ordynacja dla miasta krakowa z 1778 roku - Fidkar

§ III. {O kasyjerze i jego powinnościach}Spomiędzy pięciu osób departamentu ekonomicznego ma być przez szlachetnymagistrat obrany a- jeden kasyjer -a , którego powinnością będzie wszystkieprowenta skądkolwiek b pochodzące od egzaktorów 49 odbierać, sub data zapisywać,ekspensa wszystkie porządnie notować, raptularze 50 jako i ekscerpta 51wiernie i należycie trzymać, dozór c- fabryk miejskich -c i wszelkiej ekonomiimieć, któremu pensyja roczna złotych d- polskich pięćset, a ta -d kwartałamiwypłacana być ma.[s. 11]§ IV. {O powiększeniu dochodów, skupowaniu materyjałów,reparacyi, i inwentarzu lonaryi 52 }Tenże departament starać się powinien o powiększenie// dochodów miastabez ekstorsyi 53 ludzi, doglądać, aby czynsze z kamienic, dóbr, kramów, ogrodówregularnie co kwartał wybierane były, aby w wszelkich miasta nieuchronnychreparacyjach, ile być może, ekspensy oszczędzać. Wszelkie materyjały, kiedynajtańsze być mogą, skupować i takowe mieć zawsze od potrzeby, unikającprzepłacania onych w czasie pilnej reparacyi. Ma także nieodwłocznie spisaćinwentarz wszystkich na lonaryi znajdujących się rzeczy, i co któremu służącemuoddane będzie, porządnie zanotować. e- Niemniej będzie mieć baczność, f- żebypisarze bramni i wszy -f scy na cle miejskim będący, wiernie swoje dopełniali obowiązki.Przeto każdemu służącemu, jak się ma sprawować, -e i czego pilnować,reguła ma być przepisana.Dopilnuje także, aby bramni 54 ludziom na targ do miasta przyjeżdżającymi przychodzącym ekstorsyi nie czynili, aby się w bramach znajdowali i przemycea-apodkreślenie innym atramentembna marginesie innym atramentem dopisany podwójnie podkreślony znak: Xc-cpodkreślenie innym atramentemd-djw.e-ewyróżnione na marginesie innym atramentem dopisanym znakiem:f-fpodkreślenie innym atramentem49Egzaktor – poborca podatków, urzędnik pobierający dochody miasta.50Raptularz – księga do odręcznych notatek, zapisywania rzeczy bieżących.51Ekscerpt – wyjątek, wyciąg z pisma. Por. „ekstrakt”, s. 28, przyp. 102.52Lonaria (lunaria, lonheria) lub ekonomia miejska to ówczesny urząd skarbowy. Lonarowie bylito urzędnicy miejscy, którzy zarządzali dochodami i wydatkami miasta. Do ich obowiązków należałom.in. sporządzanie inwentarza własności miejskiej. Niekiedy sprawowali pieczę także nadbudynkami, mostami, drogami, wodociągami.53Ekstrorsyja – wymuszenie, zdzierstwo.54Bramny – strażnik strzegący bramy miejskiej.12