25.05.2017 Views

İSTANBUL TARİH DERGİSİ

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Osmanlı Anma Coğrafyasına Programı Yolculuk Gezileri<br />

Yağmurun bereket olduğunu<br />

unutmayınız. Zahmetmiş gibi gelenin<br />

rahmet olduğunu da. İstanbul, Amasya<br />

ve Edirne olmak üzere üç şehirde külliyesi<br />

bulunan tek padişah Bayezid’in<br />

darü’ş-şifasına geldik. 1484’te buraya<br />

geldiği esnada bu külliyeyi inşa ettiren<br />

Bayezid Han medrese yanına bir de köprü<br />

yaptırarak şehri dışarısı ile birleştiriyor.<br />

Şimdilerde müderris odaları, talebe<br />

odaları, kütüphanesi ve ile’l-ahıri görsel<br />

anlatımlarla müze olarak kullanılan<br />

medrese, zamanın şartları ile nasıl mücadele<br />

edildiğini ve hangi şartlar altında<br />

olunursa olunsun insanlığa fayda vermek<br />

adına nasıl da gayret içinde olunduğunun<br />

şâhideleri gibiydiler. Medresesi ve darü’şşifası<br />

iç içe olan bu yapı teorik bilginin<br />

pratik hale getirilmesi için gerekli olan<br />

her türlü imkanı sağlamış durumda idi ki<br />

şimdilerdeki bunun tam aksine… Hünkâr<br />

mahfili uygulamasının bu şehirdeki ilk<br />

uygulaması olan Bayezîd Cami’inde öğle<br />

namazlarımızı eda eyleyerek kalem<br />

işlerinin ağırlıkta olduğu kubbelerini ve<br />

duvarlarını seyr-ü zevk eyledik. Sabahın<br />

nurunda çıktığımız yolculuğumuzda<br />

yağmurun bereketi ile hemhal olup bir<br />

de vakti öğlen eyleyince bir yorgunluktur<br />

geldi çattı. Güneş de bulutlardan<br />

sıyrılıp ısıtmaya meyledince bizleri daldık<br />

Semiz Ali Paşa Çarşısı’na. Sokullu’dan<br />

sonra Kanuni döneminde sadrazamlık<br />

yapan Semiz Ali Paşa’nın eseri olan<br />

bu çarşıyı boydan boya arşınlayarak<br />

gezimizin devamını selamette ve daha<br />

da heyecanlı olarak devam ettirmek<br />

üzre yemek molası verip meşhur Edirne<br />

ciğerinin tadına bir de biz bakalım dedik.<br />

Şükür, doyurunca nefislerimizi kaldığımız<br />

yerden ruhlarımızı ihya etmeye devam<br />

ettik.<br />

Mimarı Konyalı Hacı Alâaddin, asıl ismi<br />

Süleymaniye olan Eski Cami’ye vasıl<br />

olduğumuzda hemen müdahil olduğumuz<br />

harîm kısmının Bursa Ulu Cami’ine<br />

benzerliği gözümüzden kaçmıyor.<br />

Duvarlarında kelam-ı kibarların, hadisi<br />

şeriflerin, ayet-i kerimelerin yazılı<br />

olduğu caminin temelleri 1403’te Süleyman<br />

Çelebi tarafından atılmıştır. Çelebi<br />

Mehmed diğer kardeşleri gibi Süleyman<br />

Çelebi’yi de mağlup edip Edirne’yi ele<br />

geçirince bu camiye adı verilmek istense<br />

de kendisi bunu kabul etmeyip “abimin<br />

adıyla anılsın” dediğinden bu caminin adı<br />

Süleymaniye olmuşsa da Üç Şerefeli Cami<br />

yapılınca Eski Cami adıyla günümüze kadar<br />

anılagelmiştir. 9 kubbe ile Selçuklu<br />

mimarisine göre inşa edilen caminin<br />

harîm kısmınında sağlı sollu genişlediğini<br />

görüyor ve bu mâbedin en önemli özelliklerinden<br />

birinin de Hacı Bayrâm-ı Veli<br />

Hazretlerini ağırlamış olması olduğunu<br />

öğreniyoruz. Abbasi Halifesi tarafından<br />

camiye hediye olarak gönderilen<br />

Rukn-i Yemâni taşını da selamlayarak<br />

zamanında minberinde kılıç ile hutbe<br />

okuyan imamların haşmetinin tasavvuru<br />

ile müeddib bir eda ile ulu mâbedi ziyaret<br />

ediyoruz.<br />

Şu anektodu da dinleyerek Hocamızdan<br />

yolumuza koyulduk: Bir bayram sabahı<br />

hocası Aksarâyî’nin daveti üzerine derhal<br />

Aksaray’a gelen Hacı Bayram-ı Velî<br />

için hocası “bugün iki bayram ettik”<br />

deyince kendisi Bayram, hacca gittiği<br />

için de Hacı olarak müsemma olmuştur.<br />

Sultan Fatih’in ismini Mehmed olarak<br />

veren Hacı Bayram-ı Veli Hazretlerinden<br />

İstanbul’un fethi için dua buyurmalarını<br />

isteyen II. Murad’a verilen şu cevap -bir<br />

rivayete göre- kendisinin tahttan derhal<br />

inip genç yaşta ki şehzadesini tahta<br />

oturtmasına vesile olmuştur: “Allah ömrünüze<br />

bereket, size sağlık ve afiyet versin<br />

lâkin fetih size müesser olmayacak.”<br />

40<br />

Mimar 88 Şehre yıl Osmanlı’ya Sinan’ın girer ustalık girmez başkent eseri, adeta durumunda Edirne’nin tarihi kalacak<br />

yolculuğa olan kaynağı ve çıkıyorsunuz. I. Selimiye Murad tarafından Cami… Tarihçi II. Mehmet Selim fethe-<br />

kenarında meyip Safranbolu’nun düşman günün yöresel eline bereketiyle teslim lezzetlerinden soluklan-<br />

edersem Bey Mihrap Çeşmesi’ni çinileri bir anlatımıyla Rus tarafından çeşme sökül-<br />

tarafından dilen<br />

bir aracımızda lerine: bilgi aldıktan “Şayet toplanmış bu sonra şehri soluklanmak Meriç müdafa Nehri ede-<br />

ve Edirne’nin. temelleri atarak Acizâne bu bendenizin yapıyı icra Hacı ettiriyor. Adil<br />

haşmet<br />

Kütükçüoğlu’nun<br />

Edirne’de inşa edilen başlayan<br />

rehberliğinde bu yapı şenlendirme İstanbul gezimize mak bırakın<br />

olan adına lokumu<br />

cesedimi bekleşirken tatmak<br />

kurtlar Selimiye üzere<br />

kuşlar<br />

lokumcuya Cami’inin yesin yok türü erek hakkında Rusya’ya -sürç götürülmüştür. ü lisan etsek de- Ayrıca bir<br />

yolundan politikası<br />

ilk olarak geldiğinizde II. Murad<br />

bölgeye sizi devrinde<br />

gelen iki minaresi, devam<br />

yörüklerin minaresinde eğer şayet bu<br />

girdik. Burada hiç müdafada<br />

yöresel de yabancı şehid<br />

gazoz olmadığını olursam<br />

ve lokum kaç rüyasında kelâm ederek Mevlana’yı İstanbul gören yoluna II. Murad revân<br />

Balkanlar etmiş ve şehrin<br />

oluşturduğu<br />

tarafından imarı<br />

tarihi Yörük<br />

geldiğinizde bu dönemde<br />

Köyü’ne geçtik.<br />

Yörüklerin tarihi, bölgeye gelişleri, Tanıtım klibini izledik. Kısa bir serbest za-<br />

ise hız düşündüğümüz beni bu topraklara<br />

ikramından sonra<br />

birisini defnedin.”<br />

7 dk’lık<br />

gördük. diyor.<br />

Safranbolu<br />

İstanbul 42 olalım yine Hazret diye koyulduk tarafından yola. kendisine “Neden<br />

haşmetini kazanmıştır. artırmak Üzüm adına bağlarıyla dört minaresi meşhur ile Tarih günlüğüne farkının deyip fark 5 icraatçisi ay 5 gün şehri Ahmet müdafa Melik benim torunlarımın zikir yapması için bir<br />

karşılıyor. olan bu memleket, Şehre hakim Osmanlı bir noktada askerlerinin imar abimiz. eden Şükrü Bir yandan Paşa kendisine şehri vermeyip gıpta etmiş şehid Ben mekan yine yaptırmıyorsun?” şahsın adına İstanbul emri mucibince Tarih’in<br />

bağlardan yerleşmeleri yedikleri ve tarih üzümler boyunca yerine bölgeye altın man akabinde Tokatlı Kanyonu’na giderek<br />

Cam Teras’ı<br />

edilen cami bahçesine girdiğinizde Yavuz bir düşünce yandan buraya da defnedilmiştir.<br />

hiç(!) kıskanmamışken öğrencisi Muradiye ve külliyesi aile üyesi ile olmaktan yanına bir menûniyet<br />

inşa duyduğumu ettirmiştir. da belirterek Rahman’ın<br />

tekke<br />

Selim bırakmaları olan<br />

Cami’ini,<br />

katkılarını akabinde avlusuna<br />

dinledikten medeniyetimizin<br />

girdiğinizde<br />

sonra köyün<br />

ise kendisini, kendisi<br />

görmek<br />

vesilesiyle<br />

ve burada<br />

gezimizin<br />

bol bol<br />

nasıl tarihi bir şirin duruş evleri sergileyeceğine arasında gezimizi bir örneklivam<br />

teşkil ettirdik. etmiş ve şehir savaşılmadan kulelerine, Su Kemeri’ni ortamın de gördükten durumuna, ve hakkında harap Ne yağmura ne de çamura hatta aynı<br />

de-<br />

Tabyaları fotoğraf çekilme ziyaret imkanımız eyleyip oldu. gözetleme<br />

Süleymaniye Cami’ini anımsatıyor sanki. sonuna iştirak eden Selimiye Cami Tokatlı müezzini<br />

Fatih Bülbül Bey’den bir dahaki hayır yollarını açmalarını ve bugün<br />

bu güzel işleri hürmetine Hocalarımıza<br />

Hz. Peygamber’i rüyasında gören Selim’e<br />

sulh yoluyla teslim alınmıştır. Böylesi haline<br />

bilgi aldıktan<br />

bakarken<br />

sonra<br />

son<br />

İstanbul<br />

dönemlerde<br />

yoluna revan<br />

biraz günün ansızın kızgınlığına bile aldırış etmeyen<br />

İstanbul Tarih’e minnettar gönül-<br />

burada cami yapması buyrulunca burada gelişimizde kendisini bulmamız kaydıyla yaptıkları güzel işlerin yarınlarını<br />

genel Sipahioğlu bir bilgilendirilmeden Konağı’nda Hz.Ali’nin ve yolları anısını da olsa buralara özen gösterilmesi ve<br />

vücut bulan bu yapı kalbinizi titretiyor. bizlere olduk. de böyle bir güzelliği yaşatacağı kurtarmasını temenni ederek İstanbul<br />

temaşa ve sanatsal etmemiz izlerini akabinde göreceğimiz yavaş yavaş duvar çeşitli şekillerle buraya dikkat çekilmeye<br />

Safranbolu başlanması gezimizde bir nebze öğrendiğimiz olsun içimizi bilg-<br />

Fatih Sultan Mehmed’in doğduğu yer<br />

ler Eski Saray yolunda… Bir rivayete göre<br />

74 metre uzunluğunda en uzun minarelelere,<br />

oldukça süslü minber külâhına, 32 ihtimali bile güzel olan bu haber bizleri buruk olunacağını en güzel usluplar ile<br />

sözünü aldık. Mevlam nasib etmese de Tarih farkı ile nasıl mesud ve nasıl da<br />

şehrimize işi süslemelerini girmiş bulunduk. görme imkanımız oldu.<br />

Yörük Köyü sonrası Hıdırlık Tepesi’ne rahatlattı. ileri sağlamlaştırmak Dillerimizde için dualar bir yolumuza İstanbul olarak rivayet edilen Saray-ı Cedîd’den<br />

metre yarı çapındaki en geniş kubbeye ve nasıl da heyecanlandırdı…<br />

yaşamış olduk.<br />

Balkan<br />

geçtik.<br />

Harbinde<br />

Burada Hıdır<br />

kendisinden<br />

Baba Türbesini,<br />

Edirne’yi devam<br />

Tarih<br />

ederken<br />

klasiği olan<br />

bir sahne<br />

bilgi<br />

işgal<br />

yarışmasına<br />

günlerinden<br />

hepimizin zihinlerinde… Kimisinde hannüma Köşkü ve Kum Kasrı Hamamı<br />

günümüze Babü’s-Saade, Arz Odası, Ci-<br />

haşmetli bir usluba sahip olan bu yapıya<br />

42 günlüğüne müdafası istenen lakin<br />

kendisinin şehri 5 ay 5 gün müdafa kıyımlar kimisinde cengâverliği Şükrü kalmış. Sarayın hali alması sürecini<br />

Sinan Şeyhül yine Etibba imzasını Dr.Ali Yaver atarak ve maharetini Hasan Dede Hasan başlıyoruz. Sezâi Hazretlerine Bayağı çekişmeli uğrayıp duamızı Elhamdulillah mesuduz yine de, en çok<br />

olan<br />

göstermeden Türbelerini ziyaret edememiş. ettikten Nitekim sonra müezzin<br />

Hıdırlık<br />

etmiş<br />

yarışma<br />

duamızı<br />

sonunda<br />

da almışken<br />

3 kitap<br />

bizler,<br />

hediyesi<br />

günü da müteşekkir. İstanbul Tarih’e, ailesine<br />

ve bu gürûh gibilerine ihtiyacımız<br />

ile<br />

ettiği Şükrü Paşa’yı ziyaret ettik. Kasım Paşa’nın… Maneviyât eri II. Murad’ın anlatan hocamızı dinledikten hemen sonra<br />

sağ vechemizde kalan Fatih Köprüsü<br />

Hocamız<br />

Tepesinden mahfili ile<br />

tarafından<br />

Tarihi harîm Safranbolu’yu kısmının hemen yorgun düşürmekten gocunmamış bir<br />

Şükrü Paşa’nın<br />

panoramik<br />

müdafa bir karşılaşmış şekilde edişini görüp olmamız<br />

Daru’l-hadis<br />

katılımcılardan<br />

Cami’ini<br />

şanslı<br />

ziyaret<br />

olanlar<br />

eylemek<br />

heybesini<br />

için<br />

ortasında<br />

burayı ve savaşı şehir da<br />

dinlememizin<br />

rehberimizden<br />

hakkında yine halde geldik Meriç Nehri kenarına… var. Nüvelerimiz atılmış filizler vermeye<br />

yola doldurmuş revan oldu. olurken Tarih, böylesi kültür tasavvurlar ve keyif üzeriden Adalet Kulesi’nin önüne gelmiş<br />

“böyle kusursuz bir<br />

akabinde bilgi<br />

eserin<br />

evvela aldık.<br />

kusuru olmalı Teberrüken yağan yağmurun, açan başlamıştık. Yeşermek vakti ise vefa<br />

Paşa’nın kabrini zihinlerde, dolu bir geziyi gönüller yaşattıkları kederli… için Rüyasında İstanbul bulunduk. Üç katlı olduğunu öğrendiğimiz<br />

çünkü tek kusursuz Allah’tır” deyip de güneşin, esen rüzgarın varlığına ben de borcumuzdur. Aile olmak için maddi bir<br />

sonrasında ise birliğin müdafalarını Efendimizi Tarih ve Kültür gören Derneğine Murad-ı saniye ve kıymetli diyor ki bu yapının ilk katı şerbethâne, ikinci katı<br />

acizliğini<br />

gerçekleştirdiği<br />

Çarşı içinden hisseden geçerek Sinan’ın<br />

sığınakları<br />

Sadrazam ruhuna aittir. olayım yaren diyen nehrin hoş havasını bağın olmasının elzem olmadığını bize<br />

ziyaret ettik.<br />

İzzet<br />

Sevgili yöneticilerine :“Neden teşekkür benim sözlerimi ederiz. okutacak kâtiplerin olduğu bölüm, üçüncü kat ise<br />

Peki<br />

Aslen Mehmet kim sahip<br />

Erzurumlu Paşa şimdi Camii, bu ruha?<br />

eşsiz manzarasını temaşa eylerken kalktı bilfiil yaşatan güzel yürekli insanlara dua<br />

olan Köprülü Edirne müdafisi Mehmed<br />

omuzlarımızdan bir mekan yaptırmıyorsun?” günün mahmurluğu. ve akabinde Bir ediniz. divan-ı Selametle… hümayûn toplantılarının yapıldığı<br />

Gezimizin Şükrü Paşa Paşa Camii,<br />

sonuna şöyle tarihi vasiyet güneş<br />

yaklaşırken<br />

saati ediyor hakkında<br />

bizler asker-<br />

kere Padişah daha ilk dirildik tuğlasını buranın kendisinin rayihasıyla koyacağı bölüm imiş.<br />

İstanbul NİSAN 2017<br />

Tarih

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!