MINISTERSTWA FINANSÃW - Izba Skarbowa w Szczecinie

More documents

Recommendations

Info

SPECJALIŚCI O PODATKACH wiedniej sali, sprzętu komputerowego, aparatury itd. Mimo że są to rzeczy raczej oczywiste, niejednokrotnie w praktyce, poprzez rutynę, czynności te mogą zostać zaniechane, a rozprawa dobrze przygotowana od strony technicznej, w zasadniczy sposób ułatwia jej przeprowadzenie. Jeśli chodzi o uczestników rozprawy, to zważyć należy, że przepisy Ordynacji nie zawierają katalogu tych osób. Nie ulega jednakże wątpliwości, że w rozprawie uczestniczyć powinni: ● kierujący rozprawą, którym jest upoważniony do przeprowadzenia rozprawy pracownik organu odwoławczego (w przypadku samorządowego kolegium odwoławczego jest to przewodniczący kolegium albo wyznaczony członek tego kolegium), ● strona i/lub jej pełnomocnicy (stosownie do brzmienia art. 136 Op), ● upoważniony pracownik organu pierwszej instancji, od którego decyzji wniesiono odwołanie – zasadne wydaje się, aby była to osoba prowadząca sprawę w I instancji lub bezpośredni przełożony nadzorujący rozstrzyganie sprawy, gdyż jest oczywiste, że taka osoba zna sprawę najdokładniej. Z uwagi na fakt, że dodane nowe przepisy do Ordynacji podatkowej nie zawierają ani katalogu zamkniętego, ani otwartego uczestników postępowania, do tych ostatnich można również zaliczyć: ● świadków, ● biegłych i ● osoby trzecie, które są w posiadaniu przedmiotu oględzin (art. 198 § 2 Op). Z całą pewnością (mimo że przepisy znowelizowanej Ordynacji podatkowej milczą na ten temat) protokół z rozprawy winien być sporządzony przez protokolanta, który nie jest uczestnikiem postępowania i wydaje się zasadnym, że winna być to inna osoba aniżeli prowadzący rozprawę. TERMINY ROZPRAWY Zgodnie z dodanym art. 200b Ordynacji podatkowej termin rozprawy winien być tak wyznaczony, aby doręczenie wezwania nastąpiło najpóźniej na 7 dni przed rozprawą. Oczywiście w zakresie doręczeń wezwań na rozprawę organ II instancji winien wziąć pod uwagę także regulacje art. 150 Ordynacji podatkowej, dotyczące również kwestii doręczenia zastępczego. Jedynie gwoli przypomnienia należy wskazać, że zgodnie z art. 145 § 1 Ordynacji podatkowej pisma doręcza się Stronie, a gdy Strona działa przez przedstawiciela – temu przedstawicielowi. Jeżeli z kolei strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Osobie fizycznej pisma (a więc także i wezwanie na rozprawę) doręcza się w jej mieszkaniu lub miejscu pracy, przy czym pisma (a więc i wezwania) mogą być również doręczone w siedzibie organu podatkowego, w miejscu pracy adresata – osobie upoważnionej przez pracodawcę do odbioru korespondencji (art. 148 § 1 – § 2 Op). Zgodnie z kolei z brzmieniem art. 150 § 1 Ordynacji podatkowej w razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 148 § 1 lub art. 149: 1) poczta przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej – w przypadku doręczenia pisma przez pocztę; 2) pismo składa się na okres 14 dni w urzędzie gminy (miasta) – w przypadku doręczenia pisma przez pracownika organu podatkowego lub przez inną upoważnioną osobę. Adresata zawiadamia się dwukrotnie o pozostawieniu pisma w miejscu określonym w § 1. Powtórne zawiadomienie następuje w razie niepodjęcia pisma w terminie 7 dni. Osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej pisma doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu prowadzenia działalności – osobie upoważnionej do odbioru korespondencji. Przepisy art. 146, art. 148 § 2 pkt 1 i art. 150 stosuje się odpowiednio. Aby zatem w sposób prawidłowy dokonać wezwań na rozprawę uczestników rozprawy, organ odwoławczy winien dochować reguł należytej ostrożności z uwzględnieniem terminów doręczeń zastępczych. W sytuacji gdy wezwanie na rozprawę zostanie doręczone na rozprawę z naruszeniem zasad doręczania wezwań pism, organ winien wyznaczyć nowy termin jej przeprowadzenia. Mankamentem dodanych regulacji prawnych jest brak możliwości odroczenia terminu przeprowadzenia rozprawy w postępowaniu odwoławczym w tychże sytuacjach. Nie oznacza to bynajmniej, że organ nie może wyznaczyć nowego terminu przeprowadzenia rozprawy. Wydaje się, że z zasady czynnego udziału Strony w postępowaniu podatkowym takie uprawnienie organu podatkowego należałoby wyprowadzić. Naruszenie procedury w tym zakresie skutkować będzie koniecznością przeprowadzenia czynności powtórnie, gdyż Stronie organ podatkowy uniemożliwi udział w przeprowadzonych czynnościach. Oznacza to, że termin rozprawy powinien być ustalony minimum na trzy tygodnie po podpisaniu i wysłaniu wezwania, które powinno być częścią postanowienia o przeprowadzeniu rozprawy. Z powyższych względów w art. 139 § 3 Op ustawodawca wydłużył termin z dwóch do trzech miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy, w przypadku gdy przeprowadzono rozprawę lub Strona złożyła wniosek o jej przeprowadzenie, na załatwienie wniesionego odwołania. Warto zwrócić uwagę, że niezależnie od faktu, czy takowa rozprawa została przeprowadzona, w przypadku już samego złożenia wniosku – nawet załatwionego odmownie – organ II instancji zyskał dodatkowy miesiąc na zakończenie postępowania odwoławczego. 4 BIULETYN SKARBOWY NR 4/2007
SPECJALIŚCI O PODATKACH PRZEBIEG ROZPRAWY Rozprawą kieruje upoważniony do przeprowadzenia rozprawy pracownik organu odwoławczego. Gdy z kolei rozprawa jest przeprowadzana przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym, rozprawą kieruje Przewodniczący albo wyznaczony członek tego kolegium. Dla usprawnienia całego przebiegu rozprawy, wydaje się zasadnym, aby organ wskazał i upoważnił pracownika niezwłocznie po wpłynięciu odwołania do organu II instancji. W ten sposób pozwoli to pracownikowi na zapoznanie się z aktami oraz ewentualne podjęcie postanowienia o przeprowadzeniu rozprawy i oczywiście na wnikliwe przygotowanie się do niej. Również w przypadku organu kolegialnego należy przyjąć za zasadne i celowe, aby kierujący rozprawą Przewodniczący lub wyznaczony członek kolegium był członkiem składu orzekającego w danej sprawie. Główną osobą podczas rozprawy jest kierujący rozprawą, który ma prawo uchylić pytanie zadane uczestnikowi rozprawy, jeżeli nie ma ono istotnego znaczenia dla sprawy. Ustawodawca zaznaczył jednak, że na żądanie Strony należy zamieścić w protokole treść uchylonego pytania, co wydaje się jak najbardziej zasadne przy ewentualnej późniejszej ocenie całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i oceny roli i postawy Strony w toku całości postępowania podatkowego. W rozprawie bierze także udział przedstawiciel organu I instancji, od którego decyzji wniesiono odwołanie. Niestety ustawodawca nie wskazuje tutaj na jakieś szczególne przywileje lub obostrzenia w stosunku do tegoż uczestnika. Należy też uznać, że przedstawiciel organu I instancji nie posiada oczywiście ani statusu Strony, ani też podmiotu na prawach Strony, niemniej jednak nie można w sposób kategoryczny przyjąć, że uczestnictwo upoważnionego pracownika organu I instancji (…) jest uczestnictwem biernym (tak: A. Biegalski w: „Rozprawa w postępowaniu podatkowym”, Prawo i Podatki 2007, nr 1, str. 11). Przepisy znowelizowanej Ordynacji podatkowej nie precyzują, kto i komu może zadawać pytania. Przepisy wskazują natomiast, iż Strona postępowania ma prawo składać wyjaśnienia, zgłaszać żądania, zarzuty i propozycje, a także wskazywać dowody na ich poparcie. Stronie ustawodawca przyznał również prawo do wypowiadania się co do wyników postępowania. Różnica pomiędzy tymi dwoma formami odnosi się do okoliczności, które dotyczą bezpośrednio jej lub przedmiotu sprawy, a więc okoliczności, które mogłyby być przedmiotem przesłuchania Strony w charakterze świadka. Z kolei w drugim przypadku wypowiedź odnosi się do innych dowodów przeprowadzonych w sprawie, niekoniecznie na rozprawie (tak: S. Babiarz, B. Dauter, G. Gruszczyński, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek w: „Ordynacja podatkowa. Komentarz”, Lexis Nexis wydanie 4, Warszawa 2007, str. 665). CZYNNOŚCI PRZEPROWADZANE NA ROZPRAWIE Istotą rozprawy w postępowaniu odwoławczym zasadniczo nie jest kreowanie całkowicie nowego materiału dowodowego, lecz próba wyjaśnienia istotnych okoliczności stanu faktycznego sprawy. Za takim stanowiskiem przemawia zasada dwuinstancyjności postępowania podatkowego i konieczność dokonania analizy materiału dowodowego w sprawie zarówno przez organ podatkowy I instancji, jak i II instancji. W prawie podatkowym nie obowiązuje zasada prekluzji dowodowej znana innym rodzajom postępowań, co powoduje, że organ podatkowy na każdym z etapów postępowania podatkowego zobligowany jest do pełnej analizy materiału dowodowego w sprawie. II instancja musi prowadzić postępowanie podatkowe niejako od początku, bez względu na to, że przykładowo Strona postępowania zgłosiła nowe żądania i dowody uzasadniające treść żądania po upływie terminu z art. 200 § 1 Ordynacji podatkowej, byleby tylko te żądania zostały zgłoszone organowi przed zakończeniem postępowania odwoławczego. Zakres czynności i kreowania materiału dowodowego na rozprawie prowadzonej przez II instancję jest ograniczony z racji regulacji art. 229 i art. 233 § 2 Ordynacji podatkowej. Regulacje te wskazują, że organ odwoławczy może przeprowadzić, na żądanie Strony lub z urzędu, dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie albo zlecić przeprowadzanie tego postępowania organowi, który wydał decyzję. Z kolei art. 233 § 2 wskazuje expressis verbis, że organ odwoławczy może uchylić w całości decyzję organu I instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości lub w znacznej części. (…). Oczywiście tryby te są różne, ale każdy z nich w powiązaniu z regulacjami dotyczącymi rozprawy w postępowaniu odwoławczym wyraźnie wyznacza ramy dopuszczalnych czynności prowadzonych na rozprawie. Zatem wydaje się w pełni uzasadnione, że zasadniczo na rozprawie przykładowo nie można powoływać biegłego do wydania opinii w sprawie, jeżeli na etapie czynności prowadzonych przed organem I instancji biegły ten lub inny biegły nie wydał (nie wydali) już wcześniej opinii w pewnym zakresie. Dopuszczalne jest zatem powołanie tego biegłego lub też innych biegłych bądź zespołu biegłych nie do utworzenia nowej opinii, lecz do oceny i konfrontacji dotychczasowych opinii wydanych w sprawie. Powołanie biegłego do wytworzenia nowej opinii w sprawie będzie zatem przekroczeniem zakresu rozprawy, gdyż w tym względzie uznać należy – mając przede wszystkim na uwadze fakt, że od opinii biegłych zasadniczo zależy rozstrzygnięcie meritum sprawy – że może dojść do naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania i tryb z art. 233 § 2 winien mieć pierwszeń- BIULETYN SKARBOWY NR 4/2007 5
Page 1 and 2: Biuletyn Skarbowy MINISTERSTWA FINA
Page 3 and 4: OD REDAKCJI Zapobieganie i reagowan
Page 5: SPECJALIŚCI O PODATKACH ORDYNACJA
Page 9 and 10: SPECJALIŚCI O PODATKACH (wprowadzo
Page 11 and 12: SPECJALIŚCI O PODATKACH sprawcy na
Page 13 and 14: SPECJALIŚCI O PODATKACH telefony k
Page 15 and 16: SPECJALIŚCI O PODATKACH Kolejną i
Page 17 and 18: WYJAŚNIENIA ● INTERPRETACJE ●
Page 23 and 24: KRAJOWA INFORMACJA PODATKOWA Krajow
Page 25 and 26: KRAJOWA INFORMACJA PODATKOWA sieci
Page 27 and 28: KRAJOWA INFORMACJA PODATKOWA chodó
Page 29 and 30: KRAJOWA INFORMACJA PODATKOWA Rejest
Page 31 and 32: ORZECZNICTWO SĄDOWE Opodatkowanie
Page 33 and 34: ORZECZNICTWO SĄDOWE decyzji Naczel
Page 35: BIULETYN SKARBOWY MINISTERSTWA FINA

MINISTERSTWA FINANSÃW - Izba Skarbowa w Szczecinie

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

MINISTERSTWA FINANSÃW - Izba Skarbowa w Szczecinie