Polski Klub Ekologiczny Dwumiesięcznik Okręgu DolnoślÄ skiego

FORUM EKOLOGICZNEFot. 4. Kępa barszczy przy parkingu na osiedlu Różanka,fot. Michał Śliwińskiposesjach i w parkach we Wrocławiu i wsiSiedlec. Możliwe nawet, że jedna z wrocławskichkęp barszczu Mantegazziegopojawiła się w wyniku działania za zgodąarchitekta zieleni podczas budowy kładkiprzy placu Orląt Lwowskich, kiedy barszczemzostała obsadzona wyspa na fosiemiejskiej. Kilka lat temu barszcz pojawiłsię również, jako „ozdoba” Pergoli kołoHali Stulecia. Pomimo tych „sensacji”,barszcz Mantegazziego w aglomeracjiwrocławskiej jest gatunkiem rzadkim.Metody zwalczaniaWystępowanie barszczy w aglomeracjiwrocławskiej na łącznej powierzchni około4,5 ha to sygnał dla władz Wrocławia,Fot. 5. Barszcze przy ścieżce na osiedlu Różanka, fot. Michał Śliwińskiże najwyższy czas rozpocząć skutecznezwalczanie tych roślin. W pierwszej kolejnościw Bielanach Wrocławskich, gdziesetki osobników barszczy, każdego rokuzakwita wokół domów, a jedno z osiedlipowstało na dawnej plantacji tych roślin,bez ich uprzedniego zwalczenia. Drugaw kolejności jest populacja w Siechnicach,gdzie barszcze występują na terenach rekreacyjnychnad Oławą. Niszczyć powinno siętakże osobniki barszczu Sosnowskiego weWrocławiu, aby nie dopuścić do powstaniawiększych skupień tego gatunku. Możnazrozumieć niepowodzenia w zwalczaniutych roślin w XIX i na początku XX w., kiedybiologia barszczy nie była dostateczniepoznana i brakowało odpowiednich technikeliminacji niepożądanych roślin. JednakXXI wiek oferuje nieograniczony dostępdo informacji, odpowiedni poziom technikii źródła finansowania takich praktyk!W wybranych miejscach aglomeracjiwrocławskiej obserwowano już próbyzwalczania barszczy za pomocą koszenia.Po informacji w Gazecie Wrocławskiej,że barszcz występuje przy Pergoli,został tam skoszony na zlecenie UrzęduMiasta. Koszone były również niektórekępy barszczu w Bielanach Wrocławskichi Łanach. Jest to metoda prostai stosunkowo tania, która zmniejsza ryzykopoparzenia się tą rośliną. Zabiegite muszą być jednak powtarzane przezokres wielu lat, gdyż silny system korzeniowybarszczy utrzymuje je przy życiuprzez długi czas, a to podnosi kosztystosowania tejmetody i wydłużaczas zagrożenia tąrośliną. Droższeod koszenia jeststosowanie herbicydów,jednakna terenach miejskichi nadrzecznychjest to zabronione.Poza tym,herbicydy niszczątylko dojrzałe rośliny,natomiastnie działają napojedyncze liściei siewki barszczy. Najlepsze efektydaje wykopanie tej rośliny poprzez podcięciebryły korzeniowej na głębokości10–15 cm. Jest to metoda niebezpiecznaz powodu bezpośredniego kontaktui kosztowna, ze względu na koniecznośćzakupu wysokiej klasy sprzętu ochronnegoi zaangażowanie wykwalifikowanychpracowników. Jednak bezpowrotnieeliminuje to roślinę ze środowiskai z tego względu jest to metoda zalecanaw niemal wszystkich krajach Europy Zachodniej.Po wykopaniu roślin, należy jeizolować od środowiska, aż stracą możliwośćrozsiewania, gdyż nawet po wykopaniu,mogą one jeszcze wytwarzaćkwiaty i nasiona, z których populacjamoże się odrodzić, a nawet rozprzestrzenićpodczas transportu ściętych roślin!Problemem może być również znacznailość biomasy pozyskanej w efekcie wykopaniadużej liczby osobników barszczy.Można ją spalać w kontrolowanychwarunkach lub suszyć i kompostować,a następnie wykorzystywać w celach rolniczychjako nawóz.Mgr Michał ŚliwińskiLiteratura:Dajdok Z., Śliwiński M. 2009. Rośliny inwazyjneDolnego Śląska. – Polski Klub Ekologiczny, OkręgDolnośląski, Wrocław. 63 ss.Krzeszowski J. 2009. Parzy koło pergoli! – GazetaWrocławska, 2 lipca 2009.Nielsen C., Ravn H.P., Nentwig W., Wade M. (red.),2005. The Giant Hogweed Best Practice Manual,Guidelines for the management and control of aninvasive weed in Europe. – Forest and LandscapeDenmark, Hørsholm, 44 pp.Śliwiński M. 2009. Konsekwencje wprowadzenia douprawy Heracleum sosnowskyi Manden. na DolnymŚląsku. – Pam. Puł. 150: 287–292.Śliwiński M. 2010. Parzący problem, czyli rozprzestrzenianiesię Heracleum sosnowskyi i Heracleummantegazzianum we Wrocławiu. – Zeszyty Kół Naukowychnr 2/2010: 17–22.Śliwiński M., Anioł-Kwiatkowska J. 2011. Rozprzestrzenianiesię Heracleum sosnowskyi Manden. i Heracleummantegazzianum Sommier & Levier (Apiaceae)w aglomeracji wrocławskiej. – Bad. Fizj. R. II(B60): 151–163.20ZIELONA PLANETA 5(104)/2012