lakmuang_305
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว<br />
ตอนที ่ ๗<br />
พระราชดำริในการปกครอง<br />
บ้านเมือง<br />
ด้านสังคม : การสร้างคน<br />
สร้างชาติ<br />
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า<br />
เจ้าอยู่หัวทรงมีความรักราษฎรประดุจบิดา<br />
รักบุตร ดังที่มีพระราชดำรัสต่อชาวเมือง<br />
ตราด ในคราวที่ชาวเมืองตราดจัดการรับ<br />
เสด็จเมื่อพระองค์เสด็จพระราชดำเนิน<br />
กลับจากยุโรปครั้งที่ ๒ ความตอนหนึ่งว่า<br />
“...ซึ่งเจ้าทั้งหลายคิดเห็นว่า เรา<br />
เหมือนบิดาซึ่งพลัดพรากจากบุตรจึงรีบมา<br />
หานั้น เป็นความคิดอันถูกต้องแท้ ขอให้<br />
เชื่ออยู่ในใจเสมอไปในเบื้องหน้าดังเช่นคิด<br />
เห็นในครั้งนี้ ว่าเราคงจะเป็นเหมือนบิดา<br />
ของเจ้าเสมอตลอดไป ย่อมยินดีด้วยใน<br />
เวลามีความสุขและจะช่วยปลดเปลื้อง<br />
อันตรายในเวลามีภัยได้ทุกข์...”<br />
ในเมื่อเป็นความรักของบิดาที่มีต่อ<br />
บุตรจึงเป็นความรักที่มีแต่ให้พระองค์ย่อม<br />
ทรงยินดีเมื่อบุตรคือราษฎรมีความสุข<br />
ขณะเดียวกันก็พร้อมที่จะช่วยปลดเปลื้อง<br />
ทุกข์ภัยอันตรายใดๆ ให้พ้นจากบุตรคือ<br />
ราษฎรของพระองค์เสมอ ด้วยเหตุนี้จึงนำ<br />
ไปสู่พระราชกรณียกิจที่จะช่วย “ปลดเปลื้อง”<br />
ให้ราษฎรพ้นพันธนาการแห่งความเป็น<br />
ไพร่และทาสซึ่งไม่มีอิสระในชีวิตและ<br />
ทรัพย์สินสู่การเป็น “พลเมือง” ผู้เป็นอิสรชน<br />
ตามแบบนานาอารยประเทศ<br />
ปัจจัยสำคัญยิ่งประการหนึ่งที่ทำให้<br />
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว<br />
มีพระราชดำริเกี่ยวกับราษฎรผู้เป็นไพร่<br />
และทาสดังกล่าว รวมทั้งการประกอบ<br />
พระราชกรณียกิจเพื่อสร้างคนสร้างชาติ ก็<br />
คือ “กระบวนการเรียนรู้” ที่ทรงได้รับจาก<br />
สมเด็จพระบรมชนกนาถตั้งแต่ยังทรงพระ<br />
เยาว์เช่นเดียวกับเรื่องอื่นๆ ดังกล่าวมาแล้ว<br />
ในเรื่องราษฎร หรือที่บางครั้งทรงเรียกว่า<br />
สำนักพัฒนาระบบราชการกลาโหม<br />
ประชาชนหรืออาณาประชาราษฎร์นั้น<br />
พระองค์ได้ทรงดำเนินการเปรียบเสมือน<br />
ทรงสืบทอด “เจตนารมณ์” ของสมเด็จ<br />
พระบรมชนกนาถที่จะทำให้ราษฎรมีสิทธิ<br />
เสรีภาพ มีความเป็นอิสระและปลอดภัยใน<br />
การดำเนินชีวิตและการประกอบอาชีพ<br />
ตลอดจนมีโอกาสในการรับรู้ข้อมูลข่าวสาร<br />
โดยเริ่มจากกระบวนการเรียนรู้ในด้านการ<br />
ศึกษา เพื่อเป็น “พลเมือง” ของประเทศ<br />
ต่อไป ดังจะเห็นได้ว่าทรงเอาพระราช<br />
หฤทัยใส่ดูแลทุกข์สุขของราษฎรตามที่<br />
ต่างๆ ด้วยการเสด็จประพาสต้นซึ่งเป็นการ<br />
เสด็จส่วนพระองค์ “เจริญรอย” ตามที่<br />
สมเด็จพระบรมชนกนาถได้ทรงปฏิบัติมา<br />
แล้ว ผลจากการเสด็จประพาสต้นนี้เอง<br />
ทำให้ทรงรับรู้ชีวิตความเป็นอยู่ที่แท้จริง<br />
ของราษฎร นำไปสู่หนทางที่จะทรงช่วย<br />
แก้ไขปัญหา และปลดเปลื้องพันธนาการ<br />
ของความเป็นไพร่และทาสของราษฎรไทย<br />
8<br />
สำนักพัฒนาระบบราชการกลาโหม
Change language