1,05MB - Otwock, UrzÄ d Miasta

16HISTORIAPublikacja na jubileuszZ okazji swojego stulecia, Towarzystwo Przyjaciół Otwocka wydało pełną wersję pracy doktorskiejWitolda Trybowskiego, „Dzieje Otwocka Uzdrowiska”. Opracowanie, mimo że wcześniej nigdy nie wydanedrukiem w całości, stało się kanonicznym źródłem wiedzy na temat historii otwockiej medycynyPraca dr Trybowskiego to od ponad40 lat obowiązkowa pozycja dla badaczydziejów miasta, piszących pracenaukowe oraz dla lokalnych historiografów.To ciągle jedyne, tak wyczerpujące opracowanie,dotyczące przedwojennych otwockichsanatoriów, w którym znaleźć możnadogłębną wiedzę, na temat właściwościmikroklimatu, opisy placówek oraz biogramyblisko 200, pracujących w nich lekarzy.Na ponad 140 stronach „Dziejów…”, czytelnikznajdzie, m.in. szczegółowe informacjena temat 15 działających w okresie międzywojniaotwockich szpitali. To już drugiepodejście TPO, do wydania doktoratu Trybowskiego.Poprzednio, w 1996 roku, nakładem Towarzystwaukazał się jedynie skrót pracy. Teraz,w pełnej wersji, książka ukazała się, dziękiwsparciu finansowemu Miasta Otwocka.„Dzieje Otwocka Uzdrowiska” trafią na rynekjuż w kwietniu.Maciej GągałaTe zakłady budowałyprzedwojenną historięOtwocka Uzdrowiskowego: Sanatorium dr. Geislera – placówkazałożona w 1893 roku. Wcześniej, od 1892roku, funkcjonowała jako Zakład Kąpielowyprzy ul. Otwockiej (obecnie ul. Kościuszki).Po wojnie budynki stanowiły część szpitalaim. Ludwika Waryńskiego, zburzone zostaływ połowie lat 90-tych. Obecnie w tymmiejscu mieści się osiedle mieszkaniowe.Sanatorium Wiśniewskiego – założonew 1905 roku. Początkowo własność MariiChmielewskiej. Mieściło się przy ul. Chopina,róg ul. Otwockiej (Kościuszki), w bezpośrednimsąsiedztwie zakładu dr. Geislera. Przedwybuchem I wojny światowej, przeszłow ręce Stanisława Krzyżanowskiego – ojcaIreny Sendlerowej. Zakład dietetyczno-higieniczny dlaIzraelitów Józefa Przygody - założonyw 1895, w willi przy ul. Warszawskiej 5.Witold Trybowski pisał swoją pracę,pod opieką prof. Stanisława Konopki,w Zakładzie Historii Medycyny AkademiiMedycznej w Warszawie. Obronił ją w 1968 roku,uzyskując tytuł doktora nauk medycznych Sanatorium Ludowe „Leśniczówka”– utworzone przez Warszawskie TowarzystwoPrzeciwgruźlicze w 1912 roku. Sanatorium dla nerwowo chorych„Zofiówka” – utworzone w 1908 roku, przezTowarzystwo Opieki nad Umysłowo i NerwowoChorymi Żydami. Sanatorium Żydowskiego TowarzystwaPrzeciwgruźliczego „Brijus” (Zdrowie)– społeczne sanatorium przeciwgruźlicze,założone w 1909 roku. Po II wojnie stanowiłyczęść sanatorium im. Feliksa Dzierżyńskiego.Obecnie wchodzą w skład Mazowieckiego CentrumLeczenia Chorób Płuc i Gruźlicy. „Haszahefes – Pomoc” – sanatoriumprzeciwgruźlicze Towarzystwa „Brijus” przy ul.Włodzimierskiej (późniejsza Emilii Plater). Powojnie stanowiło część Szpitala Powiatowego. Sanatorium „Marpe” – założonew 1907 roku, przez żydowskie towarzystwoopiekuńcze „Marpe”, w willi przy ul. Świderskiej10. Sanatorium Sejmiku Warszawskiego(Okulicza) – przy ul. Samorządowej. Otwarte1 sierpnia 1929 roku. W uznaniu zasług,oddanych dla jego otwarcia, placówcenadano imię starosty warszawskiego,Stanisława Okulicza. Po wojnie włączono jedo zasobów szpitala powiatowego. W połowielat 60. stanowiło oddział Sanatorium im.L. Waryńskiego. Policyjny Dom Zdrowia – sanatoriumprzeznaczone dla funkcjonariuszy i urzędnikówPolicji Państwowej. Otwarte w marcu1927 roku, przy ul. Moniuszki 4. Sanatorium dr Krukowskiego – zakładleczniczy, należący do spółki lekarskiejKrukowski-Wizel-Higier, powstały w 1908roku, w murowanym budynku, przy ul. Słowackiego.W 1940 roku mieścił się tu oddziałchirurgiczny i położniczo-ginekologicznySzpitala Powiatowego. Obecnie siedziba LOim. J. Słowackiego. Sanatorium Polsko-AmerykańskiegoKomitetu Pomocy Dzieciom – założone1920 r., przy ul. Dworskiej 9 (BolesławaPrusa). Sanatorium „Ostrówek” po wojnieprzemianowano na Sanatorium Młodzieżoweim. Mariana Buczka. Prewentorium Rodziny Wojskowej„Olin” – nazwane tak na cześć jego „matkichrzestnej”, żony marszałka Piłsudskiego,Aleksandry. Po wojnie przemianowane sanatoriumdziecięce im. Juliana Marchlewskiego. Sanatorium m.st. Warszawy – otwartew 1929 roku, przy ul. Reymonta 57.Po wojnie sanatorium im. Feliksa Dzierżyńskiego.Obecnie wchodzi w składMazowieckiego Centrum Leczenia ChoróbPłuc i Gruźlicy. Sanatorium Wojskowe – przy ul. Borowej.Oddane do użytku w 1935 roku. Prawdziwaperła otwockiej architektury sanatoryjnej.Już w chwili oddania go doużytku, uznany został za jeden z najnowocześniejszychi najpiękniejszych szpitaliw Europie. Do metod, stosowanychw sanatorium, wprowadzono wiele nowości- m.in. wybudowano, według pomysłuprof. Ignacego Mościckiego, wytwórnię,mającego pomagać w leczeniu gruźlicyi innych chorób płuc, górskiego powietrzaozonowego, które następnie tłoczone byłodo sal chorych.⊳GAZETA OTWOCKA MARZEC 2012