Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Áàñ Õààíò Îðîñûí êîíñóëóóäàä Ìîíãîëûí ôåîäàëóóä ýëäýâ òºðëèéí<br />
òóñëàìæ äýìæëýãèéã ¿ç¿¿ëäýã áàéâ. Àâòîíîìèò Ìîíãîëûí Çàñãèéí ãàçàð<br />
Ìîíãîë äàõü Îðîñûí õàðãèñ ýòãýýä¿¿äòýé óëàì îéðòîí äîòíîøèæ, òóñ îðîíä<br />
Îêòÿáðèéí õóâüñãàëûí íºëºº äýëãýð¿¿ëýõã¿é áàéõ àðãà õýìæýý àâ÷ áàéâ.<br />
1913 îíîîñ ýõëýí Ýðõ¿¿ õîòîä ñóðàëöàæ áàéñàí ìîíãîë ñóðàã÷äûã 1917 îíä<br />
ãýäðýã òàòàí èð¿¿ëæýý. 31<br />
Õààíò îðîñûí êîíñóëóóä áà àâòîíîìèò ìîíãîëûí çàñãèéí ãàçàð íü Ǻâëºëò<br />
îðîñ óëñ áà Ìîíãîë îðíû õîîðîíä ÿìàð íýãýí õàðèëöàà òîãòîîëãîõã¿éã àëü<br />
áîëîõîîð õè÷ýýæ áàéâ. Ǻâëºëò Çàñàãò ¿ã äóóã¿é çàõèðàãäàæ, ò¿¿íèé óëñ<br />
òºðèéí áîäëîãûã áèåë¿¿ë ãýñýí Ǻâëºëò Îðîñûí ãàäààä õýðãèéí Àðäûí<br />
Êîìèññàðèàòûí çààëòûã (öàõèëãààí óòñûã) Îðëîâ 1917 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí<br />
25-íä õ¿ëýýí àâ÷ýý. Ãýâ÷ Îðîñ õààíò äýãëýì óäàõã¿é áóöàí òîãòîíî ãýæ<br />
íàéäàæ áàéñàí òóë óóë öàõèëãààí óòñàíä õàðèó ºãººã¿é ãýæ Îðëîâ ººðºº ÷<br />
íýãýí çàõèàíäàà áè÷èæ áàéâ.<br />
Ǻâëºëò Çàñãèéí ãàçàð, Õààíò Îðîñîîñ Ìîíãîë áà áóñàä îðîíòîé<br />
áàéãóóëñàí ýðõ òýãø áóñ á¿õ ãýðýý õýëýëöýýðèéã 32 õ¿÷èíã¿é áîëãîñîí<br />
áà Ìîíãîëûí àðä ò¿ìýí ýðõ ÷ºëººãºº îëæ àâàõ ýðõòýéí òóõàé ººðèéí<br />
øèéäâýð¿¿äèéã Ìîíãîëûí àðä ò¿ìíèé ñîíîðò õ¿ðãýõèéí òóëä á¿õ àðãà<br />
õýìæýýã öóöàëòã¿é àâñààð áàéâ. Ãàäààä õýðãèéí àðäûí êîìèññàðèàòûí ò¿ð<br />
îðëîã÷ Ã.Â.×è÷åðèí Ìîíãîëûí Ãàäààä ßâäëûí ßàìàíä äîð äóðäñàí àãóóëãà<br />
á¿õèé öàõèëãààí óòñûã 1918 îíû 3 äóãààð ñàðä èð¿¿ëæýý. Ò¿¿íä ºã¿¿ëñýí íü<br />
“Ãàäààä Ìîíãîëûí Ãàäààä ßâäëûí ßàì ººðèéí Çàñãèéí ãàçàðòàà óëàìæëàí<br />
ìýäýãäýõèéã Ãàäààä õýðãèéí Àðäûí Êîìèññàðèàòàä õ¿ñýõ ¿¿íä, Îðîñûí<br />
õóó÷èí äýãëýìèéã Ìîíãîëä òºëººëæ áàéñàí äèïëîìàò áà êîíñóëûí àæèëòàí<br />
íàð òóøààëààñàà îãöðîãäñîí òóë 33 ... ÿìàð ÷ ýðõ ìýäýëã¿é áºãººä óëñààñ<br />
óðâàã÷, ãýìò õýðýãòýí ãýæ òîîöîãäñîí õ¿ì¿¿ñòýé, Ìîíãîëûí Çàñãèéí ãàçàð<br />
õàðèëöàõã¿é áàéõ ãýæ áèä èòãýæ áàéíà. Òýäíèéã äýìæèõ íü Îðîñûí äîòîîä<br />
õýðýãò îðîëöîæ áàéãàà õýðýã ãýæ áèä ¿çýõ áîëíî. Ýä¿ãýý áèä äîð äóðäñàí<br />
êîíñóëûí òºëººëºã÷äèéã øèíýýð òîìèëñîí, ¿¿íä: Õ¿ðýýíä Âàñèëüåâ,<br />
×óãó÷àêò Ãîëèí íàð áîëíî. Õèëèéí õàðèëöààíû òàëààð òóñãàé òºëººëºã÷èéã<br />
áèä Ñèáèðüò óäàõã¿é òîìèëîõ áîëíî” 34 . Èéìä òýäýíòýé Îðîñûí õóóëü ¸ñíû<br />
òºëººëºã÷èéí õóâüä á¿õ àñóóäëààð õàðèëöàæ áàéõûã õ¿ñíý ãýæýý.<br />
Ìîíãîëûí Çàñãèéí ãàçàð õóó÷èí Õààíò Çàñãèéí êîíñóëûí ÿòãàëãààð<br />
Ǻâëºëò Çàñãèéí ãàçðûí äýýð äóðäñàí ñàíàëûã ¿ë õýðýãñýí õºñºðä¿¿ëýí<br />
ºíãºð¿¿ëæýý. Õàðèí ÷ Îðîñûí õóó÷èí êîíñóëóóäûã àëáàí ¸ñíû òºëººëºã÷èä<br />
ãýæ ¿çýæ áàéõûã Ìîíãîëûí Çàñãèéí ãàçàð îðîí íóòãèéí çàñàã çàõèðãààíû<br />
áàéãóóëëàãóóäàä îíöëîí ìýäýãäýæ áàéâ. 35 Ìîíãîëûí Çàñãèéí ãàçðûí òèéì<br />
õàðãèñ ¿éë àæèëëàãàà íü óëñ îðíû áàéäëûã öààøèä óëàì äîðîéòóóëæ,<br />
31<br />
ÁÍÌÀÓ-ûí ÓÒÒÀ (Óëñûí ò¿¿õèéí òºâ àðõèâ. àíãè 1. á¿ëýã 35. á¿ñ 80).<br />
32<br />
ÖÃÀÎÐ ÑÑÑÐ. ô. 200. ÎÏ 7, ä 89, ë 26-70.<br />
33<br />
Ãàäààä îðíóóäàä ñóóæ áàéñàí Õààíò Çàñãèéí äèïëîìàò òºëººëºã÷èä íü Ǻâëºëò Îðîñûã òºëººëºõ<br />
ýðõã¿éã Ǻâëºëò Çàñãèéí ãàçàð 1919 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 22-íä òóíõàãëàñàí þì.<br />
34<br />
ÓÒÒÀ. Àâòîíîìèéí ñàí. 3 äóãààð äàíñ., 2227.<br />
35<br />
ÓÒÒÀ. Àâòîíîìèéí ñàí. 4 ä¿ãýýð äàíñ., 2227.<br />
67
Change language