Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ã¿íýýñ îðóóëñàí çàõèäàë òóñ òóñ áàéæýý. 72<br />
Ìîíãîëûí ëàì, íî¸äûí íýðèéí ºìíººñ áè÷ñýí ýíý çàõèäàëä Õààíò Îðîñ<br />
óëñûí äýìæëýãýýð áàéãóóëæ, 1919 îíä Õÿòàäûí ãàìèí öýðãèéí óñòãàñàí<br />
àâòîíîìèéí òóõàé òîäîðõîé ºã¿¿ëæýý. Çàõèäàë áè÷ãèéí á¿õ àãóóëãà íü<br />
õóâüñãàëò á¿ëãèéí çîðèëòîîñ èë¿¿ ãîëëîí ãóðâàí óëñûí õýëýëöýýðèéí äàãóó<br />
àâòîíîìèéã ñýðãýýí áàéãóóëàõ ãýñýí ôåîäàë àíãèéí çîðèëãûã òóñãàæýý.<br />
Òèéì ÷ ó÷ðààñ Ìîíãîëûí ôåîäàëóóä àâòîíîìèòûã ñýðãýýõýýñ õàëüñàí<br />
õóâüñãàëò ÷àíàðòàé àñóóäëûã ¿ë çºâøººðºí ýñýðã¿¿öýæ áàéæýý. Æèøýýëáýë:<br />
Áàðîí Óíãåðíû ñýðãýýí áîñãîñîí õýìýýõ Õ¿ðýýíèé Çàñãèéí ãàçðààñ àðäûí<br />
õóâüñãàëò Ò¿ð Çàñãèéí ãàçàð ÿâóóëæ áàéñàí óäàà äàðààãèéí áè÷ã¿¿äýä<br />
õóâüñãàëò á¿ëãýìýýñ àðäûí ýðõ àøãèéã áàðèìòëàí äýâø¿¿ëýí òàâüæ áàéñàí<br />
íèéãìèéí àñóóäëûã ãýìò õýðýã ãýæ ¿çýæ áàéñàí áèëýý.<br />
Õóâüñãàëò á¿ëãèéí ãèø¿¿äýýñ òºëºâëºí óòãà àãóóëãà íü çàñàãäàæ, Æàìúÿí<br />
ã¿íýýð äàìæóóëàí îðóóëñàí çàõèäàë áè÷èãò Áîãä ãýãýýí íýãýíò ãàðûí ¿ñýã<br />
çóðæ, òàìãà äàðñàí òóë ò¿¿íèéã àâ÷ Ñ¿õáààòàð, Ëîñîë íàð Ǻâëºëò óëñàä ÿâàõ<br />
áîëîâ.<br />
Ñ¿õáààòàð íü Òºìºð ãýäýã íýð õýðýãëýæ ªâºð Õèàãòàä àæèëëàæ áàéñàí<br />
óðüä òàíèõ Ïóíöàãèéã (Ïóíöàã õîæèì ïàðòèçàí öýðãèéí íýã õîðîîíû äàðãà<br />
áîëæýý. Á.Ø) äàãóóëàí õèë íýâòýð÷ýý. Òðîèöêîñàâñê õîòîä õóäàëäààíû<br />
õýðãýýð î÷èæ ÿâàà íóòãèéí õóäàëäàà÷èí Òºìºð ãýäýã íýðýýð õèë äàâæ ÿâñàí<br />
Ñ¿õáààòàðûí áàðèìò áè÷ãèéã Ìîíãîë-Ǻâëºëòèéí õèëèéã õÿíàæ áàéñàí<br />
Õÿòàäûí öýðãèéíõýí õÿíàí ¿çýæ íýâòð¿¿ëæýý. Ñ¿õáààòàð íü Áîãäûí òàìãàòàé<br />
çàõèäàë áè÷ãèéã õèë íýâòðýõ ¿åäýý íóóö àâ÷ ãàðñàí áèëýý. Ñ¿õáààòàð íàð 8<br />
äóãààð ñàðûí 8-íä Òðîèöêîñàâñêààñ öààø ÿâæýý.<br />
Һ뺺ëºã÷èä Äýýä-¯äýä öºì íèéëýí ó÷èð÷ Á.Øóìÿöêèéòàé õýä äàõèí<br />
óóëçàæ ò¿¿íèé òóñëàìæààð Ýðõ¿¿ õîò îðîõ áîëæýý. Ýíý ¿åýñ ýõëýí<br />
Á.Øóìÿöêèé íü Êîìèíòåðíèé Àëñ Äîðíîòûí íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà íàðûí<br />
ãàçðûí òºëººëºã÷èéí õóâüä Ìîíãîëûí õóâüñãàë÷èäòàé øóóä õîëáîîòîé áàéõ<br />
áîëæýý.<br />
1920 îíû 8 äóãààð ñàðûí äóíäóóð õóâüñãàëò á¿ëãèéí òºëººëºã÷èä<br />
Ýðõ¿¿ õîòîä õ¿ðýëöýí èðæ ÎÊ(á) íàìûí Ñèáèðèéí òîâ÷îîíû Äîðíî<br />
äàõèíû ñåêöèéí ýðõëýã÷ Ãàïîíòîé óóëçààä, Ǻâëºëò Îðîñò èðñýí çîðèëãîî<br />
òîäîðõîé ÿðüæýý. Ãàïîíòîé ÿðèëöñàíû äàðàà òºëººëºã÷èä ¿íýí ñàíàà<br />
áîäëîî èëýðõèéëæ, òóñãàé áè÷èã áè÷èõ íü ÷óõàë áîëæýý. Õ¿ðýýíèé á¿ëãèéí<br />
ãèø¿¿äèéí äóíä ñàíàë çºðººòýé áàéñàí ó÷ðààñ Ǻâëºëò Îðîñò î÷èõ<br />
òºëººëºã÷äèéí çîðèëãûã òîäîðõîé èëýðõèéëñýí áè÷èã ¿¿íèé óðüä ¿éëäýæ<br />
àìæààã¿é áàéæýý. Ýíý òàëààð Ñ¿õáààòàð ºã¿¿ëñýí íü: “Áè Õ¿ðýýíä áàéõäàà òà<br />
íàðò íàìûí íýðèéí ºìíººñ áè÷èã õýðýãòýé ãýõýä ìàíàé çàðèì íºõ人ñ çààâàë<br />
áîãä ãýãýýíèé òàìãàòàé áè÷èã õýðýãòýé ãýæ áàéñàí ø¿¿. Îäîî íàìûí íýðèéí<br />
72<br />
ÓÒÒÀ Óëñ òºðèéí 1 ä¿ãýýð àíãè, 1 ä¿ãýýð á¿ëýã, á¿ñ 265. Ýíý çàõèäëûí Îðîñîîð îð÷óóëñàí õóóëáàð<br />
íü ÑÑÑÐ, ØÓÀ ÄÄÑÈ-èéí íîìûí ñàíãèéí ãàð áè÷ìýëèéí òàñãèéí Â.È.Þäåéíû ñàíä áàéäàã.<br />
“Ǻâëºëò Îðîñ ãýõ ìýò íýð òîìü¸îã¿é òóë Áîãä ãýãýýí ýíý çàõèäëûã Ǻâëºëò Îðîñò ÿâóóëàõ þì ãýæ<br />
ìýäýýã¿é áàéæ áîëîõ òàë ÷ áàéíà.<br />
89
Change language