padku Górnoślązaków. Praktycznie Towarzystwo Literacko-Słowiańskiew przeważającej większości zrzeszało Polaków, a przedmiotem,studiów była literatura i historia polska.A więc w roku akademickim 1862/63 wygłoszono 9 odczytów:Jan Zimmermann mówił o dziejach panowania Jana Olbrachtai Aleksandra, Ludwik Mizerski zajmował się Malczewskim i „Marią",Stanisław Mieczkowski Goszczyńskim, Niemczewski sielankamiz czasów zygmuntowskich, zaś Celestyn Milewski przedstawiłstanowisko Słowackiego wobec dziewiętnastego stuleciai Polski, Jan Wygocki i August Tabulski prezentowali postaciZygmunta I i Zygmunta Augusta II. 53W latach następnych (do 1866 roku, kiedy Konstanty Damrotwystąpił ze stowarzyszenia) uczestnicy cotygodniowych zebrańpoznali takie zagadnienia: Brodziński jako ojciec romantyków,pisma Jana Inocentego Patrycego, twórczość Eischylosa, przeglądpoezji rosyjskiej do wystąpienia Puszkina, „Nieboska komedia"Krasińskiego, wpływ starożytności na rozwój literatury polskiejw XVI wieku, poezja polsko-łacińska do Sarbiewskiego, poglądyMochnackiego na „Grażynę" i „Konrada Wallenroda".A z historii ojczystej: panowanie Stanisława Augusta do 1772roku, Sejm Wielki i Targowica, legiony polskie, przebieg reformacjiw Polsce, kampania 1792 roku, Tadeusz Kościuszko, stosunkiekonomiczne w Polsce, konfederacja barska, władza królewskaw Polsce, sprawa polska na Kongresie Wiedeńskim, Jan Sobieskii pomoc dla Austrii, Chmielnicki i bunty kozackie i inne. 54Tadeusz Mikulski w swoim szkicu o Towarzystwie Literacko--Słowiańskim podkreślał, że jak na poziom prac historycznoliterackichsprzed stu laty nawet samo podejmowanie problemuoddziaływania starożytności na literaturę Polski renesansowej,rozwoju poezji rosyjskiej do debiutu Puszkina i nade wszystkorefleksja nad przeszłością krytyki literackiej posiadały walorprecedensu i pionierstwa. 55Kapitalne też znaczenie miało dla przyszłości poety słuchaniewykładów Wojciecha Cybulskiego (w kwietniu 1863 uczęszczałna wykład „O poezji Polaków XVI wieku", a w październikutegoż roku — „O poezji epickiej Słowian"). Na młodym entuzjaścierzeczy polskich nie mogła nie wywrzeć wrażenia postaćbyłego żołnierza powstania listopadowego, więzionego przez wła-
dze carskie i pruskie, działacza Wiosny Ludów i uczestnikazjazdu słowiańskiego' w Pradze. 56Profesor języka i literatur słowiańskichwe wszystkim, co* mówił albo pisał, był nie tylko filologiemi erudytą, lecz głównie obywatelem i patriotą. 57Jegozasługą największą okazało się przygotowanie gruntu dla kultuJuliusza Słowackiego, brorfił go przed pomówieniami współczesnychi uważał za jednego z najlepszych poetów. W tej dziedzinieoddziałał skutecznie m. in. na Antoniego Małeckiego',którego książka o Słowackim miała za niedługo otworzyć nowąkartę w stosunku społeczeństwa do twórcy ^Beniowskiego".Wojciech Cybulski z talentem i bardzo osobiście analizowałpoezję powstania listopadowego (Słowacki, Pol, Goszczyński,Garczyński, Gaszyński, Suchodolski itd.). 58Widać przekonująco, że Konstanty Damrot pobierał naukiw środowisku nie prowincjonalnym 1 i nie peryferyjnym, aleprzeciwnie, nadającym ton w niektórych wypadkach. Czytał tosamo, co inni polscy studenci w tamtych latach, wraz z całympokoleniem, przygotowującym się do rozpoczęcia walki zbrojnejz zaborcami, nawiązywał do tradycji artystycznych, filozoficznychi narodowych literatury po powstaniu listopadowym,z przeszłości kraju były mu najbliższe przede wszystkim okresykulturalnej i politycznej potęgi lub najmniej w czasie oddaloneprzykłady walk narodowowyzwoleńczych. W jego kulturze literackiejnie ma tak charakterystycznego dla innych przedstawicieliśląskiej inteligencji — starszych od niego czy nawet rówieśników— opóźnienia w porównaniu z rozwojem kultury ogólnopolskiej.W maju 1864 roku przerwał studia filologiczne i przeniósłsię na wydział teologiczny. Taka decyzja, jak się zdaje, byłacałkowitym zaskoczeniem dla otoczenia. Wiemy przecież,; żepoczątkujący poeta odznaczał się żywymi zainteresowaniami pedagogicznymii marzył o karierze nauczyciela szkoły średniej. Zaścała jego późniejsza twórczość literacka i postawa politycznapotwierdzają tylko opinię, jakoby był umysłem i charakterembardzo świeckim, dalekim od teologii. Ale przyczyny tego krokusą wiadome i piszącego dosyć dziwi bezradność dotychczasowychbiografów Damrota, którzy raczej woleli przemilczeć znane dokumenty,aniżeli, napisać prawdę, pozornie tylko żenującą.
- Page 2 and 3: J a c e kK a j t o c hKONSTANTYDAMR
- Page 4 and 5: Obwolutę i okładkę projektowałH
- Page 6 and 7: larnych broszurach Emila Szramka i
- Page 8 and 9: a od pierwszej chwili, już przy tr
- Page 10 and 11: stronne, jeżeli rozpatrujemy je z
- Page 12 and 13: na takie epizody z życiorysu i dzi
- Page 14 and 15: nas mężem opatrznościowym i czł
- Page 16 and 17: mek — wszystkie towarzystwa polsk
- Page 18 and 19: czyźnie — rozwijają ciągle ży
- Page 20 and 21: Karolina z Jiittnerów pochodziła
- Page 22 and 23: dzie dla sierot i uczęszczał do -
- Page 24 and 25: z dwóch możliwych karier, nauczyc
- Page 26 and 27: Im Stefan Pawlicki, przyszły profe
- Page 30 and 31: Otóż przyczyny były najmniej dwi
- Page 32 and 33: naszemu żądaniu, aby »Gwiazdkę
- Page 34 and 35: pasterską: pomagał ks. Weinholdow
- Page 36 and 37: wianiu interesów kościoła ponad
- Page 38 and 39: jej mocy"), a zataja swoje nazwisko
- Page 40 and 41: manifestowania patriotycznej postaw
- Page 42 and 43: szych stosunkach nie daje rezultat
- Page 44 and 45: Es tut mir lang'schon weh',Dass ich
- Page 46 and 47: Jeszcze i takich niemało na świec
- Page 48 and 49: zeczy przecież tamto pokolenie nie
- Page 50 and 51: dział się za zbrojną próbą odz
- Page 52 and 53: Widzę! widzę! — kończył unies
- Page 54 and 55: Rychłoli gwiazdy zaćmią ciemne c
- Page 56 and 57: Zabrał nas wróg, rwą ogniwa,Jaki
- Page 58 and 59: W tym miejscu godzi się powiedzie
- Page 60 and 61: szerzej jednak_nie rozwijał, a w d
- Page 62 and 63: pieśni ludowej zauważał, że sym
- Page 64 and 65: W historycznoliterackich rozważani
- Page 66 and 67: Utwory prozą1W Gdańsku w 1886 rok
- Page 68 and 69: nowymi podziałami, przemianą nazw
- Page 70 and 71: jacy obyczajowość rybacką i port
- Page 72 and 73: się rządzą zwierzęta drapieżne
- Page 74 and 75: -oświatowego i ekonomicznego — w
- Page 76 and 77: wszystkim do badaczy niemieckich, k
- Page 78 and 79:
gicznej i kaznodziejskiej pisarza.
- Page 80 and 81:
Wiersze ostatnie1Po przejściu na e
- Page 82 and 83:
Zaciemnił tu miejsca, gdzie expres
- Page 84 and 85:
I na swój przekabacili,Przestroili
- Page 86 and 87:
tetów, cżułostkowych zdrobnień
- Page 88 and 89:
Z tych samych przyczyn w dziesiąte
- Page 90 and 91:
zjawiska, chociaż w gruncie rzeczy
- Page 92 and 93:
pruskimi oraz ironiczna ocena rzecz
- Page 94 and 95:
Twoja piękność tajemniczaSerce a
- Page 96 and 97:
Przypisy1. Ks. Szramek: Ks. Konstan
- Page 98 and 99:
43. Tamże, s. 157-44. Tamże, s 18
- Page 100 and 101:
91. List K. Damrota do A. Napierals
- Page 102 and 103:
128. Wszystkie przytoczenia z Z niw
- Page 104 and 105:
Beiträge zur schlesischen Geschich
- Page 106 and 107:
MijeK KaumoxKOHCTAHTBIJAMPOTKparKoe
- Page 108 and 109:
wrote his third and most valuable w
- Page 110 and 111:
Pommerns ein und polemisiert mit de
- Page 112 and 113:
Konstanty Damrot w sile wieku
- Page 114 and 115:
*. "'J•» W I A 1 E K ,f-- U "/ U
- Page 116 and 117:
:laś-'x^^^1' : - ;:; : :: '>'V ::
- Page 118 and 119:
OrtsnamenSchlesiens,ihre Entstehung
- Page 120 and 121:
I NIWY SLAZKWIERSZEP Z E S L A W AJ
- Page 122 and 123:
Uczestnicy -polskiej manifestacji w