Kuwekeza katika lugha za Kiafrika na elimu kwa lugha nyingi ni ...

More documents

Recommendations

Info

Yaliyomo Utangulizi: Elimu kwa wote kwa maisha yote katika Afrika yenye lugha nyingi tofauti 4 3 Kuwepo kwa lugha nyingi ni ukweli uliojipambanua Afrika 8 Mapendekezo ya kuwekeza katika lugha za Kiafrika na elimu kwa lugha nyingi 10 Maswali ya msingi kuhusu elimu kwa lugha-mama na lugha nyingi Afrika kusini mwa Sahara 1. Athari za elimu kwa lugha-mama na lugha nyingi katika maendeleo ya kijamii na kiuchumi 2. Uwezekano wa kutumia lugha za Kiafrika katika elimu 3. Jinsi ya kusimamia kwa ufanisi hali halisi ya lugha nyingi katika elimu kwa wote kwa maisha yote 4. Kwa nini kufundisha kwa lugha-mama hunufaisha utendaji wa wanafunzi 5. Aina gani za modeli za lugha zina mafanikio makubwa Afrika 6. Je, elimu kwa lugha-mama na lugha nyingi inawezekana kugharamiwa 7. Je, ni katika mazingira gani wazazi na waalimu huunga mkono elimu kwa lugha-mama Kuwekeza katika lugha za Kiafrika na elimu kwa lugha nyingi ni uamuzi wa kisera Viambatisho Kiambatisho 1: Mwongozo wa kisera wa kuunganisha lugha na tamaduni za Kiafrika katika mifumo ya elimu (ADEA na UIL, 2010) Nyaraka za sera za Afrika Taasisi za Afrika Kiambatisho 2: Kiambatisho 3: Kiambatisho 4: Programu za lugha nyingi/mbili Afrika Kiambatisho 5: Faharasa ya msamiati wa kitaalamu Marejeo 12 15 21 24 27 31 39 45 48 50 50 58 59 61 64 68
Utangulizi Elimu kwa wote kwa maisha yote katika Afrika iliyo na lugha nyingi tofauti 4 Katika karne ya 21, ujifunzaji ni kitovu cha jitihada za dunia ya kisasa za kutaka shughuli za kiuchumi zitumie maarifa. Ujifunzaji ni nyenzo muhimu zinazowawezesha watu binafsi kuwa wazalishaji na watumiaji wa maarifa ya dunia ya leo. Ujifunzaji ni kitu cha msingi kinachowawezesha watu kuwa raia makini na kutimiza matamanio yao wenyewe. Ni nyenzo za ushindani wa kiuchumi na za maendeleo ya kijamii. Ujifunzaji bora haulengi tu kumfanya mtu kuwa mahiri zaidi, kuwa na ujuzi anuwai zaidi na kuwa mzalishaji zaidi, bali hulenga pia kumfanya mtu kulea hali tofautitofauti zilizopo miongoni mwa watu na kuelewa kinagaubaga utamaduni wake na desturi zake, huku akijizoeza kukabiliana na yale asiyoyajua na kuweza kuishi na wengine. Aina hii ya ujifunzaji huhitaji kukuza udadisi na kuthubutu kuwajibika kufanya mambo yanayoweza kuwa ya hatari. Dokezo hili la utetezi linalenga kuonyesha dhima ya msingi ya lugha katika kufanikisha ujifunzaji wa aina hii. Unalenga hasa kufutilia mbali fikra potofu na mkanganyiko uliopo kuhusu lugha za Kiafrika, na unafichua jaribio linalofanywa mara kwa mara la kuzitweza lugha hizi kwa kudai kuwa ni kikwazo katika ujifunzaji. Dokezo hili linatumia matokeo ya utafiti na utendaji kujadili aina ya sera ya lugha katika elimu inayofaa zaidi kwa bara la Afrika. Mada ya lugha katika elimu ni suala ambalo limekuwa likizua mjadala tangu pale nchi zilizotawaliwa na wakoloni barani Afrika, Asia na Amerika Kusini zilipojipatia uhuru kisiasa. Katika chapisho muhimu la mwaka 1953, UNESCO (Shirika la Umoja wa Mataifa la Elimu, Sayansi, na Utamaduni) ilisisitiza umuhimu wa kuelimisha watoto katika lugha zao za kwanza (UNESCO, 1953). Lugha na mawasiliano, pasi na shaka, ndiyo mambo mawili muhimu zaidi katika mchakato wa kujifunza. Taarifa ya The Global Monitoring Report mwaka 2005 (UNESCO, 2004) ilisisitiza ukweli kwamba duniani, uchaguzi wa lugha ya kufundishia na sera ya lugha shuleni ni suala nyeti katika kujifunza kikamilifu. Katika utafiti muhimu kuhusu ubora wa elimu barani Afrika, uliofanywa na Association for the Development of Education in Africa (Shirika la Maendeleo ya Elimu Afrika) (ADEA, 2004), lugha ilijitokeza sana kama mojawapo ya kiamuzi kikuu cha ubora wa elimu. Hata hivyo, miaka zaidi ya 50 tangu kutolewa kwa tamko hilo la kwanza la UNESCO, na licha ya kuwepo kwa utitiri wa vitabu, makala, mapatano, maazimio na mapendekezo mengi kuhusu suala hili, ikiwa ni pamoja na mlolongo wa majaribio kadhaa ya uthibitisho yaliyotumia lugha enyeji katika shughuli za elimu na serikali, nchi nyingi za Kiafrika bado zinaendelea kutumia lugha za wakoloni kama lugha kuu za kufundishia na kuendeshea shughuli za utawala. Afrika ndilo bara pekee ambamo watoto walio wengi huanza shule kwa kutumia lugha ya kigeni. Kote barani Afrika, baadhi ya watu wanaendelea kushikilia dhana kwamba lugha za kimataifa zenye wigo mpana wa mawasiliano (Kiarabu, Kifaransa, Kiingereza,
Page 1 and 2: Kwa nini na kwa namna gani Afrika i
Page 3: maneno safarini jifunze kutokana na
Page 7 and 8: Elimu kwa wote kwa maisha yote kati
Page 9 and 10: Kuwepo kwa lugha nyingi ni ukweli u
Page 11 and 12: Mapendekezo ya kuwekeza katika lugh
Page 13 and 14: Maswali ya msingi kuhusu elimu kwa
Page 15 and 16: mazingira ya karibu na hutumiwa kwa
Page 17 and 18: 1. Athari za elimu kwa lugha-mama n
Page 23 and 24: 2. Uwezekano wa kutumia lugha za Ki
Page 25 and 26: 3. Jinsi ya kusimamia kwa ufanisi h
Page 27 and 28: 3. Jinsi ya kusimamia kwa ufanisi h
Page 29 and 30: 4. Kwa nini kufundisha kwa lugha-ma
Page 31 and 32: 4. Kwa nini kufundisha kwa lugha-ma
Page 33 and 34: 5. Aina gani za modeli za lugha zin
Page 41 and 42: 6. Je, elimu kwa lugha-mama na lugh
Page 47 and 48: 7. Je, ni katika mazingira gani waz
Page 49 and 50: Kuwekeza katika lugha za Kiafrika n
Page 51 and 52: Kiambatisho 1: Mwongozo wa kisera w
Page 53 and 54: Mwongozo wa kisera wa kuunganisha l
Page 55 and 56:
Mwongozo wa kisera wa kuunganisha l
Page 57 and 58:
Mwongozo wa kisera wa kuunganisha l
Page 59 and 60:
Kiambatisho 2: Nyaraka za sera za A
Page 61 and 62:
Taasisi za Afrika Asasi nyingi zisi
Page 63 and 64:
Programu za elimu kwa lugha nyingi/
Page 65 and 66:
Kiambatisho 5: Faharasa ya msamiati
Page 67 and 68:
Faharasa ya msamiati maalumu Elimu
Page 69 and 70:
Marejeo 68 ADEA Secretariat. 2004.
Page 71 and 72:
70 Gadelii, Karl E. 2004. Annotated
Page 73 and 74:
72 Prah, Kwesi. 2005. Language and
Page 75:
Institut de l’unesco pour l’apr
show all

Kuwekeza katika lugha za Kiafrika na elimu kwa lugha nyingi ni ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?