You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Araştırma<br />
İbrahim AKKURT<br />
Tarihçi - Yazar<br />
PAYİTAHT-I<br />
ABDÜLHAMİD<br />
15. yüzyılda yaşamış Floransalı düşünür<br />
Nikola Makyavelli “Hükümdar” isimli<br />
eserinde: “İki türlü insan vardır. Birincisi;<br />
Kitapları izleyen insanlar, ikincisi;<br />
kitapların izlediği insanlar…”demektedir.<br />
Bir döneme adını vermiş, yaşadığı asra<br />
mührünü vurmuş Sultan İkinci Abdülhamid<br />
Han, tarifi edilen insan türlerinden<br />
ikincisine yani kitapların izlediği insan<br />
tarifine uymaktadır. Sultan Abdülhamid,<br />
Dünya dengelerinin değiştiği, güçlü devletlerin<br />
Osmanlı’yı “Hasta Adam” olarak<br />
nitelendirdikleri ve Osmanlı’nın yıkılması<br />
konusunda ittifak ettikleri bir dönemde<br />
31 Ağustos 1876 tarihinde Osmanlı<br />
Devleti’nin 34. padişahı olarak tahta çıkmıştır.<br />
Mahir siyaseti sayesinde yıkılmakta<br />
olan devleti şaha kaldırmış, eserleri ve<br />
icraatları ile tarihçilerin ittifakıyla adeta<br />
devletin yıkılmasını 33 yıl geciktirmiştir.<br />
Sultan İkinci Abdülhamid, İstanbul’un Fatihi<br />
olan dedesi Sultan Fatih’in vakfiyesinde<br />
belirttiği “Hüner bir şehri bünyâd etmektir,<br />
Reâyâ kalbin âbâd etmektir” sözünden ve<br />
izinden giderek devletin başşehri, dünya<br />
küresinin mücevher beldesi İstanbul’u<br />
döneminde projeleri, eserleri ve hizmetleriyle<br />
parlayan bir yıldız haline getirmiştir.<br />
34.Osmanlı padişahı olarak 34 yaşında<br />
tahta çıkan ve yaklaşık 34 yıl saltanat süren<br />
Sultan Abdülhamid, genelde Osmanlı<br />
Coğrafyasına, özelde ise İstanbul’a farklı<br />
alanlarda birçok eser kazandırmıştır. Sultan<br />
İkinci Abdülhamid Han, İstanbul’a ve<br />
devletin dört bir yanına eğitim, kültür, sanat,<br />
mimari, askeri, sağlık, iktisat, bilim ve<br />
teknoloji alanlarında gerçekleştirdiği yenilik<br />
ve hizmetlerle devlet ve millete itibar<br />
kazandırmıştır. Siyasi yönlerinin ön plana<br />
çıkarılıp, sosyal-kültürel-sanatsal-bilim<br />
ve teknoloji yönleri göz ardı edilen Sultan<br />
İkinci Abdülhamid Han’ı, İstanbul’a kazandırdığı<br />
eserler üzerinden incelemeye çalıştığımız<br />
bu yazımızda Sultan Abdülhamid’in<br />
çağını aşan geniş ufku hakkında da ipucular<br />
arayacağız.<br />
Meselenin aslı ortaya konuldu mu<br />
çözümü de basit olur<br />
Osmanlı padişahları, gözbebekleri İstanbul’u<br />
devletin aynası ve vitrini olarak görerek, her<br />
dönemde ayrı bir önem vermişlerdir. 31<br />
Ağustos 1876 tarihinde tahta cülus eyleyen<br />
Sultan Abdülhamid, ilk iş olarak sevdalısı<br />
olduğu şehre dair olarak yetkililerden raporlar<br />
istedi. Raporlarda genel olarak Galata<br />
ve Pera bölgesinin modern yapısına karşın<br />
tarihi yarımadadaki yerleşimin harap halde<br />
olduğundan bahsedilmekteydi.<br />
58<br />
İstanbul NİSAN 2017<br />
Tarih