Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
óëñààñ ñýòãýë ñàíààíû äýìæëýã ¿ç¿¿ëñýí, òàâäóãààðò, ãàìèí öýðãèéí ýãíýýíä<br />
áàéñàí àæèë÷èí, òàðèà÷èä àìüäðàëûí íºõöºë áàéäàëäàà äóðã¿éöñýí çýðãýýñ<br />
áîëæýý.<br />
Ãàìèí áà óíãåðí÷óóäûí õ¿÷èðõèéëèéã àìñàæ áàéñàí Ìîíãîë íóòãèéí<br />
îðîñ èðãýä ÷ Ìîíãîë àðäûí öýðýãò èõýýõýí òàëàðõàí õàíäàæ áàéæýý. Ìîíãîë<br />
àðäûí æóðàìò öýðãèéí ýãíýýíä ñàéí äóðûí îðîñ õýñýã õ¿ì¿¿ñ ÿâñàí áºãººä<br />
òýäíèé äîòîð ìîíãîëûí áàéëäààíû îäîíãóóäààð øàãíàãäñàí Ìîíãîëûí<br />
àëäàðò ïàðòèçàí Ìåëüíèêîâ áàéæýý.<br />
Õèàãòûã ÷ºëººëñºí ÿâäàë ÿëàíãóÿà Ǻâëºëò, Õÿòàä çýðýã ãàäààäûí<br />
õýâëýëèéí ñîíèðõëûã èõýýõýí òàòàæ áàéâ. “Ñîâåòñêàÿ Ñèáèðü” ñîíèíû 1921<br />
îíû 3 äóãààð ñàðûí 30-íû äóãààðò ìýäýýëñýí íü: áèåý äààæ áàéãóóëàãäñàí<br />
Ìîíãîëûí õóâüñãàëò öýðãèéí àíãèóä, 3 äóãààð ñàðûí 18-íû ºã뺺 Õèàãòûã<br />
áàðóóí òàëààñ íü äàéðëàà. Ýíý íü õÿòàä öýðãèéí êîìàíäëàëä ñàíàìñàðã¿é<br />
ãýíýòèéí õýðýã áîëæ, òýäíèéã èõýä ñàíäðóóëàâ. Äàéðàí îðñîí ìîíãîë öýðãèéí<br />
òîî öººí áàéñàí ó÷èð òýäíèéã õÿòàä öýðýã óõðààæ, õîòûã ãàðòàà àòãàñààð<br />
õîðèãëîí õàìãààëàõ áàéäàëä îðîâ. Á¿õýë ºäðèéí òóðø õàðèëöàí áóóäàëöàâ.<br />
Ìºí ºäðèéí îðîé ìîíãîë÷óóä õîòûã ãýíýò èõ áóóãààð ãàëëàâ. Àíõíû áóóäëàãà<br />
õÿòàäóóäàä àéìøèã òºð¿¿ëæ, òýäíèé çàðèì íü õîëèëäîí õóòãàëäàæ ºìíº ç¿ã<br />
òýì¿¿ëýâ.<br />
3 äóãààð ñàðûí 19-íèé øºíº äóíä Õèàãòûã õÿòàäóóä îðõèæ Ìîíãîëûí<br />
õóâüñãàëò öýðýã ýçëýâ...” ãýæýý. Áàñ ýíý òàëààð õºðºíãºòíèé õýâëýëä<br />
ÿíç á¿ðèéí òààìàãëàë áè÷èæ áàéæýý. Áîãä ãýãýýí ÿïîíû îôèöåðóóäûí<br />
òóñëàìæààð ãàìèíã äîâòîëñîí ìýòýýð Ðåéòåð àãåíòëàã ÿìàð ÷ ¿íäýñã¿é<br />
çîõèîìîë ìýäýãäýë òàðààæ áàéâ. 149<br />
Õèàãòûã ýçëýí àâñíû äàðàà Àðäûí Ò¿ð Çàñãèéí ãàçðààñ 1921 îíû 3 äóãààð<br />
ñàðûí 19-íä Õèàãò õîòîä ãàìèí öýðãýýñ ó÷ðóóëñàí àëëàãà, õ¿÷èðõèéëëèéã<br />
ìºðäºí áàéöààõ êîìèññ áàéãóóëæýý. Êîìèññûí á¿ðýëäýõ¿¿íä Ò¿ð Çàñãèéí<br />
ãàçðûí ãèø¿¿í ×îéáàëñàí (êîìèññûí äàðãà), Òðîèöêîñàâñê êîò äàõü Ǻâëºëò<br />
Îðîñûí òºëººëºã÷ Ñ.ß.Ìàêñòåíåê ÀÄÁÍÓ-ûí òºëººëºã÷, õèëèéí ðàéîíû<br />
äàðãà, Ǻâëºëò Îðîñ óëñûí Ãàäààä ÿàìíû òºëººëºã÷ Í.À.Êàòåðóõèí íàð<br />
îðæýý. Ýäãýýðýýñ ãàäíà Ìîíãîëä àìüäàð÷ áàéñàí Äàíè, Õîéò Àìåðèêèéí<br />
Õîëáîîò óëñ, Óíãàðûí èðãýä ìºí êîìèññûí á¿ðýëäýõ¿¿íä îðæýý.<br />
Õèàãòûã ÷ºëººëñíèé äàðàà ãàìèí öýðýã öààøäàà Ìîíãîë íóòãààñ õººãäºí<br />
ãàð÷ýý. Òðîèöêîñàâñêò çóãàòàí î÷ñîí õýñýã ãàìèí öýðýã Ǻâëºëòèéí õèëèéí<br />
ýðõ áàðèã÷äûí äýìæëýãýýð òºìºð çàìààð Õÿòàä íóòàãòàà áóöæýý. Èâöýã,<br />
Øààìàð õàâèéí ãàìèí öýðãèéã ìîíãîë ïàðòèçàí öýðýã õººí çàéëóóëæ, òýð<br />
ñóóðèíûã ÷ºëººëæýý.<br />
Õýäýí ìÿíãàí õ¿í á¿õèé ãàìèí öýðãèéí òîìîîõîí õýñýã Õ¿ðýýíýýñ áàðóóí<br />
òàëààð Ìîíãîëûí ºìíºä õèëèéã ÷èãëýí ÿâàõäàà íóòãèéí àðä èðãýäèéã òîíîí<br />
äýýðýìäýæ áàéâ. “Õèàãòààñ 10 øàõàì ìÿíãàí õÿòàä öýðýã çóãàòààí ãàðàâ ãýñýí<br />
ñóðàã ãàð÷ áàéñàí áºãººä ¿íýõýýð òýäíèé îëîíõè íü Áàðóóí Õàðààãèéí Öàãààí<br />
áóëàã, Óãòààë, îäîîãèéí Æàðãàëàíòûí ñàíãèéí àæ àõóéí áàðóóí óóëààð<br />
149<br />
Ñîâåòñêàÿ Ñèáèðü. Ñîíèí. 1921 îíû 3 äóãààð ñàðûí 25.<br />
129
Change language