B - WojewÃ³dzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie

More documents

Recommendations

Info

skórkowego czynnika wzrostu. Mutacja polega na amplifikacji tego genu, czyli zwielokrotnieniu kopii. Zablokowanie tego receptora sprawia, że komórka dzieli się wolniej. Niestety leczenie biologiczne ma sporo ograniczeń dlatego, że musimy na pewno wiedzieć, iż ta substancja jest w nadmiarze, aby ją zablokować. Niestety druga rzecz to fakt, że w organizmie każdy szlak przekaźnikowy ma możliwość obejścia tzn. zablokowanie jednego, powoduje tworzenie szlaków alternatywnych. Dlatego leczenie biologiczne nie powoduje wyleczenia nowotworu, lecz znacznie spowalnia jego rozwój. Celem takiego leczenia jest w znacznej mierze sprawienie, aby nowotwór stał się chorobą przewlekłą. – Na czym polega procedura jednego dnia w poradni onkologicznej? – Jaka jest Pani rola jako onkologa w szpitalu? – Moja rola sprowadza się do konsultowania chorych z podejrzeniem lub z rozpoznaną już chorobą nowotworową, przebywających na oddziałach szpitalnych oraz chorych ambulatoryjnych wypisanych do domu po diagnostyce szpitalnej i czekających na potwierdzenie histopatologiczne wstępnego rozpoznania nowotworu. Następnie określenia możliwości i celowości leczenia specjalistycznego i skierowania chorego do odpowiedniej placówki onkologicznej, zapewniającej właściwe leczenie, po uprzednim uzgodnieniu terminu przyjęcia. Poza tym zgodnie z moją wiedzą 18 – Tylko część pacjentów jest leczonych w szpitalu, natomiast większość leczenia daje się przeprowadzić w warunkach ambulatoryjnych. Nawet część nowotworów można usunąć w trybie ambulatoryjnym, są to niezbyt rozległe nowotwory skóry czy piersi. Większość pacjentów, którym podajemy chemioterapię nie są przyjmowani w ogóle do szpitala. Tak samo jest w przypadku radioterapii, znaczna większość pacjentów jest leczona poza szpitalem. – Czym zajmuje się oddział chirurgii onkologicznej i co go odróżnia od innych oddziałów? – Nasz szpital ma sporo zalet i jest to bardzo dobre miejsce do wykonywania chirurgii onkologicznej. Chirurgia onkologiczna jest specjalnością zespołową i wymaga bardzo ścisłej współpracy z innymi specjalistami: radiologiem, patomorfologiem, specjalistą medycy- Zrozumieć czym jest chemioterapia Teresa Dobielińska-Eliszewska, specjalista chemioterapii, radioterapii i onkologii klinicznej, ordynator oddziału onkologii i chemioterapii do 2001 r., konsultant wojewódzki woj. olsztyńskiego i warmińsko–mazurskiego z dziedziny onkologii do 2004r., inicjatorka i współtwórczyni pełnoprofilowego centrum onkologicznego w <strong>Olsztynie</strong>. Aktualnie: przewodnicząca oddziału Warmińsko-Mazurskiego Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Konsultant w dziedzinie onkologii WSS w <strong>Olsztynie</strong>. i doświadczeniem jestem do dyspozycji koleżanek i kolegów lekarzy w sytuacjach, kiedy trzeba rozwiązywać problemy pacjentów kolegialnie, na konsyliach lekarskich. – Co to jest chemioterapia? – Chemioterapia polega na podawaniu choremu leków, które mają za zadanie unieszkodliwienie komórki nowotworowej. Dzisiejsza chemioterapia nowotworów ma trochę ponad 50 lat i jest tym samym jedną z najmłodszych dziedzin onkologii, chociaż sięgając do czasów starożytnych, to już Grecy i Rzymianie stosowali z różną korzyścią dla chorych, np. alkaloidy pokrzyku, szalej, styczeń • luty • marzec 2011 ny nuklearnej, anestezjologiem oraz innymi specjalnościami onkologicznymi. Nasz oddział wykonuje operacje onkologiczne przewodu pokarmowego, skóry, tkanek miękkich i piersi. Nowotwory piersi stanowią priorytet naszej działalności. Szczególnie leczenie wczesnego raka piersi, to znaczy nowotworu, który jest zdiagnozowany wyłącznie metodami obrazowymi. Stosujemy nowoczesne techniki lokalizacyjne, związane z podawaniem izotopów promieniotwórczych pod kontrolą mammografii i usg. Wykonujemy także biopsje węzła wartowniczego. Odbywa się to dzięki istnieniu w szpitalu wielospecjalistycznego zespołu lekarskopielęgniarskiego. W sumie wykonujemy około 300 operacji onkologicznych rocznie. – Dziękuję za rozmowę. Barbara Szymczuk sole arsenu itp. Niektóre z nich wchodzą w skład dzisiejszych leków. Pod koniec XIX wieku rozpoczęto próby stosowania hormonoterapii nowotworów. Odkrycie receptorów estrogenowych w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia dało możliwości celowanego leczenia chorych z rakiem piersi antyestrogenami. – Na czym polega lecznicze działanie chemioterapii? – Założeniem chemioterapii jest, jak już powiedziałam, uszkodzenie proliferującej (silne rozrastającej) komórki. Działanie chemioterapeutyków zależy od ich toksyczności i polega na wykorzysta
styczeń • luty • marzec 2011 niu różnicy między dawką toksyczną, a leczniczą poszczególnych leków. Leki te, jak wiadomo uszkadzają również komórki zdrowe, szczególnie młode, np. w układzie białokrwinkowym, gdzie obserwujemy leukopenię, neutropenię, trombocytopemię, uszkodzenie śluzówek przewodu pokarmowego, wypadanie włosów, przebarwienia skóry, uszkodzenie nerwów obwodowych, narządów miąższowych, gonad. Objawy te są nierównomiernie wyrażone u różnych chorych. – Jakie leki pacjent przyjmuje? – Obecna chemioterapia dysponuje całą gamą leków o różnym punkcie działania. I tak, leki te dzielimy na: alkilujące – trucizny mitotyczne, hamujące podział komórki prowadząc do jej uszkodzenia i śmierci, np nitrogranulogen, leukeran; endoxan; antymetabolity, które są analogami metabolitów, wchodzące w reakcji komórkowej w miejsce metabolitów, unieczynniają fermenty syntetyzujące kwasy nukleinowe. Są najbardziej skuteczne w leczeniu guzów o wysokiej frakcji wzrostu. Przykłady tych leków to: analogi kwasu foliowego np. metotrexat, analogi puryn – fludarabina, merkaptopnryna, analogi pirymidyn – 5 fluorouracyl, gemcytabina, analogi adenozyny-kladribina, pochodne mocznika – hydroksymocznik. Leki pochodzenia naturalnego wyizolowane z grzybów, roślin, bakterii to antybiotyki cytostatyczne np.: antracykliny, bleomycyna, mitoksantron, mitomycyna; – taksoidy z cisu krótkolistnego paksitaksel i docetaksel, blokujące cykl komórkowy w fazie mitozy. Ten lek zrewolucjonizował swego czasu leczenie raka jajnika. Pochodne kamptotecyny – alkaloidu z drzewa campototheca acuminata- irinotekan. Alkaloidy barwinka różowatego – winblastyna i winkrystyna. Poza podanymi lekami mamy w tych grupach nowe cytostatyki poddawane badaniom klinicznym I i II fazy. Jest ich bardzo dużo, ale nie będę ich podawała ponieważ nie ma jeszcze pewnych dowodów na ich skuteczność. Nadal poszukuje się innych leków o mechanizmie różniącym je od do tej pory stosowanych cytostatyków. Należą do tej grupy inhibitory angiogenezy, blokujące angiogenezę różnymi drogami, inhibitory enzymów odpowiedzialnych za stabilność macierzy zewnątrzkomórkowej. Blokowanie ich utrudnia inwazję guza. Ponieważ w procesie transformacji nowotworów dochodzi do zaburzeń równowagi między proliferacją komórek, a ich różnicowaniem, Niepalpacyjny rak piersi - wynik USG dlatego poświęca się dużą uwagę związkom, które wywołują blokadę cyklu komórkowego. Istnieją również szczepionki p-nowotworowe i przeciwciała monoklonalne. Celem szczepionek jest aktywacja układu immunologicznego oraz dostarczenie antygenów nowotworowych, celem wywołania odpowiedzi skierowanej przeciwko komórkom nowotworowym. Odpowiedź immunologiczną można też uzyskać przez podanie przeciwciał monoklinalnych, które są swoiście przeciwko antygenom nowotworowym – np. mabtera, herceptyna. Terapia genowa ma na celu korektę defektów genowych. Przeszczepianie szpiku i komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej w nowotworach układu krwiotwórczego i chłonnego oraz w niektórych nowotworach litych ma na celu zwiększenie prawdopodobieństwa wyleczenia, przez stosowanie wysokich dawek cytostatyków, czyli przez pokonanie bariery toksyczności dla szpiku, poprzez transplantację komórek krwiotwórczych uzyskanych ze szpiku lub krwi po silnym leczeniu mieloablacyjnym. – W jaki sposób są podawane leki? – Cytostatyki podaje się w większości przypadków dożylnie w iniekcjach, a najczęściej we wlewach dożylnych. Tylko niektóre cytostatyki podaje się doustnie. Dożylnie podaje się w monoterapii i metodą wielolekową w pompach infuzyjnych. Cytostatyki można również podawać dokanałowo – w przypadkach zajęcia OUN-u (Ośrodkowy Układ Nerwowy), do jamy otrzewnowej, opłucnowej, osierdziowej; w postaci infuzji do tętnicy zaopatrującej nowotwór. Chemioterapia uzupełniająca dzieli się na adiuwantową i neoadiuwantową. Leczenie adiuwantowe jest skierowane przeciwko domniemanym przerzutom, których nie możemy potwierdzić badaniami diagnostycznymi i jest skojarzone z radykalną radioterapią lub radykalnym usunięciem guza pierwotnego. Leczenie neoadiuwantowe jest leczeniem uzupełniającym, które poprzedza leczenie radykalne i jego celowość polega na wczesnym oddziaływaniu na mikroprzerzuty. Odmianą tego leczenia jest leczenie indukcyjne, którego założeniem jest zmniejszenie masy guza i tym samym umożliwienie przeprowadzenia leczenia chirurgicznego radykalnego lub radykalnej radioterapii. – Co sprzyja jak najlepszemu leczeniu tą metodą? – Ponieważ leki cytostatyczne są lekami uszkadzającymi komórki tak chore jak i zdrowe, chory zakwalifikowany do takiego leczenia musi być bardzo dobrze poinformowany o ich działaniu i o objawach ubocznych odwracalnych, jak i nieodwracalnych oraz o możliwym do uzyskania efekcie końcowym leczenia, aby mógł podjąć właściwą decyzję i przetrwać to leczenie w dobrej kondycji psychicznej. Zdajemy sobie sprawę, że jest to niełatwe, ponieważ u chorego na nowotwór złośliwy równolegle z walką ustroju, jaka toczy się o zdrowie i życie na poziomie biologicznym, odbywa się walka człowieka o zachowanie sie- 19
Page 1 and 2: ISSN 1644-8162 NR 31/1 styczeń •
Page 3 and 4: styczeń • luty • marzec 2011 P
Page 5 and 6: styczeń • luty • marzec 2011 D
Page 7 and 8: styczeń • luty • marzec 2011 z
Page 9 and 10: styczeń • luty • marzec 2011 b
Page 11 and 12: styczeń • luty • marzec 2011
Page 13 and 14: styczeń • luty • marzec 2011 o
Page 15 and 16: styczeń • luty • marzec 2011 O
Page 17: styczeń • luty • marzec 2011 m
Page 21 and 22: styczeń • luty • marzec 2011 -
Page 23 and 24: styczeń • luty • marzec 2011 S
Page 25 and 26: styczeń • luty • marzec 2011 P
Page 27 and 28: styczeń • luty • marzec 2011 K

B - WojewÃ³dzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?