Kitabxanaşünaslıq və informasiya - Bakı Dövlət Universiteti

KİTABXANAŞÜNASLIQ VƏ İNFORMASİYA№ 3 20101) elektron və çap jurnallarının ayrılmaz kombinasiyası. Belə haldaelektron versiyasınm qiyməti qəsdən ayrılmır. Bu strategiyanı kitabxanalardaha çox dəstəkləyir;2) elektron və çap versiyasmm kombinasiyası. Belə halda elektronversiyamn abunəsi üçün 1 çap vahidinin qiymətinə 10%-dən 20°/o-ə qədərəlavə edilir;3) jurnalın elektron versiyasına ayrıca abunə yazılışı. Belə halda çapversiyasına abunə qiymətindən 90-95% artıq qiymət əlavə edilir. Bu strategiyanəşriyyatlar və abunə agentlikləri tərəfindən bəyənilir, kitabxanalarda isədəstəklənmir;4) kitabxana konsorsiumlarına elektron jurnallara abunə üçün xüsusiqiymətlər müəyyən etməyə calışırlar. Bu istiqamətdə bir neçə ümumi cəhətləriqeyd etmək olar:a) çap versiyasmm qiymətinə əlavələr konsorsiumun üzvlərinə müqavilədəmüəyyən edilmiş əlaqədar jurnalın elektron versiyalarına, bəzən də həminnəşriyyatın bütün elektron publikasiyalarından istifadə hüququ vardır;b) çap versiyasının abunə qiyməti baza qiyməti kimi götürülür, elektronversiyaya 15-20% əlavə edilir;c) müqavilə 3 il müddətinə bağlanılır;d) bəzən konsorsium üzvü olan kitabxariaların sayına münasib olaraqabunə qiymətində güzəştlər edilir;e) bəzən jurnalın elektron versiyasına abunə qiyməti baza qiyməti kimigötürülür və bununla çap versiyasının abunə qiymətində xeyli güzəşt edilir,yəni ancaq alıcının istəyi nəzərə аlınır;5) ayrıca məsələlərlə təchizetmə metodu (metod “плати за просмотр”).Bu metoddan istifadə etdikdə abunə qiyməti 16-20 dollar arasındadəyişir;6) müəyyən jurnal məqaləsinin dərc edilməsi üçün kitabxanadan vəoxuculardan deyil, müəllifdən (müəllifıərdən) pul almaq. Bir sıra naşirlər bumetoddan istifadə edir. Belə halda abunə üçün verilmiş pullardan 15-20%-imüəllifə (müəlliılərə) verilir. Məsələn, 1998-ci ildən buraxılan “New JournalPhysics”in (“Yeni fizika jurnalı”) çapında bu metod tətbiq edilir. Bujurnal ABŞ Fizika İnstitutu və Almaniya Fiziklər Cəmiyyəti tərəfindən nəşredilir.Müəlliflərin sayından asılı olmayaraq 1 məqalənin dərci üçün 500 dollarpul ödənilir. Jurnalın abunəçilərinin sayından asılı olaraq satışdan müəlliflərə10-12% pul ödənilir;7) digər qiymətqoyma metodları da vardır. Məsələn:- müəyyən naşirin bütün jurnallarından əlaqədar mövzuda seçilmişməqalələr toplusuna (paketinə) qoyulan qiymət. Bununla sifarişə uyğun olaraqya elektıon, ya da çap versiyası, yaxud hər iki versiya abunəçiyə verilə bilər;40