Specjaliści i teoretycy teatru i dramy od długiego czasu wierzą w skuteczność swojejpracy, mając za podstawę zaobserwowane w praktyce reakcje dzieci. Jak dotąd, jednakpraca taka była rzadko badana za pomocą narzędzi naukowych. W projekcie DICE kilkudziesięciuspecjalistów teatru edukacyjnego i dramy z dwunastu krajów – osóbposiadających szeroką i profesjonalną wiedzę, sprzymierzyło siły z naukowcami (psychologamii socjologami), aby zbadać działanie teatru edukacyjnego i dramy. Badaniezostało przeprowadzone przez niezależnych naukowców, z udziałem czterech uniwersytetóww całej Europie. Badaniem objęto rzadką, bardzo dużą grupę dzieci, w liczbieprawie pięciu tysięcy. Projekt trwał dwa lata i dotyczył ponad stu różnych zajęć teatruedukacyjnego i dramy. Brało w nim udział kilkuset pracowników. W n<strong>in</strong>iejszym sprawozdaniudzielimy się wynikami tych badań.Wyniki analiz z przeprowadzonych badań to kilka tysięcy wykresów, jak ten powyżej,a na potrzeby tej książki wybraliśmy te, które najbardziej odzwierciedlają rzeczywistość.Naszym planem jest opublikowanie pełnego zestawu szczegółowych wynikóww następnych latach.Przewodnik CzytelnikaTa książka składa się z czterech części.● Istota projektu (Część A) jest wstępem do szerszej koncepcji: krótko opisuje, czymjest projekt DICE i co rozumiemy przez teatr edukacyjny i dramę, za czym idzie ocenaprojektu w odniesieniu do <strong>in</strong>nych badań, jego znaczenie dla edukacyjnej roli teatruedukacyjnego i dramy oraz jego powiązania z <strong>in</strong>nymi bieżącymi kwestiami politykieuropejskiej. Na końcu znajduje się krótkie wprowadzenie do metodologii badań.● Wyniki (Część B) tematycznie obejmuje kluczowe wyniki przeprowadzonych badańdotyczących wpływu działań edukacyjnego teatru i dramy na poszczególne kompetencje.● Zalecenia (sekcja C) to zalecenia specjalistów w dziedz<strong>in</strong>ie dramy dla kluczowych decydentówwszystkich szczebli, począwszy od dyrektorów szkół po Komisarza KomisjiEuropejskiej (KE). Wszystkie zalecenia wypływają z wyników obszernych badań i sąprzez nie poparte. Bierzemy pod uwagę zalecenia dotyczące trzech poziomów: ogólnezalecenia dla wszystkich kluczowych specjalistów kultury i nauki, konkretne zaleceniadla organów UE oraz konkretne zalecenia dla szczebla krajowego/lokalnego.Te ostatnie są wydawane w kraju i dostosowane do potrzeb lokalnych.● Zasoby (Część D) to bogaty zbiór <strong>in</strong>formacji dla wyraźnie za<strong>in</strong>teresowanych.Oprócz listy członków Konsorcjum DICE znajdują się tam wyjaśnienia najważniejszychpojęć związanych z teatrem edukacyjnym i dramą, istotne zwroty dotyczącebadań oraz skróty. Zawarte tam są również dalsze publikacje, takie jak: książki,czasopisma, strony <strong>in</strong>ternetowe, jak również wcześniejsze badania naukowedotyczące teatru edukacyjnego i dramy.Życzymy Państwu co najmniej tyle <strong>in</strong>spiracji podczas czytania tej książki, ile mieliśmy jejmy podczas przygotowywania jej dla Państwa!Ádám Czibolyprzewodniczący projektu DICE15
A. Istota projektuA.1. Co to jest DICE?DICE („<strong>Drama</strong> <strong>Improves</strong> <strong>Lisbon</strong> <strong>Key</strong> <strong>Competences</strong> <strong>in</strong> Education”) to międzynarodowyprojekt wspierany przez UE. Oprócz <strong>in</strong>nych celów edukacyjnych, ten dwuletni projektpełni funkcję międzykulturowego badania wpływu edukacyjnego teatru i dramy na pięćz ośmiu kompetencji 5 . Badanie zostało przeprowadzone przez dwunastu partnerów(przewodniczący: Węgry, partnerzy: Czechy, Niemcy, Norwegia, Palestyna, Polska,Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowenia, Szwecja i Wielka Brytania). Wszyscy członkowiesą wysoce cenieni w kraju i za granicą oraz reprezentują zróżnicowaną grupę przedstawicielioficjalnych i nieoficjalnych sektorów edukacji. Specjaliści przez długi czaswierzyli w skuteczność swojej pracy, ale jak dotąd rzadko mierzono ją za pomocą narzędz<strong>in</strong>aukowych. W projekcie DICE kilkudziesięciu specjalistów dramy z dwunastukrajów – osób posiadających szeroką i profesjonalną wiedzę, sprzymierzyło siłyz naukowcami (psychologami i socjologami) w celu zbadania wpływu edukacyjnegoteatru i dramy.Cele projektu były następujące:● Wykazać z użyciem międzykulturowych badań ilościowych i jakościowych, że teatredukacyjny i drama to potężne narzędzie do poprawy kluczowych kompetencji.Badania przeprowadzono wśród prawie pięciu tysięcy młodych ludziw wieku 13–16 lat.● Opublikować dokument strategiczny (książkę, którą właśnie Państwo czytacie)oparty na badaniach naukowych i rozpowszechnić go wśród partnerów z branżyedukacji i kultury na poziomach: europejskim, krajowym i lokalnym na całymświecie.● Stworzyć Podręcznik Udokumentowanych Praktyk – publikację na temat stosowaniaw edukacji do kompetencji kluczowych – dla szkół, nauczycielii edukatorów organizacji pozarządowych. Rozpowszechniać ten pakiet na szczeblach:europejskim, krajowym i lokalnym na całym świecie.● Porównać status teatru edukacyjnego i dramy w różnych krajach, za<strong>in</strong>icjowaćprzepływ dobrych praktyk, ekspertów i ich specjalistycznej wiedzy● Przeprowadzić konferencje w większości krajów partnerskich dla rozpowszechnieniawyników projektu. Zorganizować konferencję w Brukseli dla kluczowychliderów UE w dziedz<strong>in</strong>ie sztuki, kultury, edukacji oraz dla młodzieży.Naszą hipotezą było, że teatr edukacyjny i drama ma wpływ na pięć z ośmiu „KluczowychKompetencji Lizbońskich". Zbadaliśmy pięć z ośmiu Kluczowych Kompetencji:1. Porozumiewanie się w języku ojczystym516W dokumencie czasami odnosimy się do Lizbońskich Kompetencji Kluczowych jako do KompetencjiKluczowych.
- Page 5: Prawa autorskieNiniejszy dokument p
- Page 9: 2. Umiejętność uczenia się3. Ko
- Page 19 and 20: Etos, który stanowi podstawę proj
- Page 21 and 22: Z kolei drama nie dotyczy tak bardz
- Page 23 and 24: podstawą bardziej konkretnych umie
- Page 25: adanej ludności oraz najbardziej z
- Page 28 and 29: swoje sprawozdania 27 z okresu 2008
- Page 30 and 31: cztery istotne aspekty badań, o kt
- Page 32 and 33: . dla grup z regularnymi zajęciami
- Page 34 and 35: głównych inicjatorów interakcji,
- Page 36 and 37: Długość trwania zajęć jednoraz
- Page 38 and 39: ●●●●●●dyrektora szkoły
- Page 40 and 41: Tabela 1. Uczniowie, którzy regula
- Page 42 and 43: uczenia się angażuje uczniów do
- Page 44 and 45: przypadek zauważyć można w regul
- Page 46 and 47: RozwiązywanieproblemówRadzenia so
- Page 48 and 49: Wykres13. Różnice między "regula
- Page 50 and 51: Tabela 4. Uczniowie, którzy regula
- Page 52 and 53: Tabela 5. Uczniowie, którzy regula
- Page 54 and 55: dzają na wykonywaniu różnych czy
- Page 56 and 57: Opieka nad młodszym bratem/ młods
- Page 58 and 59: Bardzo się zmieniłem. Zazwyczaj n
- Page 60 and 61:
ŚwiadomośćkulturowaLubi ogląda
- Page 62 and 63:
Ta tradycyjna praktyka stoi w przec
- Page 64 and 65:
Wykres 19. Kolejność i długość
- Page 66 and 67:
3. Jednorazowe zajęcia teatru w ed
- Page 68 and 69:
Uwaga: liczby podane w tabeli są
- Page 70 and 71:
jawia się najczęściej uważa si
- Page 72 and 73:
Za pomocą działań teatru edukacy
- Page 74 and 75:
porównać oferowane rozwiązania t
- Page 76 and 77:
Norwegia Dokonać analizyzagadnień
- Page 78 and 79:
Tabela 15. Główne cele wymienione
- Page 80 and 81:
tym bardziej przekonana do tego by
- Page 82 and 83:
wcześniej w jakichkolwiek zajęcia
- Page 84 and 85:
B.12. Badania jakościowe: Technika
- Page 86 and 87:
ponieważ pozwala na empiryczną na
- Page 88 and 89:
Należy podkreślić, że pytania o
- Page 90 and 91:
waniu problemu, gdzie pełnią rol
- Page 92 and 93:
Wywiad został spisany, a następni
- Page 94 and 95:
i innych w relacji do otoczenia. To
- Page 96 and 97:
CzechyStowarzyszenie na rzecz Kreat
- Page 98 and 99:
2. Prestiż pedagogów teatru i dra
- Page 100 and 101:
4. Sposoby, w jakie krajowa polityk
- Page 102 and 103:
C. ZaleceniaCo ukazują badania na
- Page 104 and 105:
ekspertów w dziedzinie teatru eduk
- Page 106 and 107:
●●●Szkolenie nauczycieli teat
- Page 108:
i dramy oraz nauczycieli innych prz
- Page 111 and 112:
●a ze względu na funkcjonowanie
- Page 113 and 114:
PolskaUniwersytet Gdański powstał
- Page 115 and 116:
CzechyUniwersytet Karola powstał w
- Page 117 and 118:
Adres: Costa da EstradaCruz Quebrad
- Page 119 and 120:
D.2. Więcej odniesień - gdzie mo
- Page 121 and 122:
Europejska Fundacja KulturyEuropejs
- Page 123 and 124:
Międzynarodowe StowarzyszenieTeatr
- Page 125 and 126:
Kontynuacja rozwoju zawodowegoStron
- Page 127 and 128:
(zmiennych niezależnych). Zmienną
- Page 129 and 130:
D.4. Lista dotychczasowych badań n
- Page 131 and 132:
●●Hetland, Lois and Ellen Winne
- Page 133:
D.5. Użyte skrótyCCMPConsiliumDG