalszym<br />
ciągu pierwszy i drugi stopień<br />
zaawansowania klinicznego stanowi jedynie<br />
25% operowanych raków jajnika.<br />
A jak powszechnie wiadomo, wczesna<br />
diagnoza i leczenie nowotworu odgrywają<br />
podstawową rolę w rokowaniu.<br />
Zmiany złośliwe jajnika mogą wystąpić<br />
w każdym okresie życia kobiety. Stosowane<br />
standardowo leczenie operacyjne<br />
obejmuje m. in. usunięcie całego narządu<br />
rodnego, czego konsekwencją jest<br />
niemożność posiadania dzieci. Ogromny<br />
problemem braku jajników u młodej kobiety,<br />
następstwa chirurgicznej kastracji<br />
dotyczące płodności, miesiączkowania<br />
i rozwoju somatycznego, nie wymaga<br />
chyba wyjaśnień.<br />
Uwzględniając aspekt płodności u młodych<br />
kobiet, w latach 80-tych ubiegłego<br />
wieku, Światowa Federacja Ginekologów<br />
i Położników (FIGO) dopuściła możliwość<br />
wykonania tzw. operacji oszczędzających<br />
w uzasadnionych sytuacjach<br />
klinicznych. Leczenie to zarezerwowane<br />
jest tylko dla przypadków I-go stopnia<br />
zaawansowania klinicznego nowotworu<br />
złośliwego jajnika u kobiet chcących zachować<br />
płodność. W zakres tej operacji<br />
wchodzi usunięcie zmienionego nowotworowo<br />
jednego przydatka, pobranie<br />
wycinka z drugiego jajnika i pełen zakres<br />
wykonywanego dotąd zabiegu onkologicznego<br />
(wycięcie sieci większej,<br />
wyrostka robaczkowego, węzłów chłonnych<br />
miednicznych i okołoaortalnych,<br />
pobranie licznych wycinków, wymazów<br />
i popłuczyn otrzewnowych). Zakres tej<br />
operacji (pozostawienie macicy i jednego<br />
jajnika) ma umożliwić pacjentce zachowanie<br />
płodności i urodzenie w przyszłości<br />
własnego dziecka.<br />
W Polsce wykonano już kilkaset tego typu<br />
zabiegów i odnotowano kilkanaście ciąż.<br />
W naszym Oddziale urodziło się dwoje<br />
dzieci po operacjach oszczędzających<br />
nowotworu złośliwego jajnika i jesteśmy<br />
jednym z nielicznych ośrodków mogących<br />
pochwalić się takim „wynikiem”.<br />
Zdrowy synek pacjentki po oszczędzającym<br />
leczeniu wznowy złośliwego nowotworu<br />
jajnika<br />
Ogromnym problemem są niestety<br />
wznowy nowotworów jajnika po radykalnym<br />
leczeniu operacyjnym i chemioterapii,<br />
dotyczące nawet 20% kobiet<br />
w I-szym stopniu zaawansowania klinicznego.<br />
Wznowa po leczeniu oszczędzającym<br />
jest kategorycznym wskazaniem<br />
do poszerzenia zabiegu – usunięcia<br />
wznowy, wycięcia pozostawionego<br />
jajnika i macicy z uzupełniającą chemioi<br />
radioterapią.<br />
Poniżej przedstawimy bardzo ciekawy<br />
przypadek pacjentki, która nie wyraziła<br />
zgody na poszerzenie zabiegu operacyjnego<br />
po wystąpieniu wznowy po operacji<br />
oszczędzającej nowotworu złośliwego<br />
jajnika.<br />
W 2003 roku, u 18-letniej wówczas chorej<br />
przeprowadzono zabieg operacyjny<br />
z powodu rozrodczaka, złośliwego nowotworu<br />
pochodzącego z niezróżnicowanych<br />
komórek rozrodczych jajnika<br />
lewego. Wykonano zabieg oszczędzający<br />
pozostawiając prawe przydatki i macicę.<br />
W pooperacyjnym wyniku badania<br />
histopatologicznego stwierdzono IA<br />
stopień zaawansowania klinicznego, co<br />
było podstawą do odstąpienia od uzupełniającej<br />
chemioterapii. W kontrolnym<br />
badaniu tomografii komputerowej<br />
po czterech latach od zabiegu stwierdzono<br />
dużą (10 cm) wznowę w przestrzeni<br />
okołoaortalnej. Po wstępnej chemioterapii<br />
uzyskano zmniejszenie masy guza<br />
i zaproponowano pacjentce leczenie<br />
operacyjne – usunięcie wznowy, wycięcie<br />
macicy z prawym przydatkiem.<br />
Chora kategorycznie nie wyraziła zgody<br />
na zaproponowane leczenie, aspekt zachowania<br />
płodności był dla niej znacznie<br />
ważniejszy, niż zwiększenie szans<br />
na wyleczenie. Uwzględniając prośbę<br />
pacjentki wykonano zabieg operacyjny<br />
– usunięto w całości wznowę przestrzeni<br />
zaotrzewnowej okolicy okołoaortalnej,<br />
pozostawiając macicę z prawymi<br />
przydatkami. Po 2-letniej obserwacji<br />
chora zgłosiła się z 5 tyg. zatrzymaniem<br />
miesiączki. Stwierdzono prawidłowo<br />
rozwijającą się płód w jamie macicy.<br />
Ciąża przebiegła bez żadnych powikłań.<br />
31.03.2010 pacjentka drogą cięcia cesarskiego<br />
urodziła zdrowego chłopca<br />
o wadze 3,5 kg. W jamie brzusznej pacjentki<br />
nie znaleziono żadnych ognisk<br />
nowotworu. Do chwili obecnej mama<br />
i jej synek czują się dobrze.<br />
W dostępnym nam piśmiennictwie nie<br />
znaleźliśmy dotąd takiego przypadku<br />
– ciąży po oszczędzającym leczeniu<br />
wznowy nowotworu złośliwego jajnika.<br />
W najbliższym czasie zamierzamy opublikować<br />
to doniesienie.<br />
Z powyższego przypadku jednoznacznie<br />
wynika, że operacje oszczędzające nowotworów<br />
złośliwych jajnika są absolutnie<br />
uzasadnione. Dają kobiecie szanse na<br />
urodzenie dziecka i doświadczenie całej<br />
radości macierzyństwa. Upór przedstawionej<br />
pacjentki w tym względzie, niejednokrotnie<br />
wbrew wiedzy medycznej<br />
był naprawdę imponujący i doprowadził<br />
do wspaniałego „wyniku”. Ale przecież<br />
wiemy, że „pacjent ma zawsze rację”…<br />
dr n. med. Tomasz Waśniewski<br />
dr n. med. Marek Stefanowicz
Change language