TÜRKİYE ÖZEL OKULLAR DERNEĞİ OKUL ve EĞİTİM

TÖZOK
Bir başka ifadeyle yeni yönetim düşüncesi, 1980’den sonra ekonomik ve yönetsel
sistemin yapı ve faaliyetlerindeki değişimi yorumlayan, yönlendiren ve geleneksel
yönetim düşüncesine alternatif olarak ortaya çıkan ve onun yerini büyük ölçüde alan
bir yaklaşımdır (Eryılmaz, 20103, s.27). Dolayısıyla yeni yönetim düşüncesine
paralel olarak birazda zorlayıcı etkisiyle eğitim örgütleri de kendilerini geliştirmek
zorunda kalmışlardır.
Toplam kalite yönetimi, stratejik yönetim, performans yönetimi, piyasa mekanizmalarını
ve rekabeti önemseme gibi anlayışlar özel sektörde yaygınlaştığı kadar kamu sektöründe
de yaygınlaşmıştır. Dolayısıyla bu ve benzeri yaklaşımların okul sistemlerini/
örgütlerini de etkilediği, yeni mevzuatların ve uygulamaların yapıldığı görülmekte ve
bu anlayışlar kapsamında okullar‘’ sürekli gelişen/gelişmesi gereken’’ örgütler olarak
düşünülmektedir.
‘’Toplumsal gelişmedeki hız tüm kurumlarda olduğu gibi eğitim kurumlarında da
değişmeyi, sürekli yenileşmeyi ve kaliteli olma olgusunu beraberinde getirir. Modernizm
daha çok klâsik liberal kuram ile açıklanırken, küreselleşme neo-liberal kuram
çerçevesinde açıklanmak istenir. Devletin, refah devletinden kalan görevleri bu
bağlamda yeniden düzenlenmek istenir. Neo-liberal model çerçevesinde kamu
yönetimine ilişkin yeni yönetim modeli New Public Management [=yeni kamu
yönetimi]dir. Eğitim sistemi de bu çerçeve içinde düşünülür ve bu sistemin kalitesinin
iyileştirilmesinin aracı da eğitimde toplam kalite yönetimi modeli olarak sunulur’’
(Hesapçıoğlu, 2003, s.148).
M. Hesapçıoğlu (2003, s.155)’na göre yeni yönetim anlayışının anahtar kavramı
‘etkililik’/‘verimlilik’dir. ‘’Bilgi toplumunun okulu/eğitimi, etkili okul/etkili eğitimdir. Dış
değişim bağlamında örgütsel değişimin bir aracı olarak, yani etkili okulu/etkili eğitimi
gerçekleştirmenin araçları olarak toplam kalite yönetimi anlayışı geliştirilmiştir.’’
Toplumsal gelişmeler, her alanda oldu gibi eğitim alanında da önemli değişme ve
gelişmelere neden olabilmektedir. Bu değişim ve gelişim, eğitim programları ve program
geliştirme alanını öncelikle etkilemekte, toplumun temel yapı ve ihtiyaçlarına uygun
eğitim programlarını da zorunlu kılmaktadır. Eğitim sistemindeki yenilikler ve
değişiklikler, eğitim sisteminin temel yapı taşları olan eğitim programlarını doğrudan
etkiler. Bilgi toplumu eğitim programları da, bilgi toplumunun özelliklerine uygun
olmak durumundadır.
Ayrıca, okul geliştirmeye katkı yapan çalışmalar olarak; Okula Dayalı Yönetim,
Öğrenen Okul, Örgütsel Değişme ve Yenileşme, Etkili Okul Oluşturma, Stratejik
Plânlama, Katma Değerli Model çalışmaları görülmektedir.
Toplumun ve okulların gelişimi, kaçınılmaz bir şekilde gelişim ve ilerleme için bir
fırsattır. Okul mevcut halini sürdürürse ilerleyemez; ya gelişecek, ya da mevcut halini
koruyacak, yani aslında gerileyecektir. Çünkü okul gelişimi, temel olarak bireylerin
252 Okul ve Eğitim