Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi

Anksiyetede Noradrenerjik Hiperaktivite
lokus seruleus
β1 reseptör
amigdala
α1 reseptör
anksiyete/panik ataklar
titreme
terleme
taşikardi
aşırı uyarılma
kabuslar
ŞEKİL 14-38 Anksiyetede noradrenerjik hiperaktivite. Norepinefrin içeren nöronlar sadece amigdalaya
değil, aynı zamanda amigdalanın uzandığı birçok bölgeye de giriş yapar. Böylece korku yanıtında önemli bir
rol oynar. Noradrenerjik hiperaktivasyon anksiyete, panik ataklar, titremeler, terleme, taşikardi, aşırı uyarılma
ve kâbuslara neden olabilir. Özellikle alfa-1 ve beta-1 adrenerjik reseptörler bu reaksiyonlarla ilişkili olabilir.
korku koşullaması olarak adlandırılan öğrenilen korku mekanizması insan da dahil olmak
üzere türler arasında çok iyi korunmuştur.
Bununla beraber, çok büyük korkular da öğrenilebilir ve bunlar eğer unutulmazlarsa
anksiyete bozuklukları ve majör bir depresif epizoda ilerleyebilirler. Bu büyük bir sorundur,
günümüz toplumunda normal aktiviteler sırasında, özellikle savaş ve doğal afetler
sırasında ve korkunç olaylara maruz kalmak gibi stresli ortamlar nedeniyle nüfusun
yaklaşık %30’u herhangi bir anksiyete bozukluğu yaşayabilecektir. Bir patlamayı işitme,
yanan lastik koklama, yaralı bir sivilin resmini görme ve sel suları görme ya da duyma
gibi uyarıların tümü PTSB’daki travmaların yeniden yaşanması yoluyla yaygın aşırı uyarılma
ve korkuyu tetikleyebilen duyusal deneyimlerdir. Sosyal durumlarla ilişkili panik,
sosyal anksiyete bozukluğunda hastaya sosyal ortamlarda paniklemeyi "öğretecek" tir.
Bir kalabalık içinde, bir köprü üzerinde ya da alışveriş merkezlerinde meydana gelmiş
olan bir atakla rastgele ilişkisi olan panik, panik bozukluğu olan kişide aynı ortamla karşılaşıldığında
başka bir panik atağı tetikleyecektir (Şekil 14-40). Anksiyete bozukluğunun
bu ve diğer semptomlarının tümü korku koşullaması olarak bilinen öğrenme şekilleridir
(Şekil 14-40).
Anksiyete Bozuklukları ve Anksiyolitikler
757