B - Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie

ie jako jednostki ludzkiej i socjalnej.
W walce tej osobowość przejawia rożne
reakcje i uczynnia różne mechanizmy
w obronie przed lękiem, rozpaczą,
utratą samooceny. Znajomość zaburzeń
emocjonalnych i uwzględnienie ich
w lecznictwie onkologicznym jest aktualnie
wymogiem stawianym nie tylko
przez deontologię lekarską, ale i współczesną
medycynę.
– Czy komórki nowotworowe
mogą być oporne na leki?
– Chemioterapia może być ograniczona
występowaniem oporności na leki.
Istnieje wiele mechanizmów oporności
na leki takich jak: upośledzenie gromadzenia
leków w komórkach; ograniczenie
ich aktywacji wewnątrzkomórkowej
lub zwiększenie dezaktywacji; nasilenie
procesów naprawczych uszkodzeń wywołanych
przez cytostatyki oraz istnienie
naturalnych barier w ustroju ograniczających
prawidłowe wchłaniane się
leku. W komórkach wielokrotnie poddawanych
działaniu jednego leku, może
Nowoczesne metody
leczenia w onkologii
dr n. med. Robert Wojsław, specjalista chirurgii ogólnej
i onkologicznej, w WSS w Olsztynie pracuje ponad 2 lata.
– Słyszałam, że istnieje już laparoskopowa
metoda leczenia nowotworów,
czy mógłby Pan nam
coś o tym powiedzieć?
– Szybki rozwój chirurgii laparoskopowej
nastąpił od początku lat 90. XX
wieku. Dostęp laparoskopowy, a więc
użycie toru wizyjnego i manipulatorów
wprowadzonych do jamy otrzewnej
przez 5-10 mm nacięcia w powłokach
brzucha, stał się standardem w leczeniu
kamicy pęcherzyka żółciowego,
nadnerczy, operacjach antyrefluksowych,
czy w leczeniu otyłości. Rozwój
chirurgii laparoskopowej w leczeniu
nowotworów odbywa się wolno. Główną
przyczyną jest przede wszystkim
brak pewności, czy operacje laparoskopowe
są tak samo doszczętne, jak
operacje otwarte w zakresie wycięcia
zmienionego narządu i całego spływu
chłonnego, a co za tym idzie niepewność,
czy czas wolny od choroby i okres
20
wytworzyć się oporność krzyżowa na
inne leki z tej samej grupy. Istnieje też
oporność farmakologiczna, wynikająca
z niemożności utrzymania właściwego
stężenia leku przez dłuższy czas.
– Skąd wiadomo, że leczenie przynosi
oczekiwane skutki?
– W trakcie leczenia prowadzi się badania
diagnostyczne umożliwiające ocenę
aktualnego stanu miejscowego i ogólnego,
chorego poddanego chemioterapii,
pozwalające lekarzowi prowadzącemu
ocenić, czy uzyskujemy zamierzony
efekt terapeutyczny. W tym miejscu
należy zwrócić uwagę, że inne będą
kryteria oceny efektywności leczenia
w przypadku leczenia uzupełniającego,
a inne w przypadku chemioterapii paliatywnej.
– Czy w czasie chemioterapii można
przyjmować inne leki?
– Oczywiście, w trakcie chemioterapii
można przyjmować leki stosowane
całkowitego przeżycia będą porównywalne
w obu metodach. Należy pamiętać,
że nieradykalne leczenie chirurgiczne
oznacza pewną wznowę procesu
nowotworowego, który doprowadzi
do śmierci chorego, a uzupełniające
leczenie z użyciem chemioterapii, czy
radioterapii nie poprawi rokowania.
W licznych badaniach udowodniono,
że dostęp laparoskopowy skraca czas
powrotu do pełnej sprawności, zmniejsza
zapotrzebowanie na leki przeciwbólowe,
powoduje mniejszy defekt
kosmetyczny u operowanego chorego,
ale jednocześnie wydłuża czas trwania
procedury chirurgicznej i podnosi
jej koszty głównie z powodu konieczności
użycia jednorazowych, drogich
narzędzi. Należy jednak pamiętać, że
w chirurgii onkologicznej priorytetem
jest wyleczenie lub przynajmniej uzyskanie
długiego, wolnego od wznowy
przeżycia. Aspekt kosmetyczny, choć
z pewnością ważny, ma znaczenie dru-
styczeń • luty • marzec 2011
z powodu współistnienia innych chorób,
o ile te leki nie są absolutnie przeciwwskazane
przy podawaniu określonych
leków cytostatycznych. Trzeba wówczas
znaleźć odpowiedniki leków, które nie
powodują kolizji z podawanymi cytostatykami
lub je, o ile jest to możliwe,
odstawić na okres chemioterapii. O ile
leki te trzeba koniecznie przyjmować,
należy spróbować znaleźć taki schemat
leczenia onkologicznego, który byłby
dla chorego w tym przypadku optymalny.
Ponieważ nie padło pytanie o radioterapię,
która stanowi równie ważną
jak chemioterapia i chirurgia dziedzinę
w leczeniu nowotworów złośliwych,
chcę powiedzieć, że w Olsztynie mamy
zakład radioterapii jeden z najlepiej wyposażonych
w Polsce, gdzie chorzy są
leczeni według światowych norm i standardów.
– Tak, to na pewno bardzo ciekawy
temat, może na kolejny wywiad.
Dziękuję bardzo.
Barbara Szymczuk
gorzędne. Udowodniono co prawda,
że wyniki leczenia z dostępu laparoskopowego
i klasycznego są porównywalne,
ale dotyczy to wyłącznie zabiegów
wykonywanych w ośrodkach
referencyjnych i u chorych z niskim
stopniem zaawansowania nowotworu.
Ja sam uprawiam chirurgię laparoskopową
w leczeniu ostrych schorzeń
jamy brzusznej i resekcjach zmian zapalnych
od kilkunastu lat. W naszym
Oddziale planujemy stosowanie tej
metody w leczeniu nowotworów. Musi
to jednak przebiegać ewolucyjnie, a nie
rewolucyjnie.