Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
öýðãèéí ºäºð òóòìûí òîãòìîë ¿éë àæèëëàãàà áîëæ, ò¿¿íä çºâõºí åâðåé,<br />
áîëüøåâèê ¿çýëòýé îðîñóóä òºäèéã¿é ìîíãîë÷óóä ÷ ºðòºõ áîëæýý. Á¿òýí<br />
õî¸ð æèëèéí òóðø õÿòàä öýðãèéí äýýðýì òîíóóëä òóéëäàæ ÿäàðñàí Ìîíãîë<br />
îðíûã Óíãåðí ººðèéí äýãëýì, äàé÷èëãàà àëáàäëàãà, ñ¿ðä¿¿ëãýýðýý ¿íýõýýð<br />
çóòðààæýý. Íèéñëýë Õ¿ðýýíýýñ öààøëàõ òóñàì öàãààíòíóóä á¿ëýã äýýðýì÷èä<br />
áîëîí õóâèð÷, áýë÷ýýð óñûã ñ¿éòãýí, æèíãèéí öóâààã äýýðýìäýæ áàéâ. Îëîí<br />
çóóí ýð÷¿¿äèéã öýðýãòýý äàé÷ëàõ, ýìýãòýé÷¿¿äýýð öýðãèéí õóâöàñ õýðýãëýë<br />
î¸óëàõ çýðãýýð ìîíãîë÷óóäûã äàðëàí çîâîîæ áàéñàí íü Ìîíãîëûí ýðõ<br />
áàðèã÷èäàä ÷ íýãýí àäèë äàðàìòòàé áàéâ.<br />
Óíãåðíû äýãëýì Ìîíãîëä òîãòñîíîîð òóñ îðíû áàðóóí áà óìàðä õèë,<br />
ç¿¿í òàëààð öàãààíòíû ç¿ñýí ç¿éëèéí õýñýã á¿ëã¿¿ä Ẻãíºð÷ ýõëýâ. Ýíý<br />
¿åä Õºâñãºë íóóðûí îð÷èìä Êàçàãðàíäûí òóñãàé áðèãàä, À. Øóáèíû àíãè,<br />
Óëèàñòàéä Êàçàíöåâèéí îòðÿä, Âàíäàíîâ, Øòåéí íàðûí á¿ëýã, Óðèàíõàéí<br />
õÿçãààðò Êàéãîðîäîâûí áðèãàä, Õýðëýí Îíîíãèéí ñàâ ãàçàðò Òóâàíîâ, Î÷èðîâ<br />
íàðûí á¿ëýã, íèéò 2300-2500 îð÷èì öàãààíòàí áàéæ Óíãåðíòýé íýãäýõ, õ¿÷èí<br />
õàâñðàõûã çîðüæ áàéëàà. ×óõàì ýíý ¿åýñ Óíãåðíû öýðýã äàéíû áýëòãýë èëò<br />
ýð÷èìæèâ. Òýðýýð Ìîíãîë íóòàãò öºìðºí îðñîí öàãààñàà ìîíãîë÷óóäûã<br />
öýðýãòýý ýëñ¿¿ëæ áàéñàí áºãººä Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí ãàçðûã äàõèí<br />
áîñãîìîãö ò¿¿ãýýð äàìæóóëàí äàé÷èëãàà ÿâóóëàõ áîëæýý.<br />
Ìîíãîëûí ýðõ áàðèã÷èä ÷ Óíãåðíû òóøààë, Áîãä ãýãýýíèé ë¿íäýíã<br />
áèåë¿¿ëæ, Ò¿øýýò õàí, Ñýöýí õàí, Øàâü ãóðâàí ãàçðààñ òóñ á¿ð íýã ìÿíãàí<br />
öýðýã òàòàõààð òîãòñîí áºãººä çºâõºí Ò¿øýýò õàí àéìãèéí 20 õîøóóíààñ 1400<br />
öýðýã òàòàí äàé÷èëæ, Òîñîí, Çààìàð, Õ¿é çýðýã ãàçàð ñóóëãàí áýëòãýæýý.<br />
1921 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 14-íä Óíãåðíýýñ 19-45 íàñíû áóðèàäóóäûã<br />
ººðèéí öýðýãò òàòàõ òóøààë ãàðãàæ, ¿ë äàãàãñäûã õàòóó øèð¿¿íýýð çàëõààí<br />
öýýðë¿¿ëýõýýð çààæýý. Ýíý á¿õíèé ä¿íä òýðáýýð ìîíãîë÷óóäààð öýðãèéí<br />
õ¿÷èéã çóçààòãàõ çîðèëãîäîî õ¿ð÷ ÷àäñàí áºãººä 1921 îíû äóíä ¿åèéã õ¿ðòýë<br />
Óíãåðíû óäèðäëàãàä Ëóâñàíöýâýýí òýðã¿¿í, Ñóíäóé ã¿í, Áàëæèííÿì ã¿í, Áàÿð<br />
ã¿í, áýéñ Äóãàðæàâ, Íàéäàí âàí, Äàðü ýõ ëàì, ò¿øìýë Ãýëýã-¨íäîí íàðûí<br />
4000-ààä ìîíãîë öýðýã çàõèðàãäàæ ÿâæýý. Õýñýã á¿ëãýýðýý öàãààí öýðýãò<br />
íýãäýí íèéëýãñýä ÷ ìºí öººíã¿é áàéâ. Ýíý ¿åä Óíãåðíû øàõàëò òóøààëààð<br />
Õàòàíáààòàð Ñ.Ìàãñàðæàâûã áàðóóí õî¸ð àéìãèéí öýðãèéã äàé÷ëàí çàõèðàõ<br />
ñàéäààð, ã¿í Ë.Ãîìáî-Èäøèíã ç¿¿í õÿçãààðûí ñàéäààð òóñ òóñ òîìèëîí<br />
èëãýýæýý.<br />
Èéíõ¿¿ öàã ¿å, ¿éë ÿâäàë, íºõöºë áàéäëûí íºëººãººð ìîíãîë÷óóäûí<br />
çàðèì íýã íü áàðîí Óíãåðíä õ¿÷èí ç¿òãýõ áîëæýý. Ìîíãîëûí àâòîíîìèòèéã<br />
óñòãàñàí õÿòàä öýðãèéã õººí çàéëóóëàõàä Óíãåðí òîäîðõîé ¿¿ðýã ã¿éöýòãýñýí<br />
õýäèé ÷ ò¿¿íèé öààøäûí çîðèëãî, ¿éë àæèëëàãàà, íýí ÿëàíãóÿà ìîíãîë÷óóäûã<br />
ººðòºº òàòàõ áîäëîãî íü ýðõ ÷ºëººíèé òýìöýë, ¿íäýñíèé ýâ íýãäëèéã õàãàëãàí<br />
áóòàðãàæ, ìîíãîë÷óóäûã ººð õîîðîíä íü òýìöýëä¿¿ëýõ õîð óðøèãòàé áàéâ.<br />
Óíãåðíû ¿íýí í¿¿ð öàðàéã ìîíãîë÷óóä òóí óäàëã¿é îéëãîæ ýõýëæýý.<br />
Ìîíãîëûí òºð, øàøíû òýðã¿¿í Áîãä ãýãýýí áà Óíãåðíû õîîðîíäûí õàðüöààíä<br />
àí öàâ ãàð÷, Áîãäîîñ Óíãåðíû ¿éë àæèëëàãààíä èõýýõýí áîëãîîìæòîé õàíäàõ<br />
218
Change language