Fachowy Elektryk 6/2016
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PORADY<br />
Fachowego <strong>Elektryk</strong>a<br />
EKSPERT Fachowego<br />
<strong>Elektryk</strong>a<br />
„Włącz i wyłącz” to za mało. Co potrafi inteligentne światło?<br />
dr Paweł Morawski,<br />
Philips Lighting University<br />
Mimo że ostatnie lata przyniosły<br />
nowe odkrycia związane z wpływem<br />
światła na nasze samopoczucie<br />
i życie, to najważniejsze fakty są<br />
nam znane od lat. Chodzi przede<br />
wszystkim o cykl dobowy człowieka<br />
sterowany w dużej mierze zmiennością<br />
światła słonecznego. Rano<br />
pobudza nas do działania, wieczorem<br />
w naturalny sposób zachęca<br />
do wyciszenia, uspokojenia przed<br />
snem. W kontekście przemysłu<br />
oświetleniowego dużo mówi się<br />
o trendach w znaczeniu wzornictwa,<br />
stylu preferowanego przez klientów<br />
pod daną szerokością geograficzną.<br />
Jednak w moim odczuciu ciekawsza<br />
i bardziej znacząca jest inna<br />
tendencja, a mianowicie próba naśladowania<br />
natury. Wśród producentów<br />
oświetlenia domowego coraz wyraźniej widać dążenie do<br />
rozwiązań, które pozwolą sztucznemu światłu naśladować cykl<br />
dobowy światła naturalnego. A wszystko po to, żeby wykorzystać<br />
innowacyjne rozwiązania technologiczne dla dobra człowieka<br />
– jego poczucia komfortu i często też bezpieczeństwa.<br />
U podstaw tego kierunku zmian leży przede wszystkim założenie,<br />
że światło może podlegać naszej kontroli w zakresie szerszym,<br />
niż tylko włączanie czy wyłączanie, światło lub jego brak.<br />
Inteligentne systemy oświetleniowe pozwalają użytkownikowi<br />
samodzielnie zmieniać parametry światła, takie jak jego natężenie<br />
czy temperatura barwowa, w zależności od wykonywanej<br />
czynności, potrzeb chwili czy nastroju. Przykładowo: jeśli mimo<br />
popołudniowego zmęczenia czeka nas jeszcze wysiłek intelektualny,<br />
możemy ustawić temperaturę światła na 5000 Kelwinów<br />
– takie światło, podobne do światła naturalnego w słoneczny<br />
dzień, działa na nasz umysł, powodując produkcję kortyzolu<br />
przez nasz organizm, co ułatwia koncentrację i wykonywanie<br />
zadań. Z kolei jeśli męczy nas bezsenność, warto przed snem<br />
ustawić światło ciepłe, żółte – wyśle ono do naszego mózgu<br />
przekaz analogiczny do zachodu słońca: pora spać.<br />
Fot. 8.<br />
Fot.: ZAMEL<br />
Sterowanie oświetleniem może być<br />
tylko jedną z licznych funkcjonalności<br />
systemu. Klient doceni również<br />
płynne rozjaśnianie lub ściemnianie,<br />
sterowanie ruchem rolet, bezprzewodowe<br />
otwieranie bram i drzwi itd.<br />
włącznik światła – w zależności od tego, czy<br />
inwestor decyduje się na rozwiązanie na etapie<br />
projektowania, wykończania domu, czy<br />
też może modernizacji), bądź pilota.<br />
Koniecznie: czujki<br />
Wygodę użytkowania z pewnością zapewni<br />
samoczynne załączanie oświetlenia. Mamy tu<br />
wiele możliwości, jeśli chodzi o realizację systemu<br />
oraz jego funkcjonowanie. Włączenie<br />
się światła może wynikać z obniżającego się<br />
poziomu natężenia światła naturalnego, z pory<br />
dnia, intensywności ruchu oraz obecności<br />
w pomieszczeniu. Takie rozwiązania możemy<br />
wdrażać zarówno w strefie dziennej domu, pokoju<br />
dziecięcym, holu, jak i na zewnątrz.<br />
Zazwyczaj czujki ruchu i/lub obecności<br />
współpracują z czujnikami zmierzchowymi,<br />
dzięki czemu oświetlenie jest załączane dopiero<br />
wtedy, gdy zostaną spełnione dwa warunki:<br />
natężenie dziennego światła spadnie poniżej<br />
danej, ustawionej wartości oraz zostanie wykryty<br />
ruch lub obecność któregoś z domowników,<br />
czyli źródła ciepła. Jeśli czujki przestaną<br />
odbierać informacje o ruchu czy obecności,<br />
oświetlenie zostanie wyłączone – w danym<br />
czasie od ostatniego rozpoznania ruchu.<br />
Pilotem lub smartfonem<br />
Parametry oświetlenia mogą się zatem dostosowywać<br />
automatycznie do aktualnych<br />
potrzeb i warunków. Innym wariantem jest<br />
zaś ręczne wprowadzanie nastaw, jednak<br />
nie z poziomu tradycyjnego włącznika, a za<br />
pomocą pilota, czy nawet aplikacji na smartfonie<br />
czy tablecie. Dostępne na rynku kompletne<br />
systemy pozwalają na wygodne, intuicyjne<br />
sterowanie oświetleniem. Jak może<br />
to wyglądać? W jednym z takich rozwiązań<br />
pilot sterowany drogą radiową (częstotliwość<br />
2.4 GHz) jest dedykowany do współpracy<br />
z odbiornikiem strefowym; dzięki temu możliwe<br />
jest realizowanie nie tylko funkcji załączania<br />
i wyłączania oświetlenia, ale również<br />
zmiany barwy oraz natężenia światła. Przesuwając<br />
palcem po panelu, możemy uzyskać<br />
płynną zmianę barwy, jasności oraz trybu<br />
pracy źródeł światła.<br />
Jeśli klientowi zależy na możliwości regulacji<br />
oświetlenia przez sieć bezprzewodową,<br />
wystarczy podłączyć sterownik LED Wi-Fi<br />
do standardowego kontrolera sterującego<br />
oświetleniem za pomocą sygnału radiowego.<br />
Pozwoli to na dokonywanie zmian w oświetleniu<br />
z poziomu smartfona lub tabletu. Sterowniki<br />
LED pracują też w trybie „access<br />
point”, tak samo jak router internetowy lub<br />
wykorzystują technologię Bluetooth, która<br />
w nowocześniejszych rozwiązaniach pozwala<br />
na utrzymywanie wielu jednoczesnych<br />
połączeń z wieloma urządzeniami, bez utraty<br />
połączenia z siecią domową.<br />
Co interesujące, producenci z branży oświetleniowej<br />
coraz częściej oferują kompletne<br />
systemy zawierające zarówno źródła światła,<br />
jak i moduły umożliwiające sterowanie. Sterowanie<br />
oraz automatyzacja to najbardziej wyrazisty<br />
trend rozwoju w tym segmencie – zaraz<br />
obok kolejnych innowacji w dziedzinie LED<br />
– wynikający oraz łączący się z rozwojem<br />
technologii budynków inteligentnych. Można<br />
zatem zakładać, że wykorzystanie zaawansowanych<br />
systemów sterowania (oświetleniem<br />
oraz pozostałymi instalacjami) w budynkach<br />
mieszkalnych będzie coraz powszechniejsze.<br />
Iwona Bortniczuk<br />
Na podstawie materiałów fi rm:<br />
Philips, LenaLigthing,<br />
Zamel, Tersab, BleBox<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Elektryk</strong> 6 • <strong>2016</strong><br />
19