12.07.2015 Views

DITURIA

DITURIA

DITURIA

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

P R O B L E M E M A T E A M A T I K O R ENga Bardhyl SelimiNumrat kinezëMendoni një numër të plotë nga 1 deri në 26. Pastaj vështroni tabelën e mëposhtme dhethoni vetëm kutitë ku ndodhet ky numër:1 4 710 13 1619 22 252 5 811 14 1720 23 263 4 512 13 1421 22 236 7 815 16 1724 25 269 10 1112 13 1415 16 1718 19 2021 22 2324 25 26Zgjidhje:Unë do t’ju gjej numrin që keni menduar duke arsyetuar si vijon:Nëse numri që menduat është në këtë tabelë, shkruani mënjanë numrin që qëndron nëqoshen e majtë të rreshtit të sipërm. Pastaj mblidhni numrat e shkruar.P.sh. mendova numrin 16. Ky numër gjendet në kutinë e parë lart dhe në kutitë e para dhetë dyta poshtë. Atëherë unë mbledh 1 + 6 + 9 = 16.A mund ta shpjegoni si bazohet kjo?Çdo numër n £ 26 është më i vogël se 27 = 33 . Në sistemin e numërimit me bazë 3, atëmund ta paraqesim në këtë mënyrë:N = (0 ose 1 ose2)*3o + (0 ose 1 ose 2)*31 + (0 ose 1 ose 2)*32Me fjalë të tjera, n = (0 ose 1 ose 2) + (0 ose 3 ose 6) + (0 ose 9 ose 18).Të gjithë numrat që përmbajnë në këtë paraqitje njëshin janë mbledhur në tabelën e parë,ata që përmbajnë dyshin në tabelën e dytë, ata që përmbajnë treshin në tabelën e tretë ekështu me radhë deri te tabela e gjashtë (6 në të katërtën, 9 në të pestën, 18 në tëgjashtën).Prandaj numri n gjendet duke mbledhur numrat që qëndrojnë në qoshen e majtë tësipërme të tabelave ku ai ndodhet.Përgjigje: Është fjala për sistemin e numërimit me bazë 3. Numrat e tabelës nuk janëshkruar në sistemin me bazë 10, por në atë me bazë 3. P.sh. 10 = 1*32 +1*3o. Tjetër, 22 =2*32 +1*31 +1*3o. Në përgjithësi N = (0 ose 1 ose 2) * 3o + ( 0 ose 1 ose 2) * 3 + (0 ose 1ose 2)* 32 .Pra, N= (0 ose 1 ose 2) + (0 ose 3 ose 6) + (0 ose 9 ose 18)Prandaj numrat në çdo kuti kanë diçka të përbashkët: numrat e kutisë së parë kanë nëzbërthimin e tyre shifrën 1, ata të kutisë së dytë shifrën 2, të kutisë së tretë shifrën 3, të sëkatërtës shifrën 6, të së pestës shifrën 9, të së gjashtës shifrën 18.18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!