Kitabxanaşünaslıq və informasiya - Bakı Dövlət Universiteti

KİTABXANAŞÜNASLIQ VƏ İNFORMASİYA№ 3 2010tində yeni informasiya xidmətinin tətbiqi, həmçinin toplu kataloqların idarəolunması zamanı qüvvələrin birləşdirilməsi, avtoritet normativ verilənlərdənbirgə istifadə, nəşrlərin elektron versiyalarının verlənlər bazasının təşkili,elektron sifariş və göndəriş xidmətlərindən istifadə və s. təmin edir.Korporativ kitabxana-informasiya şəbəkələri kataloqlaşdırma və elektronkataloq yaradılması işində paylanmış və birgə kataloqlaşdırma tətbiqetməklə ədəbiyyatın çoxqat təkrar kalaloqlaşdırılmasının qarşısını alır, əməksərfini minimuma endirir, kataloqlaşdırma əməyindən, maliyyə vəsaitlərindənsəmərəli istifadəni təmin edir. Belə ki, biblioqrafik yazı bir dəfə, ədəbiyyatınbibilioqrafik yazısını ilk dəfə yaradan kitabxana, nəşriyyat və ya kitab ticarətimüəssisələri tərəfindən hazırlanır. Digər kitabxanalar hazır yazıları idxal edirvə tələb olduqda yeni əlavələr etməklə öz elektron kataloquna daxil edir.Başqa sözlə, hər bir kitabxananın və şəbəkənin yekun elektron kataloqukitabxanaların qarşılıqlı yardımı əsasında yaradılır (4, 55).Korporativ kitabxana informasiya şəbəkəsi istifadəçilərə on-line olaraq,şəbəkənin ehtiyatlarından və şəbəkənin digər kitabxana informasiya mərkəzləriilə əlaqəsi olduqda isə digər kitabxana informasiya sistemlərinin informasiyaehtiyatlarından istifadə etməni təmin edir. Bu halda oxucunun informasiyatələbatının ödənilməsi ehtimalı kəskin surətdə artır. Digər tərəfdən xariciölkələrin elektron kataloqlarından istifadə dünyada elmi nəzəriyyələrin elmiyenilikləri izləməyə imkan verir, tədris və elmi axtarışlar üçün çox əhəmiyyətlidir.Bu səbəblərdən korporativ kitabxana informasiya şəbəkəsi informasiyalaşmışcəmiyyətin yaradılmasında əvəzsiz vasitədir.Korporativ kitabxana informasiya şəbəkəsinin proqram təminatı ilk növbədəşəbəkənin məhsuldarlığını, etibarlı fəaliyyətini, kompüter, perferiya,telekommunikasiya qurğularının şəbəkədə işləməsini təmin etməli, beynəlxalqşəbəkə standartlarına cavab verməli, şəbəkənin digər informasiya sistemlərinəinteqrasiyasını təmin etməlidir. Şəbəkədə texnoloji proseslərin yerinə yetirilməsiisə korporativ kitabxana informasiya sistemləri vasitəsilə aparılır.Kitabxana işinin kompüterləşdirilməsinin sadaladığımız prioritet istiqamətlərininhəyata keçirilməsinə konkret hər hansı bir kitabxananın - respublikamızdakitabxana işinin kompüterləşdirilməsi sahəsində öncül yerlərdən birinitutan və bu sahədə müəyyən təcrübəyə malik olan Bakı Dövlət UniversitetininElmi Kitabxanasının timsalında baxaq. Adı çəkilən kitabxananın kompüterləşdirilməsi2000-ci ildə professor Abuzər Xələfovun təşəbbüsü və rəhbərliyiilə yaradılan “Kitabxana işinin kompüterləşdirlməsi” Elmi Tədqiqat Laboratoriyasıtərəfindən həyata keçirildiyindən bu laboratoriyanın kitabxana proseslərininkompüterləşdirilməsidəki prioritet istiqamətlərini nəzərdən keçirək:1. BDU-nun Elmi Kitabxanasının fondunun müasir vəzifələrə uyğunoperativ şəkildə yeniləşməsi, kitabxana proseslərinin avtomatlaşdırılması üçün80