Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
57<br />
yer alan farklı bir kullanım şekli de nanenin sütün<br />
içine koyulup kaynatılırsa bozulmayacağı bilgisidir.<br />
Bu durumu; “Süt pişerken nane yaprağı katılsa<br />
hiç ekşimez, bozulmaz” diyerek vurgularlardı.<br />
Nanenin tıpta kullanımı 19. yüzyılın sonuna kadar<br />
devam etmişti. Bu yüzyılda tüm kodekslerde<br />
nane vardı. “Eau de mentha, oleum menthae<br />
piperitae, mentha oil” ve yeni yeni tanınan<br />
“menthol” olarak ilaç dünyasında yer alıyordu.<br />
Nane ruhu da denilen uçucu yağının iyi bir<br />
antiseptik olduğu, 3 dakikada meningokoku, 5<br />
dakikada ebert basilini, 6 saatte difteri basilini<br />
öldürdüğü farmakoloji kitaplarına geçmişti.<br />
Dâhilen bağırsak için antiseptik etkisi sebebiyle<br />
kullanılması önerilmekteydi. Uçucu yağının baş<br />
ağrılarına iyi geldiği bildiriliyordu, hatta dışarıdan<br />
baş ağrılarına karşı kullanılan mentollü kalemler<br />
(%1 alkollü solüsyonu) de piyasaya sürülmüştü.<br />
Sinüzitte %2’lik çözeltisinin kullanılacağı tıp<br />
derslerinde öğretilmekteydi.<br />
Nane 20. yüzyıldan itibaren ilaç olarak tıpta pek<br />
zikredilmese de uçucu yağı aromaterapide<br />
geniş kullanım alanına sahiptir. Nane uçucu<br />
yağlarında genelde %50-60 oranında mentol<br />
vardır. Yağı özellikle kolik ishal ve kusma gibi<br />
sindirim şikâyetlerinde, soğuk algınlıklarında<br />
hem koruyucu hem de tedavi edici olarak sıkça<br />
kullanılır. Nane yağı endojen savunma sistemini<br />
uyarır, güçlendirir. Anti bakteriyel, antiviral, detoks,<br />
arıtıcı, hücre yenileyici, iç ısıtıcı ve serinletici etkisi<br />
bu tedaviyi yapanlar tarafından iyi bilinir. Gündelik<br />
kullanımda haşeratları kovmada, ruhsal alanda<br />
ise aydınlatıcı ve tazeleyici olarak tanınmış bir<br />
ilaçtır.<br />
Bugünkü bilim dünyası naneyi de araştırmalara<br />
almıştır. Özellikle 2000 yılından itibaren yapılan<br />
pek çok bilimsel yayında kadim bilgilerin<br />
isabetli olduğu saptanmıştır. Bu araştırmalara<br />
baktığımızda; Japon nanesi uçucu yağının<br />
enteropatojenlere karşı anti bakteriyel etki<br />
gösterdiği saptanmıştır. Yapraklarının uçucu<br />
yağının, pseudomonas aeruginosa,<br />
shigella boydii, shigella flexneri, vibrio<br />
cholerae, escherichia coli, shigella<br />
dysenteriae bakteri türlerine karşı<br />
antibakteriyel etkisi tespit edilmiştir.<br />
Uçucu yağının candida albicans<br />
üzerinde orta derecede antifungal<br />
etkiye sahip olduğu bildirilmektedir.<br />
Dâhilen nefes darlığında, midede<br />
gaz sıkışmasında, fonksiyonel<br />
gastrointestinal ve safra kesesi<br />
rahatsızlıklarında, üst solunum<br />
yolları enfeksiyonunda kullanılabileceği Avrupa<br />
farmakopelerinde yer almıştır.<br />
Nanenin süt içindeki etkisi incelenmiş, Mentha<br />
arvensis yapraklarının ilave edilmesi ile 40<br />
derecede 6 saatte hazırlanan yoğurdun normal<br />
yoğurda oranla daha yüksek Beta-galaktosidaz<br />
aktive gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca üreme<br />
üzerine etkisi de incelenmiş, Mentha arvensis<br />
yapraklarından hazırlanan mentollü ekstrenin<br />
üreme üzerine negatif etkisinin bulunduğu<br />
saptanmıştır.<br />
Kadim tıbbın mucize ilacı nane mutfaklardaki<br />
yoğun kullanımı için kurutuluyor, mide kramp<br />
ve bulantılarında nane-limon kabuğu çayı<br />
demleniyor veya geleneksel olarak tanıdığımız<br />
nane şekerleri çantalarımızda yer alıyor. Bu<br />
mucize bitki günlük hayatımıza daha çok girmeli,<br />
şimdilerde kolaylıkla ulaşacağımız nane uçucu<br />
yağını evlerde bulundurmakta çok fayda var.