Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi

İntegral Zar ve Sekretuar Proteinler ve
Peptidlerin Sentezi: Taşıma
için Paketlenmesi
çekirdek
DNA/
genler
ŞEKİL 1-12 Peptid sentezi. İntegral
veya sekrete olabilen proteinler veya
peptidler gömülmüş proteinlerdir.
Bunlar mRNA bu proteinleri sentezleyen
ve Golgi cisimciğine gönderilmek üzere
veziküller içine paketleyen kaba
endoplazmik retikulum tarafından
okunduğu zaman üretilir. Bu proteinler
daha sonra Golgi cisimciği içerisinde
modifiye edilir ve taşınmaya hazır halde
sekresyon özelliği olan veziküller
içinde paketlenir.
kaba
endoplazmik
retikulum
Protein sentezi
Nöronal işlevlerden çok azı gen aktivasyonu sonucu oluşan protein sentezinden daha
önemlidir. Çünkü, nöronun önemli yapısal ve düzenleyici moleküllerinin çoğu proteinlerdir
ve işlevsel olarak genomdan aldıkları emirleri taşırlar. Örneğin, genom yeni bir sinaps
yapılması emrini verdiğinde proteinler yapı taşlarına dönüşürler. Nöronun
reseptörleri ve enzimleri de protein yapısındadır. Proteinler habercileri aktive ederler veya
nöronun ihtiyacı olan hemen her şeyi sentezlerler. Bu nedenle, nöronun çeşitli proteinleri
yapmaya ve taşımaya yüksek öncelik verecek şekilde organize olması şaşırtıcı değildir.
Proteinler hücre içi bir organel olan ribozomlarda sentezlenirler. DNA RNA’ya kopyalandığı
zaman, RNA proteinlerin sentezlenmesi için iki tip ribozomdan biri tarafından
okunabilir. Bu ribozumların bir tipi membrana bağlı olmadıklarından serbest polizomlar
olarak adlandırılır. Diğer tipi ise membrana bağlıdır ve kaba endoplazmik retikulum veya
“Nissl maddesi” olarak adlandırılır. Protein sentezi çoğunlukla hücre gövdesinde gerçekleşir
(Şekiller 1-11 ve 1-12). Sıvıda çözünebildiği için sitoplazmada bulunan proteinler
serbest polizomlarda sentezlenir ve ardından doğrudan ihtiyaç durumuna göre dendritlere
ve/veya aksonlara taşınırlar (Şekil 1-11). Bunlar periferal proteinler olarak da adlandırılırlar.
Membrana eklenmek için yönlendirilmiş proteinler, integral veya sekresyonla ilgili
Nöronların Yapısı ve İşlevleri
11